Vì sao thiên thạch lao xuống Texas chỉ có kích thước bằng một con chó Corgi nhưng lại nặng bằng 4 con voi?
Thiên thạch được đề cập đã va vào Trái đất, gần McAllen, Texas với năng lượng tương đương 8 tấn thuốc nổ TNT, nhưng không có báo cáo về thương vong hoặc thiệt hại.
Một thiên thạch có kích thước bằng một con chó Pembroke Welsh Corgi và nặng bằng tổng trọng lượng của bốn con voi con đã lao xuống Trái đất, tại vị trí gần McAllen, Texas vào thứ tư tuần trước, NASA đã xác nhận điều này trong những ngày gần đây.
Vụ va chạm thiên thạch này được báo cáo bởi KDFW, chi nhánh của kênh truyền hình Fox ở khu vực Dallas. Vụ va chạm diễn ra vào khoảng 6 giờ chiều thứ tư tuần trước theo giờ địa phương, với một số nhân chứng đã tận mắt chứng kiến hiện tượng này trên bầu trời vào thời điểm đó.
Thiên thạch bắt nguồn từ các tiểu hành tinh hoặc các thiên thể lớn khác trong không gian. Các tiểu hành tinh có kích thước dưới một mét được gọi đơn giản là thiên thạch. Khi các thiên thạch hoặc các tiểu hành tinh rất nhỏ tác động đến bầu khí quyển của Trái đất, chúng có thể nhìn thấy được nhưng phần lớn bị phân hủy, đôi khi tạo thành những quả cầu lửa sáng trong quá trình này. (Ảnh: Jpost).
Điều này sau đó đã được xác nhận bởi Dịch vụ thời tiết quốc gia Hoa Kỳ, cho biết một người lập bản đồ sét địa tĩnh đã phát hiện ra tia sáng của một thiên thạch chỉ nửa giờ trước đó. Vào thời điểm xảy ra hiện tượng này, anh ta vẫn chưa rõ điều gì đã tạo ra tia chớp, đặc biệt là khi không có bất kỳ cơn giông nào trong khu vực có thể tạo ra tia chớp.
Cảnh quay camera an ninh do KDFW thu được dường như đã ghi lại được một tiếng nổ siêu thanh rõ ràng, với tiếng ồn lớn khiến lũ chim bỏ chạy, trong khi nhiều người dân địa phương tuyên bố đã cảm thấy có thể xảy ra động đất.
Thiên thạch rơi xuống Trái đất ở Texas trông như thế nào?
Theo các chuyên gia từ Trung tâm Vũ trụ Johnson của NASA, thiên thạch được đề cập chỉ có đường kính hơn 60cm và nặng khoảng 454kg.
Thiên thạch này dù chỉ dài bằng một con chó Corgi, nhưng nó lại nặng bằng bốn con voi con. (Ảnh: Jpost).
Theo các chuyên gia từ sở thú Denver, một chú voi con có thể nặng tới 113kg. Điều này có nghĩa là mặc dù đường kính của thiên thạch chỉ bằng chiều dài trung bình của một con chó Corgi, nhưng nó lại nặng bằng bốn con voi con.
Thiên thạch đang bay với tốc độ gấp gần 4 lần tốc độ âm thanh và nó đã phát nổ trong bầu khí quyển của Trái đất - cách mặt đất khoảng 34km. Nhìn chung, vụ va chạm thiên thạch có năng lượng tương đương với tám tấn thuốc nổ TNT.
Tuy nhiên, dường như không có bất kỳ thương vong hoặc thiệt hại nào được báo cáo từ vụ va chạm.
Khi một thiên thạch rơi qua bầu khí quyển của Trái đất, một lớp rất mỏng trên bề mặt bên ngoài sẽ tan chảy. Lớp vỏ mỏng này được gọi là lớp vỏ hợp nhất. Nó thường có màu đen và trông giống như một lớp vỏ trứng phủ trên đá. Tuy nhiên, lớp vỏ này chuyển sang màu nâu gỉ sau vài năm tiếp xúc trên bề mặt Trái đất và cuối cùng sẽ biến mất hoàn toàn. (Ảnh: Jpost)
Dù bằng cách nào, tác động của thiên thạch xảy ra khá thường xuyên. Trên thực tế, theo Hiệp hội Khí tượng Hoa Kỳ, thiên thạch lần này chỉ là một trong ít nhất ba tác động của thiên thạch xảy ra trong những ngày gần đây - hai vụ còn lại ở Pháp và Ý, theo CBS News.
