Các nhà khoa tìm ra loại oxy mới có đặc tính kỳ lạ

Các nhà khoa học ở Nhật Bản đã tạo ra hai dạng oxy mới có những đặc tính khác thường so với các lý thuyết phổ biến về cấu trúc nguyên tử.

Oxy-28, một trong hai đồng vị mới vừa được tạo ra trong phòng thí nghiệm, là đồng vị oxy nặng nhất mà chúng ta từng biết đến. Nó cũng hoạt động một cách kỳ lạ.


Hai đồng vị này đều là dạng oxy, luôn có 8 proton trong mỗi nguyên tử. (Ảnh minh họa: Sputnik)

Nhà nghiên cứu Yosuke Kondo tại Viện Công nghệ Tokyo giải thích trên tạp chí Nature số ra ngày 30/8 rằng nhóm của bà đã cho một số nguyên tố tiếp xúc với “điều kiện khắc nghiệt” để tạo ra oxy-28 và đồng vị oxy-27 nhỏ hơn một chút.

Hai đồng vị này đều là dạng oxy, luôn có 8 proton trong mỗi nguyên tử. Tuy nhiên, một nguyên tử có thể có số lượng neutron bất kỳ mà không làm thay đổi tính chất hóa học của nó.

Trước đây, số neutron nhiều nhất từng thấy trong hạt nhân oxy là 18. Đồng vị này được gọi là oxy-26 vì nó cũng có 8 proton bên trong.

Để hình thành các đồng vị oxy mới, nhóm của bà Kondo đã sử dụng Máy chùm tia đồng vị phóng xạ RIKEN đặt tại thành phố Saitama của Nhật Bản. Họ đã bắn một chùm đồng vị canxi-48 vào mục tiêu bằng berili để phá vỡ các mảnh canxi và tạo ra các nguyên tử nhẹ hơn. Trong số những chất được tạo ra có các nguyên tử flo-29 - có 9 proton và 20 neutron và nằm cạnh oxy trên bảng tuần hoàn.

Sau đó, các nhà nghiên cứu lấy nguyên tử flo-29 này và phá vỡ nó cùng với một nguyên tử hydro lỏng để biến flo thành oxy.

Kết quả, họ tạo ra được hai nguyên tử khác nhau bằng quy trình này: oxy-28 có 20 neutron và oxy-27 có 19 neutron.

Theo bài báo, những gì xảy ra sau đó đã khiến các nhà khoa học bối rối. Mặc dù họ nghĩ oxy-28 sẽ ổn định nhưng nó lại phân rã và trải qua sự phát xạ neutron tự phát.

Điều đó có nghĩa là nó nhanh chóng giải phóng bốn neutron và trở thành oxy-24. Oxy-27 cũng nhanh chóng phân hủy, mất đi ba neutron để trở thành oxy-24.

Các nhà nghiên cứu ban đầu tin rằng hai dạng oxy mới có tính chất ổn định dựa trên mối quan hệ toán học chi phối “lớp vỏ” của các hạt trong hạt nhân, trong đó bội số của 8 và 20 được coi là những con số “ma thuật” do có đặc trưng ổn định cao. Nhóm của bà Kondo kỳ vọng oxy-28 ổn định vì số đồng vị của nó là “ma thuật gấp đôi”.

Ví dụ, dạng oxy mà chúng ta hít thở ở đây trên Trái đất là oxy-16, là bội số của 8 và cực kỳ ổn định.

TIN CŨ HƠN
12 điều thú vị về tự nhiên bạn có thể chưa biết

12 điều thú vị về tự nhiên bạn có thể chưa biết

Thiên nhiên là nơi ấn giấu nhiều điều vô cùng mới lạ và bất ngờ đối với con người, không phải ai cũng biết đến những điều thú vị vẫn đang hiện hữu ngoài kia.

Đăng ngày: 23/12/2025
Tìm hiểu quy trình sản xuất và sức mạnh bom hạt nhân

Tìm hiểu quy trình sản xuất và sức mạnh bom hạt nhân

Sức mạnh hủy diệt của bom nguyên tử (bom hạt nhân) bắt nguồn từ những hạt nhân nhỏ bé proton, neutron và electron.

Đăng ngày: 22/12/2025
Thị trấn kỳ lạ có tên dài tới mức đọc muốn “tắt thở”

Thị trấn kỳ lạ có tên dài tới mức đọc muốn “tắt thở”

Với cái tên dài tới 58 ký tự, nhiều du khách muốn đọc cũng phải hụt hơi vài lần.

Đăng ngày: 22/12/2025
Tìm hiểu về châu Âu

Tìm hiểu về châu Âu

Châu Âu về mặt địa chất và địa lý là một bán đảo hay tiểu lục địa, hình thành nên phần cực tây của đại lục Á-Âu, hay thậm chí Âu-Phi-Á, tùy cách nhìn.

Đăng ngày: 22/12/2025
12 con Giáp từ đâu ra?

12 con Giáp từ đâu ra?

Ai nghĩ ra 12 con vật (Tý, Sửu, Dần, Mão…) của âm lịch? Con rồng có thật hay không? Giờ tính theo can chi có liên quan gì đến 12 con vật?

Đăng ngày: 22/12/2025
Top 10 thiên tài có phát minh vĩ đại nhất trong lịch sử

Top 10 thiên tài có phát minh vĩ đại nhất trong lịch sử

Trong lịch sử có rất nhiều nhà khoa học thiên tài với rất nhiều phát minh đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của nhân loại. Dưới đây là 10 người có nhiều phát minh quan trọng nhất.

Đăng ngày: 22/12/2025
Sự thật

Sự thật "nhất định phải biết" về cá độ bóng đá

Cùng tìm lời giải cho việc, càng am hiểu đá bóng - tỉ lệ thua cá độ càng cao hay nhà cái luôn nắm phần thắng trong mọi ván cá cược...

Đăng ngày: 22/12/2025
Khoa Học News