Bí ẩn đài tưởng niệm hình kim tự tháp cổ nhất thế giới

Nấm mồ khổng lồ chứa hài cốt ít nhất 30 chiến binh ở Syria có thể là đài tưởng niệm chiến tranh lâu đời nhất từng được phát hiện.

Công trình có niên đại ít nhất 4.300 năm, nằm ở khu vực Tell Banat hiện nay đã ngập dưới nước. Đây cũng là ví dụ đầu tiên về một loại đài tưởng niệm đặc biệt được nhắc tới trong chữ khắc cổ đại từ vùng Lưỡng Hà, trong đó cơ thể của cả người địa phương và quân địch chất đống lên nhau.


Đài tưởng niệm nhìn từ xa giống kim tự tháp Djoser ở Ai Cập. (Ảnh: Euphrates Salvage Project).

"Phát hiện mới hé lộ người cổ đại vinh danh những người hy sinh trong chiến đấu như chúng ta thời nay", Anne Porter, giáo sư chuyên nghiên cứu nền văn minh Trung Đông ở Đại học Toronto, cho biết. "Chúng tôi không biết họ là người thắng hay thua trận. Chúng tôi chỉ biết những người đến từ Tell Banat mang thi thể người chết tới và chôn họ dưới nấm mồ khổng lồ có thể nhìn thấy từ khoảng cách hàng kilomet".

Đài tưởng niệm trông hơi giống kim tự tháp bậc thang Djoser ở Ai Cập ngoại trừ các lớp của đài tưởng niệm xây từ đất và thạch cao thay vì đá, theo kết quả nghiên cứu công bố hôm 28/12 trên tạp chí Antiquity. Những người dân trong vùng thời nay gọi nấm mồ là "tượng đài trắng" bởi thạch cao khiến công trình sáng lên dưới ánh Mặt trời.

Porter và đồng nghiệp Thomas McClelland khai quật di chỉ từ năm 1988 và 1999 nhưng lúc đó họ không hiểu rõ mục đích xây dựng công trình. Họ tiến hành các đợt khai quật trước khi khu vực này bị ngập bởi dự án đập Tishreen. Hiện nay, nhóm chuyên gia cùng với các sinh viên cao học ở Đại học Toronto, kiểm tra kỹ phát hiện và kết luận nhiều khả năng đó là đài tưởng niệm chiến tranh. Họ cũng nhận thấy đài tưởng niệm được xây bên trên một công trình khác.

Nhóm nghiên cứu có thể xác định hài cốt được hạ táng tỉ mỉ. Từng bộ xương người đặt vào hố theo các tầng của đài tưởng niệm. Hài cốt được xếp trực tiếp lên lớp đất, không có đồ vật che phủ hay ranh giới rõ ràng. Trong nhiều trường hợp, những chuyên gia không thể nhận dạng độ tuổi và giới tính của người chết. Họ có thể là nam giới trong độ tuổi từ trẻ 8 - 10 tuổi tới người trưởng thành. Nhóm nghiên cứu chưa rõ tại sao một số đứa trẻ được đặt trong đài tưởng niệm chiến tranh.

Vài người chết được chôn cùng với kunga, loài vật giống lừa chuyên kéo xe. Những binh lính đó có thể là phu xe. Ngoài ra, các nhà khảo cổ còn tìm thấy đạn nhỏ gần một số hài cốt. Người cổ đại thường dùng đạn bắn từ dây chun làm vũ khí. Loại đạn này có thể tượng trưng cho vai trò của người chết trong quân đội khi còn sống.

TIN CŨ HƠN
Khí quyển Trái Đất gồm những tầng nào

Khí quyển Trái Đất gồm những tầng nào

Bầu khí quyển của Trái Đất bao gồm nhiều lớp với những đặc điểm riêng biệt, trong đó tầng ngoài cùng đang dần tan biến vào vùng không gian liên hành tinh.

Đăng ngày: 19/12/2025
Máy bay rơi 35 năm trước khiến 500 người thiệt mạng bỗng hạ cánh xuống sân bay Nhật Bản gây hoang mang cực độ

Máy bay rơi 35 năm trước khiến 500 người thiệt mạng bỗng hạ cánh xuống sân bay Nhật Bản gây hoang mang cực độ

Chỉ vài phút ngắn ngủi xuất hiện trên bản đồ bay nhưng JL123 đã khiến nhiều người không khỏi rùng mình, bởi lẽ đây là chiếc máy bay đã gặp tai nạn cách đây 35 năm, khiến hơn 500 người thiệt mạng.

Đăng ngày: 18/12/2025
9 điều về bản thân mà chúng ta không hề biết

9 điều về bản thân mà chúng ta không hề biết

Qua nhiều năm nghiên cứu, các nhà khoa học đã đi đến những kết luận rất thú vị về con người, có thể khiến bạn phải thốt lên "Hóa ra là như vậy".

Đăng ngày: 18/12/2025
Sự thật về khách sạn bí ẩn 33 năm không có một vị khách dù có quy mô cực kỳ hoành tráng

Sự thật về khách sạn bí ẩn 33 năm không có một vị khách dù có quy mô cực kỳ hoành tráng

Cho đến nay, khách sạn này vẫn tiếp tục được gắn liền với cái tên "khách sạn của ngày tận thế".

Đăng ngày: 18/12/2025
Du khách thoải mái đào kim cương miễn phí tại một công viên ở Mỹ

Du khách thoải mái đào kim cương miễn phí tại một công viên ở Mỹ

Công viên Crater Of Diamonds là kho báu kim cương hình thành bởi hoạt động địa chất và núi lửa định hình khu vực cách đây khoảng 3 tỷ năm.

Đăng ngày: 17/12/2025
Các tục lệ giáng sinh kỳ quặc nhất thế giới

Các tục lệ giáng sinh kỳ quặc nhất thế giới

Xem phim hoạt hình vịt Donald, trượt patin đến nhà thờ… là những phong tục đón giáng sinh kỳ lạ ở các nước.

Đăng ngày: 17/12/2025
Những sự thật ít người biết về sa mạc Sahara

Những sự thật ít người biết về sa mạc Sahara

Ngày nay có thể nóng đến kinh hoàng, thì Sahara vẫn từng là cái nôi của sự sống, bao bọc hàng ngàn cư dân cổ đại.

Đăng ngày: 16/12/2025
Khoa Học News