Dải Ngân hà từng "nuốt chửng" một thiên hà khác hàng tỷ năm về trước

Bằng cách sử dụng dữ liệu từ kính viễn vọng không gian Gaia, các nhà nghiên cứu đã có thể giải mã một phần câu hỏi về quá khứ Ngân hà chúng ta.

Khoảng 10 tỷ năm trước, dải Ngân hà (Milky Way) trông rất khác so với hiện tại. Để đạt kích thước khổng lồ như ngày nay, Ngân hà có thể đã "nuốt chửng" một thiên hà lùn khác trong những ngày "còn trẻ".

Khi vũ trụ ở giai đoạn sơ khai cách đây khoảng 13 tỷ năm, các ngôi sao nhanh chóng hình thành và tạo ra những thiên hà lùn đầu tiên, chứa từ 100 triệu đến vài tỷ ngôi sao.

Các thiên hà lùn hợp nhất với nhau tạo thành thiên hà lớn hơn như ngày nay. Milky Way là một ví dụ, hiện chứa khoảng từ 200 đến 400 tỷ ngôi sao.


Thiên hà Milky Way hiện chứa khoảng từ 200 đến 400 tỷ ngôi sao. (Ảnh: CNN).

Nghiên cứu về lịch sử dải Ngân hà là công việc tốn nhiều thời gian và công sức. Bằng cách sử dụng dữ liệu từ kính viễn vọng không gian Gaia, các nhà nghiên cứu đã có thể giải mã một phần câu hỏi về quá khứ Ngân hà.

Giới nghiên cứu đã nhìn về giai đoạn đầu sự hình thành Ngân hà, đồng thời thực hiện các tính toán chính xác nhất nhằm xác định khoảng cách, độ sáng và vị trí các ngôi sao.

Quầng thiên hà của Milky Way (phần hình cầu mở rộng của một thiên hà trải rộng ra ngoài phần chính) có thể nhìn thấy được, gồm hai thành phần. Một chứa nhiều ngôi sao xanh và phần còn lại chứa nhiều sao đỏ. Qua nghiên cứu đo đạc, những ngôi sao xanh được xác định là tàn dư của một thiên hà lùn có tên Gaia-Enceladus.


Các thành phần cấu tạo dải Ngân hà. (Ảnh: ESA).

"Phân tích dữ liệu từ Gaia cho thấy độ tuổi các vì sao ở cả hai thành phần gần như nhau và già hơn so với các ngôi sao ở phần đĩa dày", Chris Brook, chuyên gia Viện nghiên cứu Astruto de Astrofísica de Canarias, cho biết. (Đĩa dày là thành phần cấu trúc chiếm 2/3 thiên hà hình đĩa, bao gồm Milky Way).

"Mảnh ghép cuối cùng cho lời giải chính là lượng các nguyên tố 'nặng', hay có thể nói là nguyên tố không phải hydro hoặc heli trong các ngôi sao. Lượng nguyên tố nặng trong các ngôi sao xanh ít hơn sao đỏ", Tomás Ruiz Lara, đồng tác giả nghiên cứu, thuộc Học viện Astruto de Astrofísica de Canarias, cho biết.

Sau khi hai thiên hà sáp nhập nhau tạo ra Milky Way, dải Ngân hà khi đó lớn gấp 4 lần so với ngày nay và cũng chứa nhiều nguyên tố nặng hơn.

Khoảng 10 tỷ năm trước, hai thiên hà va chạm dữ dội và Gaia-Enceladus trở thành một phần của dải Ngân hà. Các ngôi sao bên trong hai thiên hà cũng chuyển động theo va chạm và tạo nên quầng thiên hà như ta thấy ngày nay.


Thiên hà đĩa là thiên hà có dạng hình đĩa, vùng trung tâm có dạng đĩa hoặc không. (Ảnh: Wikipedia).

