Các chuyên gia kêu gọi Lào từ bỏ đập thủy điện

Sau khi Ủy hội sông Mekong (MRC) quyết định bàn thảo thêm về đập thủy điện gây tranh cãi của Lào, các nhà khoa học, tổ chức môi trường các nước trong khu vực tiếp tục kêu gọi Lào ngừng dự án này.

Hôm 19/4, cuộc họp cấp chuyên viên của MRC chưa đưa ra được kết luận về việc có phê chuẩn dự án Xayaburi, đập thủy điện của Lào trên dòng chính của sông Mekong hay không. Dự án sẽ được đưa ra bàn bạc ở cấp bộ trưởng.

Thái Lan, Campuchia, Việt Nam cho rằng cần có nghiên cứu sâu hơn về tác động xuyên biên giới của dự án, cho rằng con đập này nếu được thực thi sẽ gây hại tới nguồn cung cấp thực phẩm, nước và phù sa ảnh hưởng đến hàng chục triệu người sống hai bên sông.


Vị trí các dự án đập thủy điện dự kiến trên dòng chính sông Mekong. Đồ họa:
Đào Trọng Tứ.

Bà Ame Trandem, tổ chức Mạng lưới Sông ngòi Quốc tế (IRN) nói: "Sông Mekong là nguồn tài nguyên vô giá mà chúng ta không được hoang phí. Những tác động xuyên biên giới do đập Xayaburi gây ra cần được đánh giá một cách thống nhất giữa các chính phủ và nhân dân trong khu vực".

"Từ các tác động xuyên biên giới của đập Xayaburi, chúng tôi kêu gọi hủy bỏ dự án này".

Tuy quá trình tham vấn 6 tháng chưa có kết quả, theo một phóng sự điều tra của Thái Lan thì phía Lào đã bắt tay xây dựng các điều kiện hạ tầng cho công trình thủy điện gây tranh cãi từ cách đây 5 tháng.

Bà Pianporn Deetes, cũng thuộc IRN phát biểu rằng các hoạt động xây dựng của Lào cần phải dừng lại ngay lập tức, nhân sự và máy móc cũng cần phải được rút khỏi khu vực.

Nói về quyết định hôm 19/4 của Ủy hội Mekong, Chhith Sam Ath, thành viên Diễn đàn các tổ chức phi chính phủ tại Campuchia, cho biết: “Việc trì hoãn xây đập Xayaburi là một ghi nhận sự tác động lâu dài của con đập tới những hệ sinh thái sông Mekong và hàng triệu người trong khu vực. Chúng tôi hy vọng Lào sẽ tôn trọng quyết định của MRC".

Bà Ngụy Thị Khanh từ Trung tâm Bảo tồn và Phát triển Tài nguyên Nước Việt Nam (WARECOD) phát biểu: “Chúng tôi trông đợi các chính phủ trong khu vực cần tìm hiểu thêm về con sông trước khi một quyết định vội vã được đưa ra và có thể đe dọa tới hệ sinh thái sông và sinh kế của hàng triệu người”.

Jirasak Inthayos từ huyện Chiang Khong, tỉnh Chiang Rai, người đã tham gia một cuộc biểu tình hôm 19/4 tại Bangkok, Thái Lan chống lại việc xây dựng đập Xayaburi nói: “Chúng tôi vui mừng là dự án Xayaburi đã tạm dừng, nhưng chúng tôi vẫn sẽ tiếp tục đấu tranh vì dòng sông Mekong. Chúng tôi sẽ tiếp tục thúc đẩy chính phủ Thái Lan hủy bỏ thỏa thuận mua điện từ đập Xayaburi".

Tổ chức bảo tồn bảo vệ thiên nhiên quốc tế (WWF) ủng hộ quyết định trì hoãn xây đập trên dòng chính sông Mekong, trong đó có đập Xayaburi, trong vòng 10 năm nữa để đảm bảo rằng tất cả tác động của việc xây dựng và vận hành đập được đánh giá một cách toàn diện.

