Phát hiện loài rắn vảy óng ánh ở Việt Nam

Nhóm nghiên cứu Việt Nam và Mỹ bắt gặp con rắn có những vảy màu sẫm óng ánh khi tìm hiểu đa dạng sinh quyển ở vùng rừng, năm 2019.

Những chiếc vảy của con rắn khác thường có màu sắc lóng lánh giống xà cừ, chuyển màu xanh dương và xanh lá cây dưới ánh sáng. Vảy của nó khá nhỏ, gồ ghề và có họa tiết lạ mắt. Ban đầu, các nhà khoa học không biết nó thuộc loài nào, nhưng họ mau chóng nhận ra đây là loài rắn chưa từng được phát hiện. "Đó thực sự là khoảnh khắc thực sự thú vị", Aryeh Miller, nghiên cứu sinh ở Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên thuộc Viện Smithsonian, thành viên trong đoàn, chia sẻ. "Mẫu vật trông rất khác biệt, tới mức chúng tôi không thể lập tức nhận biết".

Loài rắn mới có những chiếc vảy màu xà cừ. (Ảnh: Smithsonian).

Nhóm nghiên cứu đến từ Viện Smithsonian và Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam công bố phát hiện trên tạp chí Copeia hôm 7/12. Họ tìm thấy con rắn ở tỉnh Hà Giang, Việt Nam, giáp biên giới Trung Quốc. Loài rắn mới không có thụ thể cảm nhận ánh sáng gắt trong mắt, chứng tỏ nó đào hang dưới lòng đất hoặc sống dưới lá cây. Những loại rắn kiểu này đặc biệt khó tìm do chúng không sống trên mặt đất.

Các nhà nghiên cứu xác định con rắn là một loài trong họ Achalinus hiếm gặp, còn gọi là "rắn vảy kỳ lạ" vì những chiếc vảy của chúng trải rộng thay vì xếp chồng lên nhau như phần lớn loài rắn khác. Cho tới nay, giới nghiên cứu chỉ biết 13 loài thuộc họ này, 6 trong số đó đến từ Việt Nam. "Trong 22 năm khảo sát bò sát ở Việt Nam, tôi mới thu thập được 6 con rắn vảy kỳ lạ", ông Nguyễn Quảng Trường, Phó Viện trưởng Viện Sinh thái và Tài nguyên Sinh học thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, cho biết. "Đây là một trong những nhóm bò sát ít được nghiên cứu nhất".

Nhóm nghiên cứu đặt tên cho loài rắn mới là Achalinus zugorum nhằm vinh danh người quản lý bò sát và động vật lưỡng cư đã nghỉ hưu ở Smithsonian. Họ Achalinus phân nhánh từ cây tiến hóa sớm hơn các nhóm khác, nghĩa là chúng có hình dáng và hành vi khác nhiều loài rắn. Các nhà nghiên cứu hy vọng chúng có thể mang thông tin quan trọng về quá trình tiến hóa của rắn.

Sau khảo sát sơ bộ, nhóm nghiên cứu mang mẫu vật trở lại Smithsonian để lấy mẫu và giải trình tự ADN. Con rắn sẽ sớm được gửi trở lại Việt Nam. Trong nghiên cứu, các nhà khoa học cũng nhấn mạnh nguy cơ đe dọa đa dạng sinh quyển và hệ sinh thái ở Việt Nam như khai thác đá, chặt phá rừng và săn bắt động vật quá mức.

• Sự thật về quả trứng trong suốt với lòng đỏ màu cam khiến cộng đồng mạng kinh ngạc
• Tại sao con người mất cảnh giác sau khi uống rượu?
• Muối cô đặc trong lòng đất trên sao Hỏa có thể là nguồn cung cấp ôxy