Bệnh rối loạn tuần hoàn não: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Thiểu năng tuần hoàn não hay còn gọi là rối loạn tuần hoàn não (RLTHN) là tình trạng thiếu máu cung cấp cho não. Thiểu năng tuần hoàn não thường gặp ở lứa tuổi trên 40 nhưng tỷ lệ bị bệnh cao nhất vẫn là người cao tuổi.

Bệnh rối loạn tuần hoàn não là gì?

Tuần hoàn não là quá trình lưu thông của máu trong não và là yếu tố quan trọng đảm bảo cho chức năng não được khỏe mạnh. Quá trình tuần hoàn máu cung cấp oxy và các chất dinh dưỡng cần thiết cho bộ não hoạt động hiệu quả. Máu cung cấp oxy và glucose cho não. Mặc dù não chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng trọng lượng cơ thể nhưng nó đòi hỏi rất nhiều năng lượng để hoạt động. Theo ý kiến của một nhà khoa học, não cần đến khoảng 15% máu từ tim để có được lượng oxy và glucose cần thiết cho các hoạt động.

Não cần rất nhiều máu để hoạt động khỏe mạnh. Vì vậy, nếu không có đủ lưu lượng máu đến não để đáp ứng nhu cầu trao đổi chất thì não sẽ bị thiếu oxy, dẫn đến tình trạng chết mô não hoặc nhồi máu não hay còn gọi là đột quỵ. Hay nói cách khác, bệnh rối loạn tuần hoàn não xảy ra khi các chức năng của não bị rối loạn do lượng máu lưu thông đến não không đủ.


Rối loạn tuần hoàn não cấp thường xảy ra vào giữa đêm hoặc lúc gần sáng.

Nhận biết rối loạn tuần hoàn não cấp và mạn tính

Rối loạn tuần hoàn não có thể xảy ra cấp tính nhưng bệnh cũng có thể trở thành mạn tính kéo dài. Bệnh cấp tính thường có đau đầu. Đau đầu là triệu chứng hay gặp nhất trong rối loạn tuần hoàn não, thường chiếm tỷ lệ rất cao (khoảng 90%) và cũng là triệu chứng xuất hiện sớm nhất.

Tính chất của đau đầu lan toả khắp đầu, nhức hoặc ê ẩm, nặng đầu. Kèm theo đau nhức đầu là ù tai, chóng mặt, hoa mắt, mất thăng bằng (khó ngồi, khó đứng dậy), nhất là lúc đang nằm mà thay đổi tư thế (nằm nghiêng chuyển sang nằm ngửa).

Tỷ lệ bị chóng mặt chiếm tỷ lệ khá cao (khoảng 87%). Nặng hơn là có thể xây xẩm mặt mày, mất ý thức, đột quỵ. Người bệnh có thể buồn nôn hoặc nôn, có thể liệt nửa người, nói khó… Người bệnh cũng có thể bị chứng dị cảm như thấy tê đầu ngón tay, ngón chân hoặc tê bì tay chân hoặc có cảm giác kiến bò. Bệnh rối loạn tuần hoàn não cấp tính ở người cao tuổi có thể chỉ thoáng qua trong vài giây, vài phút nhưng có khi cũng có thể xảy ra hàng giờ, mấy ngày liền.

Rối loạn tuần hoàn não cấp thường xảy ra vào giữa đêm hoặc lúc gần sáng. Bệnh rối loạn tuần hoàn não mạn tính ở người cao tuổi thường cũng có nhức đầu ê ẩm từng đợt, nhất là thay đổi thời tiết, chóng quên (vãng ý thức), rối loạn tâm lý như hay cáu giận, buồn vui lẫn lộn, mất ngủ kéo dài hoặc rối loạn giấc ngủ (ngủ ít, ngủ không ngon giấc, đang ngủ lại bị tỉnh giấc không thể nào ngủ lại được nữa…).

Trong một thời gian nhất định có thể xuất hiện cơn cấp tính tuỳ thuộc vào việc phòng bệnh và điều trị của người bệnh có tích cực và hiệu quả hay không.

Rối loạn tuần hoàn não gây nên hiện tượng thiếu máu não và cũng có thể gây nên phù não. Điều đáng lo ngại nhất của thiểu năng tuần hoàn não là gây nên các biến chứng nặng nề như nhũn não hoặc xuất huyết não gây liệt nửa người hoặc tử vong đột ngột.

Triệu chứng của rối loạn tuần hoàn não

Khi tuần hoàn não bị tổn thương do một số tác nhân nào đó, mức oxy và gluco cung cấp lên não sẽ ít hơn lượng cần thiết. Điều này có thể làm tổn thương não và gây ra các vấn đề về thần kinh. Dưới đây là một số tình trạng thường gặp khi tuần hoàn não bị suy yếu:

Nguyên nhân gây ra rối loạn tuần hoàn não

Bệnh rối loạn tuần hoàn não liên quan tới một loạt các bệnh hoặc các bất thường khác. Những người bị thiếu máu hồng cầu hình liềm, mạch máu bị đè nén, nhịp nhanh thất, tích tụ mảng xơ vữa trong các động mạch, huyết khối và huyết áp quá thấp do đau tim hoặc bệnh tim bẩm sinh có nguy cơ mắc các rối loạn tuần hoàn não cao hơn so với người khỏe mạnh.


Bệnh rối loạn tuần hoàn não liên quan tới một loạt các bệnh hoặc các bất thường khác.

Yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc bệnh rối loạn tuần hoàn não

Cách phòng tránh rối loạn tuần hoàn não

Khi nghi ngờ bị thiểu năng tuần hoàn não (có đau đầu, chóng mặt, buồn nôn…), cần đi khám bệnh ngay và rất nên khám bệnh định kỳ.

Trong cuộc sống hàng ngày cần có chế độ ăn uống hợp lý như ăn nhiều rau, quả, cá (mỗi tuần nên ăn vài ba bữa cá), hạn chế ăn nhiều thịt, không nên ăn mỡ động vật. Nên hạn chế đến mức tối đa uống rượu, bia. Nên bỏ thuốc lá hoặc thuốc lào. Tập thể dục đều đặn để ngăn ngừa một số bệnh như tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, thừa cân vì các bệnh này gián tiếp làm xuất hiện bệnh thiểu năng tuần hoàn não.

Khi đã được xác định bị thiểu năng tuần hoàn não, cần tuân theo những lời tư vấn của bác sĩ khám bệnh cho mình, nhất là chế độ ăn, tập luyện, dùng thuốc.

Cần cho những thành viên trong gia đình biết về bệnh của mình, nhất là các bệnh có liên quan đến bệnh thiểu năng tuần hoàn não để được giúp đỡ, giám sát và tạo điều kiện thuận lợi trong chế độ ăn, uống, nghỉ ngơi và dùng thuốc.

Người cao tuổi không nên tắm nước lạnh khi mới đi ngoài trời nắng về và mùa lạnh, người cao tuổi nên mặc ấm, nơi nằm ngủ tránh gió lùa. Mùa đông mỗi lúc thức dậy, nhất là lúc nửa đêm và gần sáng cần nằm tĩnh dưỡng một lúc mới ngồi dậy, tránh lạnh đột ngột bởi vì người cao tuổi bị thiểu năng tuần hoàn não có nhiều nguyên nhân gây nên nhưng nếu liên quan đến bệnh của hệ thống tim mạch (tăng huyết áp) mà bị lạnh thì mạch máu co lại đột ngột làm não thiếu máu đột xuất sẽ rất dễ gây tai biến mạch máu não.

Tin nổi bật

Tin cùng chuyên mục

Tin mới nhất