2010: Năm của thảm họa thiên nhiên

Động đất, lũ lụt, núi lửa phun trào, siêu bão, bão tuyết, lở đất và hạn hán cướp đi mạng sống của ít nhất 300.000 người trong năm 2010.

Các nhà khoa học và chuyên gia cho rằng, những thảm họa thiên nhiên một phần do nguyên nhân khách quan, một phần do con người, khiến mức độ tàn khốc thêm dữ dội.

Ghi nhận nhiều kỷ lục

Những công trình xây dựng và phát triển kém chất lượng khiến động đất tàn phá khủng khiếp hơn. Những căn nhà tồi tàn được dựng lên san sát không thể thể chống đỡ nổi khi mặt đất rung chuyển, dòng sông sôi sục và bão nhiệt đới dữ dội. Trận động đất hồi tháng 2.2010 khiến hơn 220.000 dân Haiti thiệt mạng là minh chứng rõ ràng nhất. TP Port-au-Prince với dân số tăng gấp ba lần kể từ năm 1985, tỷ lệ thuận với số lượng nhà ổ chuột chen chúc.


Thảm họa núi lửa Merapi ở Indonesia khiến nhiều người chết.

Trong khi đó, trận động đất xảy ra ở Chile với cường độ mạnh hơn trận xảy ra ở Haiti mà khiến chưa đến 1.000 người thiệt mạng, vì dân số Chile thưa hơn, với nhà cửa được xây dựng chắc chắn hơn và người dân không phải sống trong điều kiện tồi tệ như ở Haiti.

Tần suất những mô hình thời tiết cực đoan xảy ra năm nay là dấu hiệu kinh điển của hiện tượng ấm lên toàn cầu mà các nhà khoa học đã cảnh báo lâu nay. Mùa hè vừa qua, đợt nóng kỷ lục tấn công Nga, trong khi hạn hán trầm trọng nhấn chìm gần 160.600 km2 ở Pakistan. Hai thảm họa này giết chết gần 17.000 người, nhiều hơn số người thiệt mạng vì tai nạn máy bay trong 15 năm qua cộng lại. Giới khoa học cho rằng, đợt nóng tử thần ở Nga xảy ra 100.000 năm một lần nếu không có tác động của hiện tượng ấm lên toàn cầu. Nhưng số liệu sơ bộ cho thấy 18 nước đã ghi nhận mức nóng kỷ lục chưa từng thấy từ trước tới nay.

Thổ Nhĩ Kỳ, Trung Quốc và Indonesia cũng trải qua một trong những năm có mức độ động đất khủng khiếp nhất trong nhiều thập kỷ qua. Tính đến cuối tháng 9, tổng cộng 20 trận động đất với cường độ 7 hoặc cao hơn, trong khi tần suất bình thường là 16 trận. Cũng tính đến thời gian này, lũ lụt khiến hơn 6.300 người dân ở 59 nước mất mạng, WHO cho biết. Trung Quốc, Italy, Ấn Độ, Columbia và Chad hứng chịu lũ lụt tàn khốc nhất. Siêu bão Megi với cường độ gió hơn 200 dặm/giờ tàn phá Philippines và một phần Trung Quốc.

Nhiều hiện tượng bất thường

Năm nay cũng là năm ghi nhận nhiều hiện tượng bất thường. Bụi do núi lửa ở Iceland khiến giao thông hàng không châu Âu bị đình trệ trong 4 ngày và hơn 7 triệu người không thể đi lại. Núi lửa cũng phun trào ở Congo, Guatemala, Ecuador, Philippines và Indonesia .

Khi hiện tượng El Nino gây nên nhiều kiểu thời tiết cực đoan kết thúc, thì lại được thay thế bởi hiện tượng La Nina với những kiểu thời tiết cực đoan khác. Cả hai hệ thống thời tiết này cùng xảy ra trong một năm cũng là điều bất thường.

2010 cũng là năm đánh dấu nhiều thảm họa kỹ thuật do bàn tay con người. Thảm họa dầu tràn do Công ty BP khiến 172 triệu galon dầu bao trùm Vịnh Mexico; sự cố thợ mỏ bị kẹt dưới lòng đất khiến hàng chục người chết ở Mỹ, Trung Quốc và New Zealand. Những người thợ mở Chile sống sót sau 69 ngày kẹt dưới lòng đất là câu chuyện may mắn hiếm hoi của năm.

Thảm họa thiên nhiên năm nay gây thiệt hại kinh tế khoảng 222 tỷ USD – lớn hơn giá trị của nền kinh tế Hồng Kong vì các thảm họa năm nay thường đổ bộ vào những khu vực nghèo như Haiti, nơi những người dân ít có bảo hiểm.

TIN CŨ HƠN
7 điều ít biết về cầu vồng

7 điều ít biết về cầu vồng

Hai người cùng quan sát không thể nhìn thấy sắc màu giống nhau từ cùng một chiếc cầu vồng hay có thể dùng kính phân cực để làm "cầu vồng" biến mất, là hai trong số nhiều điều thú vị về hiện tượng thiên nhiên đẹp mắt này.

Đăng ngày: 28/10/2025
Lý giải hiện tượng cầu vồng trắng

Lý giải hiện tượng cầu vồng trắng

Cầu vồng trắng được tạo ra khi ánh sáng Mặt Trời chiếu vào những giọt nước nhỏ trong lớp sương mù ở góc độ phù hợp.

Đăng ngày: 26/10/2025
Bão tuyết là gì? Bão tuyết được hình thành như thế nào?

Bão tuyết là gì? Bão tuyết được hình thành như thế nào?

Bão tuyết là một hiện tượng đặc trưng bởi sức gió mạnh ít nhất là 56km/h và kéo dài trong một thời gian dài - thường là ba giờ hoặc hơn.

Đăng ngày: 25/10/2025
Tại sao bão ở Việt Nam lại hay vào miền Trung?

Tại sao bão ở Việt Nam lại hay vào miền Trung?

Dân gian có câu "Ông tha mà bà không tha/ Làm nên lũ lụt hai ba tháng mười”, để nhắc nhở, cảnh báo mùa lũ ở các tỉnh từ Thanh Hóa đổ vào thường xảy ra đầu tháng 7 đến tháng 10 hàng năm.

Đăng ngày: 25/10/2025
Tác hại của sét và cách tránh bị sét đánh

Tác hại của sét và cách tránh bị sét đánh

Hàng năm trên thế giới có khoảng 250.000 người bị sét đánh và hàng chục nghìn người trong số đó thiệt mạng. Những người sống sót cũng bị tổn thương sức khỏe nghiêm trọng.

Đăng ngày: 24/10/2025
Nhật Bản phát hiện mỏ đất hiếm dưới đáy đại dương

Nhật Bản phát hiện mỏ đất hiếm dưới đáy đại dương

Các nhà khoa học Nhật Bản đã tìm thấy những mỏ đất hiếm khổng lồ nằm dưới Thái Bình Dương.

Đăng ngày: 23/10/2025
Cơ chế xuất hiện

Cơ chế xuất hiện "vòi rồng lửa"

Vòi rồng lửa là những cột lửa cháy rực bốc lên rất cao, di chuyển chậm và con người khó có thể dập tắt nó bằng những phương pháp trực tiếp.

Đăng ngày: 23/10/2025
Khoa Học News