Khi các thiên thạch đâm vào Trái đất, chúng thường bốc cháy trong bầu khí quyển của Trái đất - đó cũng là điều thường xảy ra trong các trận mưa sao băng.
Mặc dù về mặt lý thuyết, các mảnh vỡ của thiên thạch này có thể gây nguy hiểm khi chúng va chạm với mặt đất, nhưng trên thực tế nó đã không gây rủi ro cho bất kỳ ai sau đó.
"Mặc dù các thiên thạch có xu hướng lao vào bầu khí quyển của Trái đất với tốc độ cao, nhưng chúng sẽ chậm lại khi di chuyển trong bầu khí quyển, vỡ thành các mảnh nhỏ trước khi chạm đất. Các thiên thạch nguội đi nhanh chóng và nhìn chung không phải là mối nguy hiểm đối với công chúng", NASA cho biết trong một tuyên bố. (Ảnh: Meteoritess.asu.edu).
Tại sao thiên thạch lại nặng như vậy?
Khác với những loại đá bình thường trên Trái đất, thiên thạch chứa hàm lượng niken-sắt cao và các vật liệu đặc khác, đồng nghĩa chúng sẽ nặng hơn rất nhiều so với viên đá bình thường cùng kích thước.
Trên thực tế, có hơn 50.000 thiên thạch đã được tìm thấy trên Trái đất.
Trong số này, 99,8% đến từ các tiểu hành tinh. Phần nhỏ còn lại - 0,2% - có nguồn gốc từ sao Hỏa và Mặt trăng. Trong số đó, hơn 60 thiên thạch sao Hỏa được biết đến đã bị thổi bay khỏi sao Hỏa do tác động của vũ trụ. Tất cả đều là đá lửa kết tinh từ magma. Những tảng đá rất giống đá Trái đất với một số thành phần đặc biệt cho thấy nguồn gốc sao Hỏa.
Gần 80 thiên thạch Mặt trăng có thành phần và khoáng vật học tương tự như đá Mặt trăng được thu thập từ sứ mệnh Apollo, nhưng đủ khác biệt để chứng tỏ rằng chúng đến từ các phần khác của Mặt trăng.
Tất cả đều là đá lửa kết tinh từ magma. (Ảnh: Chron).
Tác động của thiên thạch
Trái đất sơ khai đã trải qua nhiều vụ va chạm thiên thạch lớn gây ra sự hủy diệt trên diện rộng. Trong khi hầu hết các miệng núi lửa do các tác động cổ xưa để lại trên Trái đất đã bị xóa do xói mòn và các quá trình địa chất khác. Tuy nhiên các miệng hố được hình thành bởi quá trình này trên Mặt trăng phần lớn vẫn còn nguyên vẹn và có thể nhìn thấy được. Ngày nay, chúng ta biết có khoảng 190 miệng hố va chạm trên Trái đất.
Một vụ va chạm với tiểu hành tinh rất lớn cách đây 65 triệu năm được cho là đã góp phần vào sự tuyệt chủng của khoảng 75% động vật biển và trên cạn trên Trái đất vào thời điểm đó, bao gồm cả khủng long. Nó đã tạo ra miệng núi lửa Chicxulub rộng 300km trên bán đảo Yucatan.
Ngày nay, chúng ta biết có khoảng 190 miệng hố va chạm trên Trái đất. (Ảnh: Solarsystem).
Một trong những miệng hố va chạm còn nguyên vẹn nhất là miệng núi lửa thiên thạch Barringer ở Arizona. Nó có chiều ngang khoảng 1km và được hình thành do tác động của một thiên thạch kim loại sắt-niken có đường kính khoảng 50 mét.
Gần đây hơn, vào năm 2013, thế giới đã giật mình bởi một quả cầu lửa rực lửa quét ngang bầu trời Chelyabinsk, Nga. Thiên thạch có kích thước bằng ngôi nhà đi vào bầu khí quyển với tốc độ hơn 18km mỗi giây, sau đó nó đã nổ tung tại vị trí cách mặt đất 23km.
Vụ nổ giải phóng năng lượng tương đương với khoảng 440.000 tấn thuốc nổ TNT và tạo ra một làn sóng xung kích thổi bay các cửa sổ trên diện tích 518km vuông và làm hư hại các tòa nhà. Hơn 1.600 người bị thương trong vụ nổ, chủ yếu là do kính vỡ.