Các ngôi sao phát nổ ảnh hưởng đến thời tiết trên Trái đất

Tia vũ trụ phát ra từ những vụ nổ siêu tân tinh và hoạt động từ tính của Mặt Trời có ảnh hưởng đến thời tiết trên Trái Đất.

Nhóm nghiên cứu tại Đại học Kỹ thuật Đan Mạch phát hiện các ion có nguồn gốc từ những ngôi sao phát nổ trong vũ trụ (vụ nổ siêu tân tinh) khi xâm nhập vào bầu khí quyển của Trái Đất sẽ kích thích quá trình hình thành mây. Mây được tạo ra nhiều hơn sẽ khiến khí hậu trở nên mát hơn, gây ra tác động lớn đến thời tiết dài hạn. Kết quả nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Communications vào tháng 12/2017.


Các tia vũ trụ được tạo ra từ một vụ nổ siêu tân tinh khổng lồ. (Ảnh: NASA).

Các nhà khoa học cho rằng, tia vũ trụ kết hợp với hoạt động của Mặt Trời có liên quan đến Thời kỳ Ấm áp Trung cổ (Medieval Warm Period) vào năm 1000 sau Công nguyên, và giai đoạn lạnh từ thế kỷ 13 - 19 trong Kỷ băng hà nhỏ (Little Ice Age), khiến dòng sông Thames (Anh) thường xuyên bị đóng băng trong suốt mùa đông.

"Cuối cùng chúng ta đã biết được các hạt có nguồn gốc từ không gian ảnh hưởng đến khí hậu trên Trái đất như thế nào. Những biến đổi gây ra bởi hoạt động của Mặt Trời hoặc các vụ nổ siêu tân tinh đều có thể làm thay đổi khí hậu" - Henrik Svensmark - tác giả chính của nghiên cứu - cho biết.

Nhóm nghiên cứu tiến hành 2 năm quan sát ảnh hưởng của tia vũ trụ đến bầu khí quyển mô phỏng của Trái đất bên trong buồng mây (cloud chamber) – một phòng thí nghiệm kín mô phỏng áp suất và độ ẩm của tầng cao khí quyển. Họ phát hiện các hạt mang năng lượng cao có nguồn gốc từ các ngôi sao phát nổ đánh bật electron của các phân tử không khí để tạo ra ion (hạt tích điện dương hoặc âm).

Các hạt tích điện sẽ hút những phân tử nước và axit sulfuric lại với nhau để hình thành cụm phân tử không bị bay hơi. Quá trình này được gọi là sự hình thành hạt nhân ngưng tụ (nucleation). Khi các cụm phân tử lớn lên, chúng sẽ hút nhiều nước hơn để hình thành những đám mây.

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng hoạt động từ tính của Mặt trời làm thay đổi dòng tia vũ trụ đến Trái đất. Khi từ trường của Mặt trời yếu đi, các tia vũ trụ xâm nhập vào bầu khí quyển của Trái đất nhiều hơn, khiến hành tinh trở nên lạnh hơn. Trong giai đoạn hoạt động mạnh mẽ, từ trường của Mặt trời ngăn cản rất nhiều tia vũ trụ bay tới Trái đất, khiến lượng mây tạo ra ít hơn và khí hậu ấm lên.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Xuyên không là có thật và đây là người duy nhất được trải nghiệm điều đó

Xuyên không là có thật và đây là người duy nhất được trải nghiệm điều đó

Khoa học đã từng chứng minh rằng chúng ta có thể thực hiện du hành thời gian - ít nhất là về mặt lý thuyết.

Đăng ngày: 02/06/2025
Những điều thú vị ít ai biết về Mặt Trăng

Những điều thú vị ít ai biết về Mặt Trăng

Mặt Trăng - vật thể lớn nhất và sáng nhất trên bầu trời đêm đã làm mê hoặc và là nguồn cảm hứng vô tận cho loài người trong nhiều thế kỷ qua.

Đăng ngày: 31/05/2025
Phát hiện siêu Trái đất kim cương có khả năng “tái sinh”

Phát hiện siêu Trái đất kim cương có khả năng “tái sinh”

Nhờ kính viễn vọng James Webb, các nhà thiên văn học phát hiện hành tinh dung nham nóng rực cấu tạo từ kim cương phát triển khí quyển thứ hai sau khi sao chủ phá hủy khí quyển ban đầu.

Đăng ngày: 30/05/2025
Năm ánh sáng là gì? Một năm ánh sáng bằng bao nhiêu km?

Năm ánh sáng là gì? Một năm ánh sáng bằng bao nhiêu km?

Năm ánh sáng là đơn vị đo thông dụng ngoài vũ trụ bao la, rộng lớn. Và người ta thường nhầm lẫn nghĩ rằng đây là đơn vị đo thời gian.

Đăng ngày: 23/05/2025
Những sự thật

Những sự thật "khó tin nổi" về sao Thiên vương

Sao Thiên vương có thể chứa được 63 Trái đất bên trong nó, mùa hè ở đây kéo dài tới 42 năm, sao Thiên vương chỉ có 2 mùa.... đây là những sự thật khó tin, ít người biết về sao Thiên Vương.

Đăng ngày: 17/05/2025
Tìm hiểu về tia gamma và chớp gamma

Tìm hiểu về tia gamma và chớp gamma

Tia gamma (kí hiệu là γ) là một loại bức xạ điện từ hay quang tử có tần số cực cao.

Đăng ngày: 08/05/2025
Hành tinh

Hành tinh "siêu Trái Đất" có thể chứa sự sống

Một ngoại hành tinh ở cách 111 năm ánh sáng có thể là phiên bản lớn của Trái Đất với những điều kiện phù hợp cho sự sống.

Đăng ngày: 07/05/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News