Máy bay không người lái đe dọa hàng không dân dụng

Chính quyền Mỹ đang xem xét một loạt chính sách liên quan đến việc quản lý máy bay không người lái (UAV) trong bối cảnh ngày càng có nhiều vụ suýt va chạm giữa UAV và máy bay lớn.

Theo Forbes, những tuần tới sẽ là thời điểm quan trọng nhất đối với ngành công nghiệp UAV. Những quy định mới đối với UAV thương mại có thể sẽ yêu cầu chủ sở hữu UAV phải có giấy phép hoạt động và thiết bị này chỉ được hoạt động vào ban ngày, bay dưới 400 feet (122m) và nằm trong tầm nhìn của người điều khiển.

Báo Wall Street Journal cho hay ngành công nghiệp UAV đã trông đợi các luật cho thiết bị này trong sáu năm qua với hi vọng luật sẽ mở đường cho việc sử dụng rộng rãi UAV trong các ngành như nông nghiệp, làm phim và xây dựng.

Hiện chính sách của Cục Hàng không liên bang Mỹ (FAA) cho phép sử dụng UAV vào mục đích tiêu khiển, nhưng gần như cấm sử dụng với mục đích thương mại.

Mối nguy mới cho hàng không

Số liệu của FAA vừa công bố hôm 26/11 cho thấy UAV đang để lộ ra những mối nguy lớn hơn người ta từng nghĩ đối với giao thông đường không. Trong vòng sáu tháng qua, phi công trên toàn nước Mỹ đã báo cáo về nhiều vụ suýt va chạm và đối mặt nguy hiểm giữa UAV với máy bay dân dụng, số vụ đang có chiều hướng tăng lên.

Kể từ ngày 1/6 đến nay, các hãng hàng không, phi công và kiểm soát viên không lưu đã báo cáo với FAA 25 trường hợp các UAV nhỏ, chỉ thiếu vài giây hoặc cách vài mét là đâm vào máy bay lớn.

Nhiều vụ suýt va chạm xảy ra trong quá trình máy bay cất hoặc hạ cánh tại các sân bay đông đúc nhất nước Mỹ.

Máy bay không người lái cỡ nhỏ ngày càng dễ mua, nhưng cũng là mối đe dọa cho giao thông đường không ở Mỹ - (Ảnh: Reuters)

Đáng chú ý có vụ xảy ra ngày 30/9, khi các kiểm soát viên không lưu ở sân bay LaGuardia (New York) thông báo chuyến bay 6230 của Hãng Republic Airlines gần như va chạm với một UAV cỡ nhỏ ở độ cao 4.000 feet (1.220m) lúc máy bay dân dụng này đang giảm độ cao để hạ cánh.

Cũng tại LaGuardia vào ngày 8/9, có đến ba hãng hàng không là Express Jet, Pinnacle và Chautauqua đều báo cáo các vụ suýt va chạm với một UAV ở độ cao 2.000 feet khi những máy bay này đang hạ cánh. Các vụ suýt va chạm kể trên chỉ cách nhau vài phút. Một số vụ khác cũng xảy ra gần Washington.

Tình trạng này đã gây ra một mối đe dọa mới đối với an toàn hàng không Mỹ sau hàng thập kỷ giao thông đường không phát triển ổn định.

Cần sớm có luật quản lý UAV

Báo cáo về các vụ suýt va chạm giữa UAV và máy bay lớn được đưa ra trong bối cảnh FAA đang đối mặt với sức ép từ các nghị sĩ và những công ty chế tạo UAV trong việc nhanh chóng mở cửa bầu trời cho loại thiết bị này.

Theo quy định hiện tại của FAA, các UAV nhỏ chỉ được phép bay dưới 400 feet và cách những sân bay lớn hoặc các khu vực không phận cấm năm dặm (8km). Hồi năm 2012, Quốc hội Mỹ đã yêu cầu FAA mở cửa cho UAV bay trong không phận nước này một cách an toàn, nhưng quá trình xây dựng quy định diễn ra chậm chạp và có thể mất vài năm.

Các doanh nghiệp và nhà sản xuất UAV chỉ trích FAA vì sự chậm chạp trong việc quản lý công nghệ mới, nói việc thiếu vắng các quy định rõ ràng đã góp phần vào hành vi cẩu thả của những người mê UAV nhưng chưa được huấn luyện.

Trong vòng ba năm qua, FAA chật vật trong việc quản lý hàng ngàn UAV nhỏ được bán ra ở Mỹ. FAA cũng thiếu nhân lực để canh chừng UAV ở các sân bay, chỉ có một vài trường hợp bị bắt giữ trên cả nước. Sự phát triển nhanh chóng của công nghệ đã khiến các UAV nhỏ dễ mua hơn với nhiều mẫu chỉ có giá dưới 500 USD.

Tuy nhiên, Wall Street Journal dẫn lời giới thạo tình hình nói trong khi FAA muốn mở cửa bầu trời cho UAV thì các quy định sẽ đưa ra nhiều cấm đoán hơn là những gì mà giới ủng hộ UAV trông đợi và sẽ không giải quyết được các quan ngại về quyền riêng tư khi dùng thiết bị này.

Dự kiến cuối năm nay FAA sẽ đưa ra dự thảo quy định để lấy ý kiến người dân và có thể phải mất hai năm trước khi cơ quan này đưa ra các quy định cuối cùng.

UAV thích lởn vởn gần sân bay Theo Washington Post, 25 trường hợp suýt va chạm gần đây nằm trong số hơn 175 vụ mà các phi công và kiểm soát viên không lưu phát hiện UAV xuất hiện gần sân bay hoặc bay vào không phận cấm tính từ tháng 6 đến nay. Các phi công miêu tả hầu hết UAV mà họ đối mặt là loại nhỏ, có gắn máy quay. Đây là loại UAV đang trở nên thông dụng đối với người yêu thích máy bay này và các nhiếp ảnh gia. Mặc dù các UAV này nhỏ và nhẹ nhưng các chuyên gia an toàn hàng không nói thiết bị này có thể gây tai nạn khi va vào cánh quạt máy bay hoặc kẹt trong động cơ của máy bay phản lực.