Bất kỳ một quyết định nào được đưa ra cũng sẽ ảnh hưởng tới nhiều thế hệ tiếp theo”, tiến sỹ Jian-hua Meng, chuyên gia Thủy điện Bền vững của WWF Quốc tế nhận định.

Theo ông Đào Trọng Tứ, nguyên phó tổng thư ký Ủy ban sông Mekong Việt Nam, kết quả của cuộc họp hôm 19/4 có thể nói là thành công cho các nước thuộc hạ lưu sông Mekong.

"Lào chủ yếu bán điện cho Thái Lan và Việt Nam. Do đó, nếu hai nước cùng hợp tác kiên quyết không mua điện thì họ sẽ phải cân nhắc lại, vì mục đích chính của việc xây đập là để xuất khẩu điện", ông Tứ nói.

Xayaburi là một trong 11 công trình thủy điện của nhiều nước dự kiến đặt tại hạ du dòng chính của sông Mekong. Công trình này nằm hoàn toàn trên lãnh thổ của Lào, cách đồng bằng sông Cửu Long gần 2000 km. Đập thủy điện dự kiến dài 810 m, cao 32 mét, công suất dự kiến 1.260 MW. Hầu hết sản lượng điện của dự án trị giá 3,5 tỷ USD này sẽ được bán cho Thái Lan.

TIN CŨ HƠN
Sóng thần là gì? Khi nào xảy ra sóng thần?

Sóng thần là gì? Khi nào xảy ra sóng thần?

Sóng thần là một trong những thiên tai có sức tàn phá khủng khiếp nhất của nhân loại.

Đăng ngày: 14/12/2025
Hướng dẫn xử lý nước và vệ sinh môi trường trong mùa bão lụt

Hướng dẫn xử lý nước và vệ sinh môi trường trong mùa bão lụt

Sau bão lụt, thường xảy ra nhiều loại dịch bệnh như tả, lỵ, thương hàn... mà nguyên nhân chính là do môi trường và nguồn nước sinh hoạt bị ô nhiễm.

Đăng ngày: 12/12/2025
Trái đất đang bị đe dọa bởi kỷ băng hà mới?

Trái đất đang bị đe dọa bởi kỷ băng hà mới?

Các nhà khoa học dự báo 10 năm tới hoạt động của Mặt trời sẽ giảm xuống. Do vậy, liệu có lặp lại “thời kỳ tiểu băng hà” đã từng xảy ra vào thế kỷ XVII.

Đăng ngày: 09/12/2025
Rực vàng trong nắng mùa hoa Giáng Hương

Rực vàng trong nắng mùa hoa Giáng Hương

Loài thực vật nằm trong sách đỏ Việt Nam - Giáng hương quả to Pterocarpus macrocarpus bắt đầu thay áo mới và trang điểm bộ cánh màu xanh biếc bằng từng chùm bông hoa vàng rực rỡ. Với chiếc cuống dài và nhiều lông, vàng rực, đan xen trong từng kẽ lá. Những bông hoa đầu mùa không chỉ biết khoe sắc mà còn phát tán mùi hương thơm ngào ngạt cả góc rừng làm đánh thức lũ bướm ngái ngủ trong chiếc kén sau những ngày dài đói bụng...

Đăng ngày: 08/12/2025
5 thứ cần chuẩn bị khi bão lũ đến

5 thứ cần chuẩn bị khi bão lũ đến

Theo Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC), khi có thiên tai bão lũ, mọi người cần gia cố nhà cửa hoặc tìm một nơi trú ẩn an toàn.

Đăng ngày: 07/12/2025
Những cơn bão lớn nhất được ghi nhận trong lịch sử

Những cơn bão lớn nhất được ghi nhận trong lịch sử

Trong quá khứ có không ít cơn bão với sức gió mạnh kỷ lục nhưng lại không gây ra nhiều thiệt hại.

Đăng ngày: 05/12/2025
Sương mù là gì? Tại sao có sương mù?

Sương mù là gì? Tại sao có sương mù?

Có nhiều người nhận xét sương mù những năm gần đây dày đặc hơn so với trước. Vậy sương mù là gì? Nó có liên quan gì đến ô nhiễm môi trường không?

Đăng ngày: 04/12/2025
Khoa Học News