Phát hiện cháy rừng tạo ra kim loại cực độc gây ung thư

Sau một số vụ cháy rừng dữ dội gần đây ở Bắc California (Mỹ), các nhà khoa học kiểm tra đất bị cháy và phát hiện nó chứa đầy kim loại gây ung thư gọi là crom hóa trị 6.

Theo Đài NBC News, theo nghiên cứu mới được công bố hôm 12-12 trên tạp chí Nature Communications, các nhà khoa học phát hiện sức nóng từ cháy rừng nghiêm trọng có thể gây biến dạng kim loại lành tính, thường được tìm thấy ở đất California, thành chất gây ung thư khét tiếng: crom-6.

Một ngôi nhà bị cháy ở Paradise, California, năm 2018 - (Ảnh: AFP).

Ở dạng hóa trị 3, crom tương đối vô hại và có nhiều. Nhưng nghiên cứu mới cho biết với nhiệt độ cao hơn 199⁰C có thể xúc tác cho các phản ứng hóa học biến crom-3 thành dạng cực nguy hiểm crom-6.

Phát hiện mới này bổ sung thêm một hiểu biết bước ngoặt: các vụ cháy rừng đang bùng cháy ở các khu vực tự nhiên cũng có thể thải khói chứa kim loại độc hại vào khí quyển.

Tác giả của nghiên cứu, Scott Fendorf, giáo sư khoa học hệ thống Trái đất tại Đại học Stanford (Mỹ), cho biết cháy rừng thường cháy nóng hơn và lâu hơn, có nhiều khả năng biến đất vô hại thành bụi và tro gây ung thư.

Theo Cơ quan Nghiên cứu ung thư quốc tế, crom-6 là chất gây ung thư nhóm một, có nghĩa nó sẽ gây ung thư ở người. Việc tiếp xúc với một lượng lớn crom-6 có liên quan đến ung thư phổi.

Trong một nghiên cứu trên chuột tiếp xúc với crom-6 trong nước uống, qua 2 năm một số con đã phát triển khối u ở miệng, ruột non và gan.

Các nhà nghiên cứu đã đến những địa điểm xảy ra cháy rừng ở dãy bờ biển phía Bắc của California, bao gồm vụ cháy Kincade năm 2019 và vụ cháy Hennessey năm 2020, để tìm kiếm crom-6.

Họ thu thập tổng cộng khoảng 38 lõi đất từ cả hai địa điểm rừng bị đốt cháy và những địa điểm chưa bị đốt cháy.

Kết quả, họ đã tìm thấy crom-6 tại nơi cháy rừng bùng phát dữ dội, nhất ở các cây bụi mọc ở những khu vực có đất “rắn” tương đối giàu kim loại.

Các nhà nghiên cứu tin rằng crom-6 có thể di chuyển trong khói cháy rừng, thổi như bụi sau khi đám cháy đã tắt và tồn tại trong nhiều tháng sau đó.

Ủy ban Tài nguyên không khí California năm 2023 đã thông qua quy định loại bỏ dần crom-6 tại các cơ sở công nghiệp.

• Bí ẩn chiếc váy cưới thất lạc 179 năm của vị hoàng hậu nổi loạn nhất Châu Âu, được săn lùng suốt 2 thế kỷ
• AI dự đoán số phận hành tinh, chạm ngưỡng sự thật
• Viên đá mã não được giữ như báu vật 140 năm, nhân viên bảo tàng ngã ngửa khi biết là trứng "quái thú"