Con người và biển làm thay đổi khí hậu Bắc Mỹ 50 năm qua

Khí nhà kính đóng vai trò quan trọng trong khí hậu của Bắc Mỹ, những sự khác biệt về nhiệt độ của các khu vực biển có thể là chìa khóa để dự đoán thay đổi khí hậu vùng trong tương lai tại Hoa Kỳ, theo đánh giá khoa học mới do NOAA chỉ đạo. Đánh giá này là một trong những báo cáo tổng hợp do Chương trình khoa học về thay đổi khí hậu Hoa Kỳ điều hành.

Đánh giá mới nhất, Tái phân tích dữ liệu khí hậu lịch sử về đặc điểm khí hậu quan trọng: nguyên nhân của những thay đổi quan sát được, mô tả điều gì đã thay đổi – và tại sao – trong khí hậu Bắc Mỹ trong nửa thể kỷ vừa qua. Đánh giá này chỉ ra khả năng và phạm vi mà hoạt động của con người và những biến đổi tự nhiên đã làm thay đổi nhiệt độ bề mặt, lượng mưa, khô hạn, và lũ lụt.

Randall Dole, tác giả chính đồng thời là nhà khoa học thuộc Phòng thí nghiệm nghiên cứu hệ thống Trái Đất của NOAA tại Boulder, Colo, cho biết: “Ý nghĩa chính của đánh giá này là cải thiện những dự đoán về nhiệt độ bề mặt biển sẽ mang ý nghĩa quyết định trong việc dự đoán những thay đổi khí hậu trên toàn Hoa Kỳ trong nhiều năm hoặc nhiều thập kỷ, và thay đổi khí hậu khu vực trong thời gian dài”.

Một số vùng nhiệt độ tăng mạnh, trong khi một số khác giữ nguyên, tác động của hạn hán xấu đi, và lượng mưu khác biệt rộng – tất cả trong điều kiện khí hậu ấm lên của lục địa.

Thay đổi nhiệt độ bề mặt biển có thể nắm vai trò quan trọng trong việc xác định hướng thay đổi nhiệt độ từng vùng tại Hoa Kỳ. Điều này cũng đóng góp vào sự thay đổi lượng mưa qua các năm hoặc qua các thập kỷ trong 50 năm trở lại đây. (Ảnh: NOAA)

Thay đổi nhiệt độ bề mặt biển có thể nắm vai trò quan trọng trong việc xác định hướng thay đổi nhiệt độ từng vùng tại Hoa Kỳ. Điều này cũng đóng góp vào sự thay đổi lượng mưa qua các năm hoặc qua các thập kỷ trong 50 năm trở lại đây.

Với xu hướng chung là điều kiện biển ấm hơn và sự gia tăng của khí nhà kính, sự khác biệt nhiệt độ bề mặt biển có thể do con người hoặc tự nhiên tạo ra.

Đánh giá phát hiện rằng sự gia tăng của khí nhà kính chịu trách nhiệm cho hơn một nửa của sự ấm lên trung bình 1,6 độ F của lục địa trong 50 năm trở lại đây. Khí nhà kính, được giải phóng từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch và các nguồn tự nhiện, giữ hơi nóng bên trong khí quyển Trái Đất và làm ấm bề mặt.

Tác động của hạn hán trở nên nặng nề hơn khi nhiệt độ bề mặt ấm lên, sự bay hơi tăng, hơi ẩm của đất giảm và tạo ra những vấn đề về nước. Các nhà khoa học không phát hiện thấy những xu hướng lâu dài về việc nơi nào và mức độ thường xuyên hạn hán xuất hiện cũng như lượng mưa và tuyết rơi trung bình mỗi năm.

Đánh giá cũng mô tả chi tiết việc làm thế nào các nhà khoa học khí hậu sử dụng lượng dữ liệu khổng lồ trong những phương pháp hữu hiệu để đánh giá khí hậu quá khứ, gọi là “tái phân tích”. Một phần khác minh họa việc họ thăm dò những mối liên hệ nguyên nhân và hậu quả để tìm kiếm nguyên nhân cho một xu hướng thời tiết, một đợt hạn hán kéo dài, hoặc một năm nóng bất thường, gọi là quy kết.

