Cội nguồn bất ổn giữa các đĩa kiến tạo

Trái đất bắt đầu tiến trình tái sinh lớp vỏ bề mặt cách đây khoảng 3 tỉ năm, khởi động những vụ đụng độ khủng khiếp giữa các đĩa kiến tạo như ngày nay.

Một lớp vỏ mới liên tục được hình thành trên Trái đất cho đến khi cách đây khoảng 3 tỉ năm trước, lúc hành tinh xanh bắt đầu quá trình tái sinh bề mặt của mình.

Đó là kết quả rút ra từ cuộc nghiên cứu do Đại học Bristol (Anh) thực hiện, nhằm tìm ra câu trả lời về nguồn gốc va chạm giữa các đĩa kiến tạo vẫn đang diễn ra trên toàn cầu.


Dãy Himalaya là kết quả của sự dịch chuyển đĩa kiến tạo Ấn Độ về hướng lục địa Á Âu

Các chuyên gia đã thu thập trầm tích tại các lục địa, từ Úc, lục địa Á Âu, Bắc Mỹ và Nam Mỹ, tập trung vào những đồng vị zircon có trong những mẫu đất.

Thành phần cấu tạo của đồng vị ôxy bên trong các zircon giúp xác định liệu trầm tích thuộc về lớp vỏ mới hình thành hoặc của lớp vỏ cũ được tái chế.

OurAmazingPlanet dẫn lời nhà khoa học Bruno Dhuime, chuyên gia địa hóa đồng vị tại Đại học Bristol, cho biết phương pháp tiếp cận mới cho phép nhóm của ông dự đoán một cách chính xác khối lượng vỏ lục địa hiện diện xuyên suốt quá trình tiến hóa của Trái đất.

Theo đó, trong 1,5 tỉ năm đầu tiên, tốc độ hình thành lớp vỏ vẫn duy trì ở mức cao, khoảng 3 km3/năm, đủ để thiết lập khoảng 65% khối lượng bề mặt Trái đất như hiện tại.

Tuy nhiên, quá trình này đã chậm lại cách đây 3 tỉ năm, chỉ còn 1/3 so với tốc độ trước kia, và thay vào đó tiến trình tái chế được khởi động.

Những sự thay đổi trên trùng hợp với sự hình thành các đĩa kiến tạo. Khi đó, các đĩa kiến tạo lục địa và đại dương tạo nên bề mặt Trái đất đã chắc chắn đến nỗi chúng bắt đầu va vào nhau với sức mạnh khủng khiếp.

Và hậu quả là một số đĩa kiến tạo lao xuống phía dưới đĩa khác, gây nên những chuyển động chết chóc như động đất, sóng thần đây đó trên thế giới trong thời gian qua.

“Thách thức kế tiếp của chúng tôi là làm sao xác định được cơ chế kiến tạo đã tạo nên vỏ quả đất trước thời gian cách đây 3 tỉ năm”, theo chuyên gia Dhuime.

Thế nhưng, trở ngại lớn nhất là khó có thể tìm được những tảng đá hình thành trong giai đoạn ban đầu.

Nghiên cứu này đã được công bố trên chuyên san Science.

TIN CŨ HƠN
Kinh ngạc thiên đường trên một dãy núi

Kinh ngạc thiên đường trên một dãy núi

Tại vùng đất Navajo thuộc tiểu bang Arizona, miền Tây Nam nước Mỹ, có một dãy núi mà cảnh tượng như thể trên thiên đường, đó là núi Antelope.

Đăng ngày: 12/10/2025
Lốc xoáy - vòi rồng là gì?

Lốc xoáy - vòi rồng là gì?

Trận lốc xoáy ở Oklahoma đầu tuần này đã thu hút sự chú ý của cả thế giới bởi sức tàn phá của nó. Vậy lốc xoáy là gì? Lốc xoáy được hình thành như thế nào?

Đăng ngày: 10/10/2025
Vì sao biển thường có màu xanh?

Vì sao biển thường có màu xanh?

Glenn Smith, giáo sư tại Viện Công nghệ Georgia (Mỹ), đã giải thích vấn đề này như sau: nước biển thật ra không màu nhưng do nó phản chiếu màu xanh của bầu trời nên chúng ta thường thấy chúng có màu xanh, do vậy lúc bầu trời có nhiều đám m&ac

Đăng ngày: 10/10/2025
Tại sao bão thường theo hướng Tây -Tây Bắc?

Tại sao bão thường theo hướng Tây -Tây Bắc?

Dự báo hướng di chuyển của bão cũng giống như dự báo tốc độ di chuyển được xác định là hướng di chuyển trung bình (hướng chủ đạo) của cơn bão trong thời hạn 12h hoặc 24h.

Đăng ngày: 09/10/2025
18 điều thú vị về Nam cực và Bắc cực

18 điều thú vị về Nam cực và Bắc cực

Là hai vùng Cực của Trái đất, nơi có khí hậu luôn lạnh giá, nhưng Nam Cực và Bắc Cực chứa đựng nhiều điều khác biệt.

Đăng ngày: 09/10/2025
Núi lửa là gì? Núi lửa được hình thành như thế nào?

Núi lửa là gì? Núi lửa được hình thành như thế nào?

Núi lửa đã gây ra rất nhiều ảnh hưởng đến đời sống của những người đang sống trong vùng gần cửa miệng của hiện tượng này. Nhưng đã bao giờ bạn tử hỏi núi lửa là gì không?

Đăng ngày: 09/10/2025
Tại sao lại có mưa đá, cách phòng tránh mưa đá

Tại sao lại có mưa đá, cách phòng tránh mưa đá

Tại sao lại có mưa đá và có cách nào dự đoán cũng như phòng tránh mưa đá không? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp thắc mắc trên cho bạn.

Đăng ngày: 05/10/2025
Khoa Học News