Lấy mạng con để giao phối với mẹ

Hai nhà khoa học ở Nam Mỹ đã chứng kiến cảnh những con cá heo đực tấn công một con non cùng loài, nhằm buộc mẹ của nó phải động dục sớm. 

Giết con là hành vi phổ biến ở động vật có vú, song các nhà khoa học hiếm khi nhìn thấy hiện tượng này ở cá heo và cá voi. Từ trước tới nay người ta mới chỉ thấy cá heo xám giết con hai lần, song chưa bao giờ thấy cá heo loài Tucuxi giết con.

Cá heo Tucuxi (Sotalia guianensis) sống cả trong nước ngọt và nước mặn. Những con đực trở nên hung dữ với nhau trong mùa giao phối, song trước năm 2006 giới khoa học chưa bao giờ thấy chúng đe dọa hay tấn công con non cùng loài.

Hai chuyên gia Mariana Nery (Đại học Chile) và Sheila Simao (Đại học Rio de Janeiro Brazil) đã tận mắt chứng kiến cảnh cá heo đực Tucuxi giết con non khi khảo sát cá heo tại vịnh Sepetiba, Brazil năm 2006. Tuy nhiên, mãi tới năm nay họ mới công bố phát hiện này. 

Vào buổi sáng ngày 5/12/2006, khi mặt biển lặng sóng, hai nhà khoa học nhìn thấy 6 cá heo trưởng thành bơi tới gần một một con cái và đứa con của nó. Hai cá heo đực tìm cách tách con non ra khỏi mẹ. Cá heo cái tìm cách lao về đứa con để bảo vệ, song vấp phải sự ngăn cản của 4 con đực còn lại. Chúng chặn đường, bao vây con mẹ và đập đuôi vào cơ thể nó. 

Cách đó 4 mét, hai con cá heo đực còn lại bơi hai bên con non và dìm nó xuống nước. Sau đó chúng tung nó lên không trung rồi lại dìm xuống. Cứ như thế vài lần cá heo con trở nên mất phương hướng và bơi loạng choạng trong nước. Vài ngày sau hai nhà khoa học nhìn thấy con mẹ nổi lên, song không thấy con của nó nữa.

“Chúng tôi tin rằng cá heo con đã chết vì những vết thương mà lũ cá heo đực gây nên. Đây là lần đầu tiên chúng tôi chứng kiến cá heo Tucuxi gây tổn thương cho con non cùng loài. Đó có thể là hành vi tấn công có chủ ý hoặc chỉ đơn giản là trò đùa thái quá, song rõ ràng lũ cá đực muốn tách cá heo con ra khỏi mẹ”, nhóm nghiên cứu kết luận.

Theo Nery và Simao, sự việc cho thấy hành vi giết con non khá phổ biến trong cá heo hoang dã. Ở nhiều loài động vật khác, con đực thường giết con non không cùng huyết thống để đẩy nhanh thời gian động dục của con mẹ. “Những con cái đã giao phối với con đực chỉ vài ngày sau khi mất con. Hiện tượng ấy, công với sự quan tâm về mặt tình dục của lũ cá đực đối với con mẹ, cho thấy những con đực tìm cách giết con non để buộc cá heo mẹ giao phối với chúng", Nery phát biểu.