Bí ẩn sau những cái tên

Đặt tên cho con, cha mẹ về mặt tiềm thức đã bị ảnh hưởng bởi những yếu tố sâu xa có nguồn gốc từ tiến hóa cũng như những tác động về xã hội.

Tên của một đứa trẻ là sản phẩm của quá trình tư duy công phu của cha mẹ. Đầu tiên là ảnh hưởng về tiến hóa, theo đó phụ huynh vô hình trung có khuynh hướng chọn những cái tên nghe có vẻ “lớn lao” cho con trai và “nhỏ bé” cho con gái, ít nhất là ở phương Tây. Mục đích của sự lựa chọn này là nhằm cải thiện cơ hội sinh sản cho chúng vào độ tuổi trưởng thành, theo kết luận của giới chuyên gia.

Tên trẻ có thể tiết lộ nhiều điều về phụ huynh - (Ảnh: facilisimo.com)

Những cái tên con trai phổ biến (tiếng Anh) như Thomas, Oliver và Jack thường chứa những nguyên âm mở có liên quan đến cái gì đó to, rộng, trong khi tên con gái như Emily, Olivia và Sophie lại thiên về những âm thanh nhỏ hơn. Cuộc nghiên cứu do các nhà tâm lý và nhân loại học của Đại học London thực hiện đã dựa trên một báo cáo trước đây cho thấy con người rất nhạy với cái gọi là chủ nghĩa biểu tượng âm thanh, tức liên tưởng các nguyên âm với kích thước và hình dạng khác nhau. Điều này do bộ não của chúng ta được kết nối để liên hệ những tiếng động tần số thấp với người/động vật to lớn, mạnh mẽ hoặc đáng sợ, trong khi các âm thanh tần số cao được liên kết với những nguyên âm nhỏ hơn.

Trong vô thức, các bậc cha mẹ thường chọn những cái tên mà theo khía cạnh tiến hóa có thể “nâng cơ hội thành công trong cuộc sống của con trai hoặc con gái, bằng cách tăng cường xác suất di truyền gene cho hậu duệ”, theo tờ Independent dẫn lời các nhà khoa học. Tiến sĩ Benjamin Pitcher cho hay về tổng quan, các xã hội phương Tây có khuynh hướng cho rằng đàn ông cao ráo thì nam tính và thành công hơn, trong khi phái yếu nên thấp người và mỏng manh hơn mới được xem là mang đầy đủ những đặc điểm của phụ nữ. Do vậy, theo thời gian, ngôn ngữ tiếng Anh đã phát triển một sự lựa chọn về tên giúp phản ánh quan điểm của xã hội đối với nhận thức chung của con người về các đặc tính được xem là hấp dẫn ở cả hai giới. Các nhà khoa học cho hay sẽ tiếp tục triển khai cuộc nghiên cứu về đề tài này, để xác định liệu vấn đề phân biệt giới tính trong các nguyên âm có xuất hiện ở những ngôn ngữ khác ngoài tiếng Anh hay không.

Ngoài chuyện phân biệt giới tính, tên của một người có thể tiết lộ quan điểm chính trị của cha mẹ. Nghiên cứu mới của Đại học Chicago (Mỹ) cho thấy chỉ cần nhìn vào những cái tên như Liam, Kurt cũng có thể lờ mờ đoán ra các bậc phụ huynh đang thuộc phe nào. Chẳng hạn, người có quan điểm chính trị tự do hay chọn những cái tên êm ái và nghe có vẻ nữ tính cho con, như bắt đầu từ vần “L”, trong khi cha mẹ thuộc phe bảo thủ lại có khuynh hướng đặt tên bắt đầu từ các vần như “K”, “B”, “D”. Những người có học thức theo quan điểm tự do muốn gọi con cái bằng những cái tên lạ lẫm, ít người biết đến. Còn người theo đường lối bảo thủ thích những cái tên phổ biến và theo quy ước. Cả hai phương pháp trên có thể là cách thức giúp đoán ra quan điểm chính trị của một người, cũng như trình độ học vấn của họ. Tuy nhiên, trưởng nhóm nghiên cứu Eric Oliver cho rằng có vẻ đây là sự lựa chọn trong vô thức, mà người trong cuộc chẳng hề hay biết lý do khiến họ quyết định như vậy.