Những mục đích kỳ lạ khi huấn luyện các loài động vật (2)

Các vấn đề từ bệnh tật, quân sự đến làm vườn đều có sự giúp đỡ thú vị của các loài động vật.

Trong suốt chiều dài lịch sử, con người chúng ta đã dần tiến hóa, trở thành loài động vật thống trị trên trái đất. Và tất nhiên, hầu hết các loài động vật khác đều đã bị lép vế và nằm trong vòng điều khiển của con người. Chúng ta đã nghiên cứu, tìm hiểu và sử dụng những đặc điểm riêng biệt của động vật để giúp ích cho cuộc sống của mình. Điển hình là việc chúng ta sử dụng ngựa để di chuyển và chở đồ, thuần hóa chó hoang thành chó giữ nhà, để làm cảnh hoặc nuôi gia súc gia cầm để lấy được thực phẩm cho cuộc sống.

Rõ ràng, những việc mà động vật đã giúp cho cuộc sống của con người chúng ta là rất rất nhiều, khó có thể kể ra hết được. Trong số đó, có rất nhiều việc diễn ra hàng ngày, bình thường, nhưng cũng có rất nhiều điều khá đặc biệt và kì lạ. Sau đây, hãy cùng điểm ra một số nhiệm vụ kì lạ và khó hiểu nhất mà con người đã sử dụng động vật để làm trong lịch sử.

Cá heo quân sự

Bình thường nếu nói để sử dụng trong chiến tranh và quân sự, chúng ta thường nghĩ đến các loài động vật như chó, ngựa, voi,… thường là những loài sống trên đất liền gắn với nhiệm vụ chuyên chở hoặc đánh hơi. Tuy nhiên đó chỉ là thời xưa, công nghệ hiện đại đã giúp chúng tận dụng cả những loài bay trên trời như chim ưng, đại bàng và bơi dưới nước như cá heo trong mặt quân sự.

Cá heo là động vật có vú sống ở đại dương và sông nước có quan hệ mật thiết với cá voi. Có gần 40 loài cá heo thuộc 17 chi sinh sống ở các đại dương, số ít còn lại sinh sống tại một số con sông trên thế giới. Kích thước của cá heo có thể từ 1,2m và 40kg (Cá heo Maui), cho tới 9,5m (30 ft) và 10 tấn), Cá heo hổ hay Cá voi sát thủ. Cá heo có trên toàn thế giới và thường cư ngụ ở các biển nông của thềm lục địa. Cá heo là loài ăn thịt, chủ yếu là ăn cá và mực. Họ cá voi đại dương Delphinidae là họ lớn nhất trong bộ cá heo và cũng là họ xuất hiện muộn nhất: khoảng 10 triệu năm trước đây, trong thế Trung Tân.

Cá heo là một trong số những động vật thông minh và được biết đến nhiều trong văn hóa loài người nhờ hình thức thân thiện và thái độ tinh nghịch.Trong đó có loài cá heo mũi chai là một những loài có thị giác tốt và thông minh nhất trong thế giới động vật. Nhờ đó chúng đã được con người sử dụng trong nhiều lĩnh vực trong đó có quân sự.

Một số hoạt động loài này tham gia bao gồm bảo vệ tàu neo khỏi sự xâm nhập. thu hồi các thiết bị bị rơi xuống biển. So với nhiều thiết bi tối tân và các lực lượng đặc biệt thì cá heo đã đem lại hiệu quả tốt, tiết kiệm hơn nhiều.

Khỉ giúp thu hoạch dừa

Hái dừa là một công việc rất mất thời gian và công sức. Nó đòi hỏi chúng ta phải sử dụng tay chân, máy móc hầu như không giúp đỡ được mất. Công việc này cũng khá nguy hiểm, nếu để dừa rơi vào người hoặc ngã trong lúc thu hoạch thì hậu quả có thể là rất nghiêm trọng. Tuy nhiên, tại Ấn Độ và Thái Lan, những người nông dân đã thực hiện đào tạo những chú khỉ để làm việc cho họ. Việc đào tạo mỗi chú khỉ sẽ mất khoảng thời gian 6 tháng hoặc hơn. Những người chủ sẽ kiểm soát các chú khỉ của mình bằng một dây xích dài và thưởng cho chúng bằng đồ ăn sau mỗi ca làm.

Loài khi vốn đã được biết đến với khả năng leo trèo tuyệt đỉnh cùng sự khéo léo trong các thao tác tay không kém gì con người. Sự giúp đỡ của chúng không chỉ giúp bớt đi phần nào rủi ro cho những người nông dân mà còn giúp tăng năng suất lên từ 5 đến 8 lần so với con người.

Sử dụng loài cừu để tỉa cây

Chúng ta thường biết đến tác dụng của loài cừu là đem lại nguồn thịt tươi, mỡ, da, lông và sữa cho con người. Đây là một trong những loài gia súc được con người thuần hóa sớm nhất. Đàn cừu trên thế giới hiện nay là trên 1 tỷ con. Cừu là loại dễ tính, có thể ăn các loại cỏ khô cằn, ưa khí hậu khô, không chịu ẩm ướt. Nuôi nhiều ở những nơi khô hạn, hoang mạc và nửa hoang mạc, đặc biệt là vùng cận nhiệt. Một công dụng khác của chúng mà ít người biết đến chính là để sử dụng tỉa lá cho vườn nho làm rượu vang.