Trong việc tái phân tích, một ghi chép khí hậu chất lượng cao được xây dựng từ những quan sát trong quá khứ được thu thập qua một thời kỳ từ những hệ thống quan sát khác nhau và được kết hợp với một mô hình khí hậu. Dữ liệu tái phân tích, hiện kéo dài ngược đến giữa thế kỷ 20, rất quan trọng trong việc giúp đỡ các nhà khoa học hiểu rõ sự phát triển của thời tiết.

Martin Hoerling, nhà khoa học tại NOAA đồng thời làm việc tại Phòng thí nghiệm nghiên cứu hệ thống Trái Đất và là tác giả của bản báo cáo cho biết: “Sử dụng phương pháp tái phân tích và quy kết, chúng ta có thể nhận định một cách chắc chắn hơn điều gì đã ảnh hưởng đến điều kiện khí hậu trong một vài năm qua: liệu đó là hiện tượng ấm lên toàn cầu, El Niño, La Niña, hoặc các chu trình khác. Đó là thông tin mà các nhà hoạch định kế hoạch và công chúng quan tâm đến.

NOAA tìm hiểu và dự đoán những thay đổi trong môi trường của Trái Đất, từ đáy sâu của đại dương đến bề mặt Mặt trời, đồng thời bảo tồn và kiểm soát các nguồn tài nguyên đất liền và dưới biển.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Vì sao nước ta có khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa?

Vì sao nước ta có khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa?

Khí hậu nước ta rất độc đáo: khí hậu nóng nhưng không khô hạn như Tây Nam Á, Bắc Phi. Nóng ẩm nhưng không nóng ẩm quanh năm như các quần đảo ở Đông Nam Á.

Đăng ngày: 09/05/2025
6 hiện tượng thiên nhiên tuyệt đẹp chỉ có vào mùa đông

6 hiện tượng thiên nhiên tuyệt đẹp chỉ có vào mùa đông

Sấm tuyết, hoa sương đá, sương băng cứng... là những hiện tượng thiên nhiên kỳ thú đến không ngờ.

Đăng ngày: 08/05/2025
Ngày xưa ông cha ta tránh bão như thế nào?

Ngày xưa ông cha ta tránh bão như thế nào?

Do không có phương tiện dự báo thời tiết nên cha ông ta nhận biết dấu hiệu của bão bằng cách quan sát tự nhiên.

Đăng ngày: 03/05/2025
7 điều ít biết về cầu vồng

7 điều ít biết về cầu vồng

Hai người cùng quan sát không thể nhìn thấy sắc màu giống nhau từ cùng một chiếc cầu vồng hay có thể dùng kính phân cực để làm "cầu vồng" biến mất, là hai trong số nhiều điều thú vị về hiện tượng thiên nhiên đẹp mắt này.

Đăng ngày: 29/04/2025
Lý giải hiện tượng cầu vồng trắng

Lý giải hiện tượng cầu vồng trắng

Cầu vồng trắng được tạo ra khi ánh sáng Mặt Trời chiếu vào những giọt nước nhỏ trong lớp sương mù ở góc độ phù hợp.

Đăng ngày: 27/04/2025
Ol Doinyo Lengai - Ngọn núi lửa độc đáo nhất thế giới

Ol Doinyo Lengai - Ngọn núi lửa độc đáo nhất thế giới

Không có những đợt phun trào đỏ ngầu dung nham, ngọn núi lửa Ol Doinyo Lengai ở châu Phi lại tuôn trào dòng nham thạch đen ấn tượng.

Đăng ngày: 27/04/2025
Tại sao bão ở Việt Nam lại hay vào miền Trung?

Tại sao bão ở Việt Nam lại hay vào miền Trung?

Dân gian có câu "Ông tha mà bà không tha/ Làm nên lũ lụt hai ba tháng mười”, để nhắc nhở, cảnh báo mùa lũ ở các tỉnh từ Thanh Hóa đổ vào thường xảy ra đầu tháng 7 đến tháng 10 hàng năm.

Đăng ngày: 26/04/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News