Con người đã nhầm khi cho rằng virus là loài sinh vật bé nhỏ

Từ trước tới nay, các nhà khoa học vẫn cho rằng virus là loài vi sinh vật nhỏ hơn vi khuẩn. Nhưng kể từ 15 năm nay, việc khám phá ra một số loài virus lớn đã cuốn trôi “giáo điều” này.

Mới đây, các nhà nghiên cứu đã phát hiện được một số loài virus khổng lồ trong khu rừng Harvard, một khu rừng rộng tới 1.200 ha thuộc quyền sở hữu của Đại học Harvard nhằm mục đích phục vụ cho các công trình nghiên cứu thuộc loại này.


Nhà sinh học Frederik Schulz (người áo đỏ) đang trích lấy mẫu trong rừng Harvard.

Mục đích ban đầu của nhóm các nhà khoa học từ Đại học Massachusetts và Viện Gen California này, thực sự là muốn nghiên cứu phương cách mà vi khuẩn hoạt động để thích nghi với sự biến đổi khí hậu, nhưng điều bất ngờ là họ lại khám phá ra một loạt virus khổng lồ.

Trong lúc thực hiện phân tích hệ siêu gene của các mẫu, trong số 2.000 hạt đã được giải trình tự, thì các virus có kích thước lớn như vi khuẩn xuất hiện mà con số cụ thể là 16 loại, có kích cỡ tới hơn 0,2 micron.

Điểm đặc biệt thứ nhất, đây là lần đầu tiên khoa học khám phá ra virus khổng lồ trong đất, vì trước nay người ta chỉ tìm thấy chúng ở trong môi trường nước. Một con virus trong số này đã được đặt tên là HyperionVirus có nghĩa là “virus siêu lớn”, nhằm “vinh danh” cây sequoia cao nhất thế giới (115m). Bộ gene của con HyperionVirus này là một trong những bộ gen quan trọng nhất từng được xác định.

Và điểm đặc biệt thứ nhì, mỗi loại virus được phát hiện này đều có cấu trúc khác nhau.

Theo một trong số các nhà sinh học trong nhóm nghiên cứu, Frederik Schulz, số lượng virus được phát hiện có thể sẽ còn nhiều hơn, thậm chí gấp ba, bốn lần hơn nếu đào xới nhiều nơi, vì trong cuộc nghiên cứu này họ chỉ mới đào tìm có một địa điểm. Và ông kết luận, đất ở đây là cả một mỏ virus khổng lồ.


Một bảng thông báo trong rừng Harvard cho biết về tình trạng nóng lên toàn cầu và tác động của nó đối với sự đa dạng vi sinh vật trong đất. (ảnh Jeff Blanchard).

Mỗi loài virus khám phá ra, theo quy định của khoa học, đều được đặt tên. Và thú vị là mỗi cái tên đều có ý nghĩa từ nguồn gốc phát hiện. Như loài Dasovirus, thì tiếp đầu ngữ “daso” trong tiếng Hy Lạp cổ đại có nghĩa là “khu rừng”. Hoặc như loài Solumvirus, thì “solum” trong tiếng Latin có nghĩa là đất. Một loài khác được đặt tên là Harvestovirus, do được “thu hoạch” trong lãnh địa của Harvard…

Một nhà sinh học khác trong nhóm nghiên cứu, Tanja Woyke, phát biểu trên tạp chí Nature: “Tiến vào chiều sâu chuỗi trình tự của các virus khổng lồ trong đất này là cuộc cách mạng hóa cho sự hiểu biết của chúng ta về các hệ sinh thái trên mặt đất vô cùng quan trọng với rất nhiều điều thú vị từ lũ vi sinh vật. Hiện các dữ liệu nghiên cứu của chúng tôi cho thấy rằng rất nhiều mảnh ghép vẫn còn đang thiếu”.

TIN CŨ HƠN
Cà chua, khoai tây

Cà chua, khoai tây "2 trong 1"

Đó là kết quả của đề tài khoa học “Tạo cây ghép giữa cà chua và khoai tây” mà kỹ sư công nghệ sinh học Nguyễn Thị Trang Nhã (SN 1987, vừa tốt nghiệp thủ khoa Trường đại học Nông lâm TP.HCM) thực hiện trong suốt hai năm qua.

Đăng ngày: 18/12/2025
Giun đất sau khi bị đứt đoạn vì sao lại biến thành nhiều con?

Giun đất sau khi bị đứt đoạn vì sao lại biến thành nhiều con?

Giun đất là một loại động vật nhỏ thường thấy chui trong lớp bùn đất, làm tơi xốp đất màu và cũng làm thức ăn cho nhiều loại động vật khác. Giun đất có một khả năng đặc biệt, nếu như chúng bị đứt thành 2 đoạn, chúng không những không chết đi mà qua v&agrav

Đăng ngày: 17/12/2025
Top 10 loại nấm quý hiếm nhất ở Việt Nam

Top 10 loại nấm quý hiếm nhất ở Việt Nam

Hiện nay các loại nấm là món ăn ưa thích của nhiều người. Không chỉ có giá trị dinh dưỡng cao chúng còn là nguyên liệu để chế biến những món ăn hấp dẫn.

Đăng ngày: 15/12/2025
Bạn có biết các nốt sần trên lá sung thực chất là gì không?

Bạn có biết các nốt sần trên lá sung thực chất là gì không?

Nhưng nếu đã từng ăn nem Phùng, chắc bạn sẽ có lúc nhận ra những lá sung ăn kèm đôi khi xuất hiện những nốt sần hết sức kỳ lạ, trông giống như mụn nổi lên vậy.

Đăng ngày: 15/12/2025
Loài bướm lớn nhất Đông Nam Á xuất hiện ở nhà dân

Loài bướm lớn nhất Đông Nam Á xuất hiện ở nhà dân

Hai ngày qua, nhiều người dân hiếu kỳ kéo đến nhà chị Phạm Thị Như Thảo ở xã Tam Phước, huyện Phú Ninh (Quảng Nam) để tận mắt xem một con bướm lớn với sải cánh dài gần 50 cm.

Đăng ngày: 09/12/2025
Lý giải hiện tượng cây phát tiếng kêu khi... khát nước

Lý giải hiện tượng cây phát tiếng kêu khi... khát nước

Việc cây phát ra tiếng (ngoài tiếng xào xạc của lá khi có gió) không phải là điều gì mới. Tuy nhiên, những âm thanh phát ra có thể cho biết tình trạng vật lý là một điều khá mới mẻ với các nhà nghiên cứu.

Đăng ngày: 07/12/2025
Dưa chuột ống phun - Loại cây tự phát nổ để phát tán hạt giống

Dưa chuột ống phun - Loại cây tự phát nổ để phát tán hạt giống

Một nghiên cứu mới tiết lộ bí mật của giống dưa chuột ống phun nhanh và chính xác dù ở khoảng cách xa hàng chục mét.

Đăng ngày: 04/12/2025
Khoa Học News