Cội nguồn bất ổn giữa các đĩa kiến tạo

Trái đất bắt đầu tiến trình tái sinh lớp vỏ bề mặt cách đây khoảng 3 tỉ năm, khởi động những vụ đụng độ khủng khiếp giữa các đĩa kiến tạo như ngày nay.

Một lớp vỏ mới liên tục được hình thành trên Trái đất cho đến khi cách đây khoảng 3 tỉ năm trước, lúc hành tinh xanh bắt đầu quá trình tái sinh bề mặt của mình.

Đó là kết quả rút ra từ cuộc nghiên cứu do Đại học Bristol (Anh) thực hiện, nhằm tìm ra câu trả lời về nguồn gốc va chạm giữa các đĩa kiến tạo vẫn đang diễn ra trên toàn cầu.


Dãy Himalaya là kết quả của sự dịch chuyển đĩa kiến tạo Ấn Độ về hướng lục địa Á Âu

Các chuyên gia đã thu thập trầm tích tại các lục địa, từ Úc, lục địa Á Âu, Bắc Mỹ và Nam Mỹ, tập trung vào những đồng vị zircon có trong những mẫu đất.

Thành phần cấu tạo của đồng vị ôxy bên trong các zircon giúp xác định liệu trầm tích thuộc về lớp vỏ mới hình thành hoặc của lớp vỏ cũ được tái chế.

OurAmazingPlanet dẫn lời nhà khoa học Bruno Dhuime, chuyên gia địa hóa đồng vị tại Đại học Bristol, cho biết phương pháp tiếp cận mới cho phép nhóm của ông dự đoán một cách chính xác khối lượng vỏ lục địa hiện diện xuyên suốt quá trình tiến hóa của Trái đất.

Theo đó, trong 1,5 tỉ năm đầu tiên, tốc độ hình thành lớp vỏ vẫn duy trì ở mức cao, khoảng 3 km3/năm, đủ để thiết lập khoảng 65% khối lượng bề mặt Trái đất như hiện tại.

Tuy nhiên, quá trình này đã chậm lại cách đây 3 tỉ năm, chỉ còn 1/3 so với tốc độ trước kia, và thay vào đó tiến trình tái chế được khởi động.

Những sự thay đổi trên trùng hợp với sự hình thành các đĩa kiến tạo. Khi đó, các đĩa kiến tạo lục địa và đại dương tạo nên bề mặt Trái đất đã chắc chắn đến nỗi chúng bắt đầu va vào nhau với sức mạnh khủng khiếp.

Và hậu quả là một số đĩa kiến tạo lao xuống phía dưới đĩa khác, gây nên những chuyển động chết chóc như động đất, sóng thần đây đó trên thế giới trong thời gian qua.

“Thách thức kế tiếp của chúng tôi là làm sao xác định được cơ chế kiến tạo đã tạo nên vỏ quả đất trước thời gian cách đây 3 tỉ năm”, theo chuyên gia Dhuime.

Thế nhưng, trở ngại lớn nhất là khó có thể tìm được những tảng đá hình thành trong giai đoạn ban đầu.

Nghiên cứu này đã được công bố trên chuyên san Science.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Tại sao nhiệt độ cao khiến máy bay khó cất cánh?

Tại sao nhiệt độ cao khiến máy bay khó cất cánh?

Nhiệt độ gia tăng trên Trái đất đang khiến máy bay khó cất cánh hơn ở một số sân bay, đặt ra thách thức khác cho ngành hàng không dân dụng.

Đăng ngày: 21/04/2025
Tác dụng của hiện tượng núi lửa phun trào

Tác dụng của hiện tượng núi lửa phun trào

Một bản nghiên cứu mới đây đã chỉ ra rằng, núi lửa phun trào có thể giúp giảm bớt ảnh hưởng của hiện tượng Trái đất nóng lên. 

Đăng ngày: 18/04/2025
Động đất là gì? Động đất được hình thành như thế nào?

Động đất là gì? Động đất được hình thành như thế nào?

Động đất là hiện tượng rung động đột ngột của vỏ Trái đất, mạnh hay yếu tuỳ từng trận (xác định bằng độ Richter).

Đăng ngày: 18/04/2025
Những nơi nóng nhất và lạnh nhất trên Trái Đất

Những nơi nóng nhất và lạnh nhất trên Trái Đất

Trạm Vostok, đảo Ellesmere, làng Oymyakon, thành phố Bangkok, thung lũng tử thần... là những địa dang nổi tiếng có nhiệt độ thấp và cao kỷ lục.

Đăng ngày: 17/04/2025
Thảm họa núi lửa khủng khiếp nhất lịch sử nhân loại

Thảm họa núi lửa khủng khiếp nhất lịch sử nhân loại

Với sức công phá khoảng 800 triệu tấn TNT, vụ núi lửa Tambora phun trào ngày 10/4/1815 tại Sumbawa, Indonesia là vụ nổ gây chấn động lớn nhất trong lịch sử nhân loại.

Đăng ngày: 16/04/2025
Những điều bạn chưa biết về hiện tượng mặt trời giả

Những điều bạn chưa biết về hiện tượng mặt trời giả

Hiện tượng Mặt Trời giả hay Mặt Trời ma, có tên khoa học là parhelion (số nhiều là parhelia). Đây là một hiện tượng khí quyển, là các đốm sáng, thường thấy trên các cạnh của Quầng bên cạnh Mặt Trời.

Đăng ngày: 13/04/2025
Vì sao biển thường có màu xanh?

Vì sao biển thường có màu xanh?

Glenn Smith, giáo sư tại Viện Công nghệ Georgia (Mỹ), đã giải thích vấn đề này như sau: nước biển thật ra không màu nhưng do nó phản chiếu màu xanh của bầu trời nên chúng ta thường thấy chúng có màu xanh, do vậy lúc bầu trời có nhiều đám m&ac

Đăng ngày: 11/04/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News