AI giải mã cuốn sách cổ 2.000 năm tuổi, hé lộ nhiều bí ẩn

Cuốn sách đã bị hư hại nghiêm trọng sau vụ phun trào núi lửa Vesuvius gần 2.000 năm trước, song trí tuệ nhân tạo (AI) có thể tái tạo các đoạn văn bản trong tác phẩm này.

Đây là cuốn sách cổ gần 2.000 năm tuổi, được làm từ giấy cói nói về các triều đại kế vị Alexander Đại đế. Nó đã bị phá hủy một phần do ảnh hưởng của vụ phun trào núi lửa Vesuvius vào năm 79 sau Công Nguyên.


Cuốn sách đã bị hỏng nặng và AI đã khôi phục lại các đoạn văn bản bị phá hủy. (Ảnh: Michèlel Hannoosh).

Các nhà khoa học tại Đại học Michigan và Đại học Kentucky, Mỹ đã sử dụng công nghệ máy học (một nhánh nhỏ của AI) để quét chụp cắt lớp vi tính (CT), với hàng nghìn tia X để tạo ra hình ảnh kỹ thuật số 3D.

Điều này, giúp các chuyên gia có thể tái tạo lại những đoạn chữ mờ trong cuốn sách cổ này.

Trước đó, năm 1804 cuốn sách đã được trao cho Napoleon Bonaparte (nhà lãnh đạo tài ba của Pháp), ông đã đưa nó về Viện Pháp ở Paris và tồn tại cho đến ngày nay. Năm 1986, các nhà khoa học đã nỗ lực mở cuốn sách này song chỉ làm nó hư hại thêm.

Giáo sư về nghiên cứu cổ điển, Richar Janki, Đại học Michigan trong nhóm nghiên cứu hé lộ: "Cuốn sách chứa tên một số triều đại Macedonia và tướng lĩnh của vua Alexander, sau khi ông qua đời vào năm 323 trước Công nguyên, đế chế của ông tan rã".

Cuốn sách cổ bị mất từ biệt thự Papyri tại Herculaneum - một thành phố đã bị phá hủy khi núi Vesuvius phun trào, ngày nay nó là thành phố Ercolano, Ý.

Biệt thự này chứa nhiều các tác phẩm của nhà triết học Philodemus (sống vào khoảng năm 110 trước CN đến năm 30 trước CN).

Nhiều bí ẩn

Phần lớn cuốn sách cổ này vẫn còn là một bí ẩn, tác giả của nó vẫn chưa được biết đến và cũng không rõ nguyên nhân gì mà cuốn sách này lại nằm trong căn biệt thự ở Ý.

Janki lưu ý rằng, nhiều văn bản trong biệt thự được Philodemus viết với những thảo luận về triết học.

Nhóm nghiên cứu đưa ra giả thuyết rằng, văn bản có thể đã được vị triết gia mượn và không trả lại. Có thể ông đã sử dụng nó để làm tài liệu tham khảo khi viết tác phẩm "On the Good King According to Homer" (tạm dịch: Bàn về vị vua tốt theo Homer).

Các nhà khoa học vẫn đang tiếp tục hoàn thiện việc khôi phục lại văn bản của cuốn sách cổ này và sẽ tiết lộ thêm những khám phá mới về nó.

TIN CŨ HƠN
Thành phố nghìn năm không trồng nổi 1 cây xanh: Thưởng 1 tỷ cho ai

Thành phố nghìn năm không trồng nổi 1 cây xanh: Thưởng 1 tỷ cho ai "giải cứu" thành công

Dù người dân đã thử nhiều cách, cây xanh vẫn không thể sinh sôi tại thành phố này. Chính quyền đã treo giải thưởng rất lớn nhưng dường như "bài toán" khó này vẫn chưa có lời giải.

Đăng ngày: 18/12/2025
Sự thật về khách sạn bí ẩn 33 năm không có một vị khách dù có quy mô cực kỳ hoành tráng

Sự thật về khách sạn bí ẩn 33 năm không có một vị khách dù có quy mô cực kỳ hoành tráng

Cho đến nay, khách sạn này vẫn tiếp tục được gắn liền với cái tên "khách sạn của ngày tận thế".

Đăng ngày: 18/12/2025
Du khách thoải mái đào kim cương miễn phí tại một công viên ở Mỹ

Du khách thoải mái đào kim cương miễn phí tại một công viên ở Mỹ

Công viên Crater Of Diamonds là kho báu kim cương hình thành bởi hoạt động địa chất và núi lửa định hình khu vực cách đây khoảng 3 tỷ năm.

Đăng ngày: 17/12/2025
Các tục lệ giáng sinh kỳ quặc nhất thế giới

Các tục lệ giáng sinh kỳ quặc nhất thế giới

Xem phim hoạt hình vịt Donald, trượt patin đến nhà thờ… là những phong tục đón giáng sinh kỳ lạ ở các nước.

Đăng ngày: 17/12/2025
Những sự thật ít người biết về sa mạc Sahara

Những sự thật ít người biết về sa mạc Sahara

Ngày nay có thể nóng đến kinh hoàng, thì Sahara vẫn từng là cái nôi của sự sống, bao bọc hàng ngàn cư dân cổ đại.

Đăng ngày: 16/12/2025
Top 7 bí mật trong cuộc sống hoàng gia thời Trung cổ phương Tây khiến hậu thế phải bất ngờ

Top 7 bí mật trong cuộc sống hoàng gia thời Trung cổ phương Tây khiến hậu thế phải bất ngờ

Cuộc sống sinh hoạt hằng ngày của vua chúa, hoàng hậu, công chúa, hoàng tử... cách đây vài trăm năm cũng có nhiều điều không lãng mạn giống trong phim.

Đăng ngày: 16/12/2025
9 lý do chứng minh thuyết tiến hóa của Darwin là sai lầm

9 lý do chứng minh thuyết tiến hóa của Darwin là sai lầm

Thuyết tiến hóa của Darwin đóng vai trò rất lớn trong việc giải thích nguồn sống sự sống và sự phát triển của các loài sinh vật qua tiến hóa. Nhưng học thuyết của Darwin cũng gặp phải vô số những phản biện của giới khoa học.

Đăng ngày: 16/12/2025
Khoa Học News