Sự hợp nhất đã gây ra những vụ nổ dữ dội do việc hình thành các sao và kéo dài khoảng 4 tỷ năm. Cuối cùng, bụi khí còn lại tạo nên lớp đĩa mỏng còn tồn tại đến ngày nay. Những sao mới vẫn đang hình thành trong khu vực này của dải Ngân hà.

"Những quan sát từ các thiên hà xa xôi cho thấy việc hợp nhất này xảy ra khá thường xuyên", Matteo Monelli, thành viên nhóm nghiên cứu, cho biết.

Thông tin này cung cấp "chi tiết chưa từng có" về giai đoạn đầu lịch sử hình thành vũ trụ chúng ta. Tuy nhiên, đây không phải lần đầu tiên người ta nghe nói về một thiên hà "nuốt chửng" thiên hà khác.

Trên thực tế, thiên hà "hàng xóm" Andromeda đã "ăn thịt" thiên hà ở gần trong khoảng hai tỷ năm trước và đang trên đường "thôn tính" Ngân hà chúng ta trong tương lai rất xa.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Đường thay đổi ngày quốc tế

Đường thay đổi ngày quốc tế

Trái đất tự quay từ Tây sang Đông, sáng, trưa, chiều, tối lần lượt xuất hiện ở các nước trên thế giới một cách tuần hoàn. Vậy một ngày mới trên Trái đất nên bắt đầu từ đâu và kết thúc ở đâu? Để tránh sự hỗn loạn về ngày tháng, Hội ng

Đăng ngày: 31/03/2025
Bản đồ trái đất và các hành tinh

Bản đồ trái đất và các hành tinh

Nếu bạn là người bắt đầu yêu thích môn thiên văn học thì việc nhận dạng vị trí, tên gọi, thông tin về các hành tinh trong vũ trụ không phải là điều dễ dàng.  Với Home Planet, bạn có thể dễ dàng biết được tất cả các th&ocirc

Đăng ngày: 30/03/2025
Đặt tên cho các ngôi sao, cần cả một chiến dịch toàn cầu

Đặt tên cho các ngôi sao, cần cả một chiến dịch toàn cầu

Tên đăng ký phải sử dụng từ 4 đến 16 ký tự La tinh và chưa từng được đặt cho bất cứ thiên thể nào khác.

Đăng ngày: 29/03/2025
Những điều bạn chưa biết về Tinh vân

Những điều bạn chưa biết về Tinh vân

Tinh vân là một thiên thể ở dạng mây mù gồm khí sao và bụi vũ trụ. Tỷ trọng vật chất trong tinh vân rất thấp. Nếu đo bằng tiêu chuẩn trên Trái đất, có nơi hầu như là chân không. Nhưng thể tích tinh vân lại cực kỳ to lớn, cũng phải đế

Đăng ngày: 28/03/2025
10 câu đố vui về vũ trụ

10 câu đố vui về vũ trụ

Khoa học ngày nay tiến nhanh đến mức đôi khi bạn khó lòng nhận ra đâu là sự thực, đâu là giả tưởng. 10 tuyên bố sau đây bấp bênh giữa hai trạng thái này. Với mỗi câu, bạn hãy phân biệt thực tế - viễn tưởng, và tì

Đăng ngày: 25/03/2025
Tìm hiểu về hiện tượng Nhật thực và Nguyệt thực

Tìm hiểu về hiện tượng Nhật thực và Nguyệt thực

Trong bài viết dưới đây, chúng ta cùng tìm hiểu xem hiện tượng Nhật Thực, Nguyệt Thực là gì? Tại sao nó lại được những người yêu thích thiên văn học quan tâm đến vậy.

Đăng ngày: 22/03/2025
Khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trời là bao nhiêu?

Khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trời là bao nhiêu?

Trái Đất và các hành tinh hàng xóm, cùng các tiểu hành tinh, hành tinh lùn, thiên thạch, sao chổi... thuộc hệ Mặt Trời (Thái Dương hệ) với Mặt Trời là trung tâm của hệ này.

Đăng ngày: 22/03/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News