Tại Napa Valley - vùng trồng nho nổi tiếng của Hoa Kỳ người ta đã cho cừu làm công việc này. Để có vườn nho làm rượu vang đạt chất lượng thì việc cần thiết là phải diệt sạch cỏ dại và cây nho phải được tỉa lá để tránh nấm mốc. Tuy nhiên làm những công việc này mất rất nhiều thời gian và tiền bạc mà đôi khi hiệu quả lại không cao nên con người đã rất khôn khéo sử dụng cừu. Để tránh trường hợp chúng ăn cả quả nho, người ta sẽ đặt dây tích điện nhỏ chỗ các chùm nho. Ngoài khả năng dọn cỏ và tỉa lá, phân chúng thải ra cũng là một nguồn dinh dưỡng tuyệt vời cho vườn nho. Một bầy cừu nhỏ có thể tỉa được diện tích hơn 20 mẫu Anh một ngày.

Chim cốc giúp bắt cá

Tại Trung Quốc và Nhật Bản người ta đã sử dụng loài chim cốc như một trợ thủ đắc lực giúp đánh bắt cá từ những năm 960 sau công nguyên. Hơn 1000 năm đã qua đi nhưng hiện tại loài này vẫn đang được sử dụng một cách rất hữu hiệu. Những chú chim cốc đều được huấn luyện nhiều năm, chúng sẽ tự động bay đi bắt cá và mang những chú cá sống về tận giỏ cho người ngư dân. Để chặn trước sự tham ăn của chim cốc, người ngư dân sẽ buộc dây vào cổ của những chú chim để chúng không thể nuốt được cá.

Loài chim rõ ràng có khả năng về thị lực và phản ứng nhanh hơn con người nhiều, việc bắt cá đối với chúng rất đơn giản và nhanh gọn. Tuy những con cá lớn chúng không được phép ăn nhưng những chú cá nhỏ thường hoàn toàn được coi như một phần thưởng. Một mối quan hệ có lợi cho cả đôi bên đã được duy trì xuyên suốt lịch sử. Cho đến bây giờ, do sự phát triển của công nghệ mà việc dùng chim cốc bắt cá không còn phổ biến như trước. Nhưng nó vẫn còn tồn tại và được coi là một trong những nét đặc trưng thu hút du lịch tại Trung Quốc.

Dùng ngựa dẫn đường

Con người bắt đầu thuần dưỡng ngựa vào khoảng 4000-4500 TCN và người ta tin rằng ngựa đã được nuôi phổ biến ở châu Âu vào khoảng 3000 TCN-2000 TCN. Ngựa chiến được sử dụng rộng rãi trong chiến tranh, nhất là chiến tranh thời cổ. Thời hiện đại, ngựa cũng được sử dụng để chuyên chở, di chuyển và lấy da, thịt và lông.

Việc sử dụng ngựa dẫn đường nghe có vẻ vô lý. Bình thường, loài thường giúp dẫn đường cho chúng ta là loài chó bởi sự nhanh nhẹn cũng như gọn nhẹ của chúng. Trong thời hiện đại, người bị giảm thị lực hoặc mù lòa thường sử dụng động vật để dẫn đường. Loài chó tất nhiên là tốt, nhưng không phải ai cũng thích chúng hoặc đơn giản là họ bị dị ứng. Vì vậy, thường những trường hợp này hay sử dụng loài ngựa để thay thế. Ngựa cũng là loài vật thông minh và dễ đào tạo, khả năng chịu đựng cũng tốt hơn chó.

Năm 1998, người ta bắt đầu đã nghĩ ra phương án đào tạo những chú ngựa làm phương tiện dẫn đường cho chủ nhân thay cho nhưng chú chó như trước. Bản thân ngựa cũng rất hiền lành, và không gây dị ứng cho chủ nhân. Nếu như một chú chó dẫn đường thường chỉ sử dụng được từ 8-10 năm thì tuổi đời của loài ngựa khá dài, khoảng từ 30-40 năm, việc này giúp người ta có thể sử dụng chúng lâu dài hơn.

Loài chuột phát hiện bệnh lao

Lao là một vấn đề lớn với khu vực Châu Phi – một khu vực hội tụ đủ các yếu tố dễ lây truyền bệnh hiểm nghèo như nghèo đói và đông dân. Bệnh lao là một bệnh hoàn toàn có thể chữa khỏi nếu người bệnh được phát hiện sớm. Và trong một môi trường dễ lây nhiễm như các nước nghèo đói ở Châu Phi thì việc chẩn đoán được căn bệnh này còn giúp ngăn chặn sự truyền nhiễm nhanh và hiệu quả hơn. Vấn đề chính là các phương pháp thử mẫu bệnh phẩm lao thường có chi phí tốn kém và gây mất thời gian.

Vấn đề có vẻ đã tươi sáng hơn khi nhóm nghiên cứu Apopo đã tìm ra một phương pháp sử dụng chuột để phát hiện ra mẫu bệnh phẩm nhiễm lao. Chúng có khả năng phát hiện ra bệnh nhanh và hiệu quả nếu được đào tạo theo đúng quy trình và phương pháp, theo kết quả thì nó còn chính xác hơn 20% so với phương pháp truyền thống. Trung bình chi phí đào tạo cho mỗi đợt huấn luyện là khoảng 8000$, có vẻ đắt đỏ nhưng bù lại chúng có thể sử dụng được trong khoảng 8 năm. Nghiên cứu này đã mở ra hi vọng trong việc kiểm soát và ngăn ngừa bệnh lao tại Châu Phi.