Canada: Khai thác nước sạch từ núi băng trôi

Cứ vào mỗi độ hè về, người đi biển dạn dày kinh nghiệm Ed Kean, 53 tuổi, lên đường về hướng Bắc Đại Tây Dương để thu gom những khối băng tách khỏi sông băng Greenland và trôi giạt về hướng nam.

Kean thu hoạch băng cung cấp cho các nhà sản xuất rượu, nước giải khát và nước uống đóng chai ở địa phương. Các công ty này sử dụng nước được giữ lại trong những sông băng hàng ngàn năm cho những sản phẩm của họ và quảng bá loại nước tinh khiết nhất hành tinh. Họ cho biết nhu cầu về nước tinh khiết đang tăng nhưng công việc gom vớt những khối băng có giá trị cao cũng ngày càng trở nên khó khăn hơn.

Công việc thu gom băng cần có những công cụ như: một tấm lưới khổng lồ, khẩu súng trường và cưa xích. Hiện nay, Ed Kean không chỉ vật lộn với những khối băng trôi giạt không định hướng - với giá bán ngày một tăng theo giá nhiên liệu chạy tàu - mà còn phải đối phó với một vài công ty du lịch luôn buộc tội việc khai thác băng trôi đang gặm nhấm dần những núi băng kỳ vĩ xinh đẹp mà du khách của họ muốn chiêm ngưỡng. Nhưng dù sao thì nhu cầu sử dụng nước từ băng trôi đang bùng nổ mạnh ở Canada.

Ed Kean và đồng nghiệp vớt băng trôi trên biển

Cứ vào mỗi mùa xuân, trước khi ra biển, Ed Kean đều phải mất thời gian tìm đường đi cho con tàu Green Waters của ông phục vụ cho mùa săn băng trôi hàng năm. Vào mỗi tháng 5, Kean vượt quãng đường dài hơn 1.500km từ cảng St. John's thuộc tỉnh Newfoundland and Labrador, phía đông Canada hướng lên phía bắc để tìm kiếm những núi băng trôi có giá trị nhất cho mùa săn băng. Kean luôn liên lạc thường xuyên với bạn bè và gặp gỡ người dân sống trong những ngôi làng nằm dọc bờ biển để tìm kiếm thông tin về vị trí của những núi băng trôi.

Kean cũng thường xuyên gọi điện đến vợ của ông - Marina, người luôn theo dõi các trang web định vị những núi băng như là icebergfinder.com. Sau khi tìm thấy núi băng thích hợp, Kean đánh giá đường đi của nó rồi huy động phương tiện và người để lên đường thu gom. Nghề thu gom băng trôi của E Kean cũng đòi hỏi có giấy phép của chính quyền địa phương.

Hugh McDermott, Tổng giám đốc Công ty rượu bia Quidi Vidi Brewing Co. ở St. John's, than phiền rằng, những khối băng cung cấp cho công ty vẫn không đủ để sản xuất bia Iceberg Beer bán ở địa phương trong suốt mùa hè. David Myers, ông chủ của nhà sản xuất rượu tư nhân Canadian Iceberg Vodka Corp. ở Toronto cho biết, công việc kinh doanh từ nước trữ trong núi băng vô cùng phát đạt.

Những khách hàng khác nữa của Ed Kean bao gồm Auk Island Winery và Berg Water cùng ở tỉnh Newfoundland. Ed Kean là người duy nhất cung cấp các khối băng tự nhiên cho các công ty nước giải khát này. Họ đã kiểm tra mẫu nước từ băng trôi và khẳng định chất lượng rất sạch do nước được giữ trong băng rất nhiều năm, không hề bị tác động của môi trường, không khí và nước biển.

Mark Serreze, Giám đốc Trung tâm Dữ liệu quốc gia về tuyết và băng thuộc Đại học Colorado ở Boulder nói, mặc dù chưa thực hiện test so sánh giữa nước từ băng trôi với nước máy nhưng ông tin tưởng những khối băng thu hoạch từ mảng băng ở Greenland là "tuyệt đối tinh khiết". Serreze cũng thường uống rượu sản xuất với thành phần nước tinh khiết từ băng trôi và nhận định là "tuyệt hảo".

Nhà máy sản xuất rượu Iceberg Vodka của công ty tư nhân Canadian Iceberg Vodka Corp. ở Toronto.

Công việc thu hoạch băng trôi mang về cho Ed Kean hàng trăm ngàn USD mỗi khi "trúng mùa". Ở trên biển, Kean dùng xẻng để bửa những khối băng, sau đó dùng tời để chuyển tảng băng lên tàu chở vào vịnh. Về đến nơi, Kean làm cho băng tan chảy rồi trữ nước lại trước khi giao cho khách hàng. Trong những năm qua, khi những khối băng nhỏ trôi trên mặt biển không nhiều, Kean dùng súng bắn vào những tảng băng khổng lồ để tách nó thành nhiều khối nhỏ hơn. Kean cũng dùng rìu hay cưa xích để chẻ núi băng.

Các công ty du lịch chỉ trích Ed Kean đang phá hoại vẻ đẹp tự nhiên của các núi băng trôi vốn thu hút nhiều du khách đến tham quan trong mỗi mùa hè. Cecil Stockley, Giám đốc Công ty du lịch Iceberg Man Tours ở Twillingate, tỉnh Newfoundland, yêu cầu Ed Kean nên hoạt động ở xa các khu làng ven biển cũng như con đường du khách tham quan để họ không trông thấy ông bửa chẻ những núi băng trôi một cách tàn nhẫn. Trong khi đó, Ed Kean và các công ty khách hàng của ông cho biết chỉ một phần trăm rất nhỏ của toàn thể các núi băng khổng lồ được khai thác và công việc cũng được tiến hành ở khá xa những nơi tập trung đông du khách.

Ed Kean bắt đầu quan tâm đến các núi băng trôi từ thập niên 90 thế kỷ trước, khi một tổ chức phi lợi nhuận địa phương tiếp xúc với ông, nhờ giúp đỡ cho một dự án liên quan đến băng của họ. Lúc đó, Kean đang là một ngư dân bình thường. Năm 1997, Công ty nước giải khát Iceberg Vodka đề nghị Kean thu gom những khối băng trôi trên biển để cung cấp cho họ.

Cùng làm công việc vớt băng trôi với Ed Kean là Justin Crummy - cựu vận động viên đô vật không chuyên. Ed Kean thường xuyên quan sát mặt biển bằng ống nhòm để tìm kiếm băng trôi bất chấp màn sương mù dày đặc che chắn. Có khi phát hiện thấy băng trôi cách xa bờ biển chừng vài trăm killômét, nhưng khi dong thuyền đến nơi thì nó đã tan mất