Bí ẩn vật liệu "đóng băng" khi bị nung nóng

Khi đun nóng nguyên tố từ tính neodymium đến nhiệt độ thích hợp, một hiện tượng thú vị sẽ xảy ra, khiến mọi logic bị đảo lộn.

Trước đây, nếu chúng ta làm lạnh các vật liệu từ tính đến nhiệt độ thích hợp, các vòng quay của nguyên tử sẽ bị "đóng băng" và khóa chặt vị trí vào một mô hình tĩnh.


Một đồ chơi nam châm bằng neodymium. (Ảnh: Wikipedia).

Tuy nhiên giờ đây, các nhà vật lý đã vô tình phát hiện ra điều ngược lại khi họ đốt nóng một phần nguyên tố từ tính tự nhiên neodymium.

"Hành vi của các từ tính trong neodymium mà chúng tôi quan sát được thực sự trái ngược với những điều mà bình thường sẽ xảy ra", Alexander Khajetoorians - nhà vật lý tại Đại học Radboud (Hà Lan) cho biết. "Điều này khá phi thực tế, giống như nước lỏng trở thành một khối đá rắn khi nó nóng lên".

Điều này xảy ra trong một số vật liệu chẳng hạn như hợp kim của đồng và sắt, nơi các vòng quay của nguyên tử bố trí khá ngẫu nhiên. Trạng thái này được gọi là thủy tinh quay (spin glass).

Để thử nghiệm điều này, nhà vật lý Benjamin Verlhac ở Đại học Radboud cùng một nhóm các nhà khoa học đã tăng nhiệt độ của neodymium từ -268 độ C lên -265 độ C. Kết quả là trạng thái đóng băng thực sự đã xảy ra, với hình thức giống như khi ta làm lạnh một hệ thủy tinh quay khác.

Đáng chú ý, khi các nhà khoa học thử làm nguội neodymium trở lại, các vòng quay nguyên tử một lần nữa rơi vào tình trạng hỗn loạn.


Hiện tượng kỳ lạ xảy ra khi đốt nóng vật liệu neodymium, với hình thức giống như khi "đóng băng" các vật liệu từ tính khác.

Hiện vẫn chưa rõ lý do tại sao điều này lại xảy ra, vì rất hiếm khi một vật liệu tự nhiên hoạt động theo một cách trái ngược hoàn toàn với tất cả các vật liệu khác cùng loại.

Các nhà khoa học tin rằng nó có thể liên quan đến một hiện tượng vật lý, được gọi với thuật ngữ "Geometrical frustration" (tạm dịch: "Thất vọng hình học") - dùng để chỉ các nguyên tử có xu hướng dính vào những vị trí bất thường. Nó thường xảy ra khi vật liệu không thể đạt được mô hình trật tự, dẫn đến trạng thái cơ bản bị rối loạn.

Các nhà nghiên cứu cũng phỏng đoán, có thể neodymium có những mối tương quan nhất định trong các trạng thái của nó phụ thuộc vào nhiệt độ. Theo đó, việc tăng hay giảm nhiệt độ sẽ làm suy yếu liên kết, gây ra hiện tượng rối loạn nêu trên.

Các nhà nghiên cứu cũng lưu ý rằng điều này mang đến ý nghĩa vượt xa góc độ vật lý học, khi có thể giúp nhân loại tìm ra những trật tự mới đằng sau mỗi vật chất. "Nếu chúng ta có thể mô hình hóa cách thức mà các vật liệu này hoạt động, thì có thể sẽ tìm ra ngoại suy cho hành vi của nhiều loại vật liệu khác", nhà vật lý Alexander Khajetoorians lý giải.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Bí mật tiếng gọi lúc mờ sáng

Bí mật tiếng gọi lúc mờ sáng

Đã hơn một tháng, Anna Bray, một phụ nữ độc thân 30 tuổi, sống tại thành phố Manchester (Anh) nhận thấy có những dấu hiệu rất kỳ quặc trong giấc mơ của mình. Cô thấy trong mơ rằng có ai đó thỉnh thoảng lại thì thầm vào tai cô: "Dậy đi, dậy đi Anna". Cô liền trở dậy, chân tay có vẻ chới với rất lạ.

Đăng ngày: 01/07/2025
13 sinh vật đáng sợ và bí ẩn nhất thế giới

13 sinh vật đáng sợ và bí ẩn nhất thế giới

Thế giới tồn tại rất nhiều loài sinh vật đáng sợ nhưng đầy kỳ lạ mà cho tới ngày nay vẫn là bí ẩn đối với con người. Chúng xuất hiện rất ít trước mắt con người nhưng luôn khơi gợi trí tò mò, tưởng tượng và tạo ra sự sợ hãi đối với con người.

Đăng ngày: 01/07/2025
Bí ẩn về một truyền thuyết chưa có lời giải ở Anh

Bí ẩn về một truyền thuyết chưa có lời giải ở Anh

Silbury Hill ở Wiltshire (Anh) là gò đất nhân tạo lớn nhất, được cho rằng đã xuất hiện từ thời tiền sử ở châu Âu, vào khoảng thế kỷ 21 trước Công nguyên (TCN).

Đăng ngày: 30/06/2025
Những tiết lộ “giật mình” về người ngoài hành tinh

Những tiết lộ “giật mình” về người ngoài hành tinh

Người ngoài hành tinh có thật và đã liên lạc với con người trên trái đất. Đây là khẳng định của ông Edgar Mitchell, cựu phi hành gia hàng đầu của NASA và là người đàn ông thứ 6 đặt chân lên mặt trăng.

Đăng ngày: 30/06/2025
Căn bệnh giết người hàng loạt và những bí ẩn 500 năm chưa thể làm rõ

Căn bệnh giết người hàng loạt và những bí ẩn 500 năm chưa thể làm rõ

Dù hàng trăm năm đã trôi qua nhưng nguyên nhân gây nên căn bệnh kỳ lạ này vẫn chưa bao giờ được làm rõ, đưa nó trở thành bí ẩn lớn nhất lịch sử y học thế giới.

Đăng ngày: 30/06/2025
Bạn biết gì về Gunung Padang – “Kim Tự Tháp 20 nghìn năm tuổi” vô cùng bí ẩn

Bạn biết gì về Gunung Padang – “Kim Tự Tháp 20 nghìn năm tuổi” vô cùng bí ẩn

Kim Tự Tháp lâu đời nhất của Ai Cập được xây dựng cách đây gần 5.000 năm nhưng một cấu trúc tương tự ẩn sâu dưới đống đổ nát có thể lớn hơn gấp 4 lần hiện đang tọa lạc tại một quốc gia Đông Nam Á.

Đăng ngày: 29/06/2025
10 địa danh ma ám nổi tiếng nhất thế giới

10 địa danh ma ám nổi tiếng nhất thế giới

Lâu đài Edinburgh nổi tiếng là một trong những nơi nhiều ma nhất ở Scotland. Ngay chính thành phố Edinburgh cũng được gọi là thành phố ma trên toàn châu Âu.

Đăng ngày: 28/06/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News