Khi các dòng sông băng ở Iceland tan chảy thành suối nhỏ

Độ dày của lớp băng trên dòng sông Solheimajokull nằm giữa hai dãy núi quanh năm được tuyết bao phủ này đã giảm đi 40m mỗi năm trong vòng 10 năm qua.

Lilja Einarsdottir, một học sinh lớp 7 người Iceland hào hứng tham gia hoạt động ngoại khóa cùng các bạn trong lớp để đo độ dày của lớp băng trên dòng sông Solheimajokull.

Với cô bé và các bạn cùng lớp, hoạt động này không đơn thuần là một trải nghiệm thiên nhiên xung quanh mà còn là dịp để những công dân tương lai của vùng đất quanh năm băng giá này cảm nhận trực tiếp tác động của biến đổi khí hậu ở nơi đầu tiên trên Trái Đất chứng kiến hậu quả khôn lường của hiện tượng đang là mối lo ngại toàn cầu trên.

Băng trôi trên hồ phía trước sông băng Solheimajokull, Iceland. (Ảnh: AFP/TTXVN).

Đây là năm thứ chín hoạt động ngoại khóa được tiến hành vào mỗi tháng 10, theo ý tưởng của thầy giáo Jon Stefansson đưa các nhóm học sinh độ tuổi 13 ở một trường học của làng Hvolsvollur tới dòng sông băng này để kiểm chứng sự thay đổi qua các năm.

Kết quả đo đạc của các em cho thấy độ dày của lớp băng trên dòng sông nằm giữa hai dãy núi quanh năm được tuyết bao phủ này đã giảm đi 40m mỗi năm trong vòng 10 năm qua.

Sông băng Solheimajokull là một địa điểm du lịch nổi tiếng của Iceland nơi tiếp đón 27.000 lượt khách du lịch vào năm 2018. Dòng sông băng này thuộc mỏm băng Myrdalsjokull, lớn thứ tư tại Iceland.

Bên dưới lớp băng là miệng núi lửa Katla mạnh nhất tại Iceland, luôn "chờ" cơ hội để phun trào trở lại sau khi ngủ yên từ năm 1901.

Theo đo lường thủ công của các nhóm học sinh, trong gần 10 năm qua lớp băng dày khoảng 380m đã biến mất. Đặc biệt, riêng năm 2018, độ dày của lớp băng trên dòng sông này giảm 110m, năm 2019 là 11m.

Có thể chưa thực sự chính xác nhưng đây cũng là những số liệu chỉ ra những thay đổi đáng lo ngại và có xu hướng ngày càng nghiêm trọng tại vùng này. Số liệu chính thức từ Cộng đồng địa chất Iceland cho thấy độ dày của lớp băng tại Solheimajokull giảm 200m năm 2018.

Quá trình băng tan thậm chí có thể được quan sát bằng mắt thường khi nước nhỏ giọt từ các phiến băng và đôi khi chảy thành những dòng suối nhỏ.

Các sông băng từng bao phủ khoảng 11% diện tích bề mặt của Iceland, bao gồm sông băng Vatnajokull, mỏm băng lớn nhất của châu Âu. Nhưng trong 25 năm qua, khoảng 250km3 băng đã tan chảy, tương đương 7% tổng thể tích băng tại khu vực.

Chuyên gia nghiên cứu sông băng Hrafnhildur Hannesdottir thuộc Cơ quan Khí tượng thủy văn Iceland cho biết ngày càng nhiều hồ hình thành nối tiếp nhau trên mặt các sông băng.

Tháng 8 vừa qua, Iceland đã lập bia tưởng niệm dòng sông băng Okjokull, dòng sông băng đầu tiên được xác nhận biến mất hoàn toàn vào năm 2014. Tấm bia này giống như một lời nhắc nhở về tác động của tình trạng biến đổi khí hậu trong bối cảnh các nhà khoa học lo ngại dưới tác động của biến đổi khí hậu hơn 400 dòng sông băng ở đảo Iceland có thể biến mất hoàn toàn vào năm 2200.