Đỗ quyên - Loài hoa độc chữa được nhiều bệnh

Bị mề đay, dùng hoa đỗ quyên tươi cùng với ké đầu ngựa, thiên lý quang, tất cả đem sắc nước rửa ngoài da.

Theo Tiến sĩ Võ Văn Chi, tác giả Từ điển Cây thuốc Việt Nam, đỗ quyên còn gọi là đỗ quyên đỏ. Tên khoa học là Rhododendron simsii Planch, thuộc họ đỗ quyên Ericaceae.

Đỗ quyên là dạng cây bụi rụng lá, cao khoảng 2m, phân cành nhiều, nhánh nhỏ mọc đứng, có vỏ màu xám đen. Lá mỏng, dạng bầu dục hay hình trứng ngược, mùa xuân lá ngắn hơn mùa hè. Kích thước trung bình của lá dài khoảng 3 đến 5cm, rộng từ 2 đến 3cm, đầu nhọn có múi, gốc hình nêm, mặt trên có lông thưa, mặt dưới có lông dày. Cuống lá dài từ 3 đến 5mm, đầy lông.

Hoa đỗ quyên xếp thành tán từ 2 đến 6 đóa ở cành ngọn. Đài hoa dài 4 mm, có 5 thùy, nhiều lông tơ. Tràng hoa màu hồng hoặc đỏ tươi, đỏ thẫm, hình phễu rộng, dài từ 4 đến 5cm, có 5 thùy. Có 10 nhị, bầu có lông thô. Vòi nhụy không có lông, Quả nang hình trứng tròn, dài khoảng 8mm, đầy lông thô.


Hoa đỗ quyên.

Cây này mọc trong rừng. Ra hoa từ tháng 2 đến tháng 4, quả chín từ tháng 8 đến 10. Đỗ quyên được tìm thấy nhiều ở Lào Cai, Hà Tĩnh, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế, Kon Tum. Một số nước khác như Trung Quốc, Lào cũng có.

Đông y dùng hoa, lá, rễ, hạt đỗ quyên làm thuốc. Hoa thu hái vào mùa xuân, lá vào mùa hè thu, rễ quanh năm. Dùng tươi hoặc phơi khô..

Hoa đỗ quyên có vị chua, ngọt, tính ấm, tác dụng hòa huyết, điều kinh, khư phong thấp. Rễ có vị chua, ngọt, tính ấm, tác dụng hòa huyết chỉ huyết, khư phong chỉ thống. Lá vị chua, tính bình, tác dụng thanh nhiệt, giải độc, chỉ huyết.

Người ta dùng hoa, quả, rễ đỗ quyên trị bệnh phụ khoa. Chẳng hạn như kinh nguyệt không đều, bế kinh, băng lậu. Ngoài ra còn trị phong thấp sưng đau, trĩ xuất huyết, đòn ngã tổn thương, thổ huyết, chảy máu mũi. Lá trị mụn nhọt sưng lở, ngoại thương xuất huyết, mày đay (hay mề đay).

Phân tích thành phần dược lý cho thấy lá đỗ quyên chứa: flavonoid, rhodotoxin và sparassel. Hoa chứa rhodomollin III, caroten-5,6-epoxid, lutein, gossypetin-6-galactosid, lycopen và 2 chất độc andromedotoxin, ericolin. Quả chứa rhododendrotoxin I, II, rhodojaponin I, andromedotoxin, ericolin, sparassol. Toàn cây có 3 diterpen là rhodomolein I, II, III.

Đỗ quyên giúp giảm đau, tác dụng đối với hệ tim mạch, làm giảm nhịp tim, hạ huyết áp. Hoa rất độc với côn trùng và cũng độc với người. Do vậy để chữa bệnh cần dùng đúng liều lượng khuyến cáo. Rễ và lá không có tác dụng diệt côn trùng.

Tiến sĩ Võ Văn Chi giới thiệu một số bài thuốc hay từ cây đỗ quyên như sau:

Đòn ngã buốt đau

Lấy 10 g hạt đỗ quyên rang giòn, tán thành bột. Mỗi lần uống 1,5 g với nước gạo hoặc rượu trắng.

Vết thương ngoài mắt sưng đỏ

Dùng một lượng vừa đủ hoa và lá đỗ quyên non. Rửa sạch, giã nát, thêm chút sữa người, dùng để đắp ngoài chỗ đau.


Đông y dùng hoa, lá, rễ, hạt đỗ quyên làm thuốc.

Ngoại thương xuất huyết

Lấy một lượng vừa đủ hoa, lá đỗ quyên tươi, giã nát đắp ngoài vết thương.

Mề đay (mày đay)

Dùng một lượng vừa đủ hoa, lá đỗ quyên tươi cùng với vị thuốc ké đầu ngựa, thiên lý quang. Tất cả đem sắc lấy nước để rửa ngoài vùng da nổi mày đay.

Kinh nguyệt không đều, nước kinh trong đặc, lưng bụng đau buốt

Rễ đỗ quyên, hải kim sa, mỗi loại 30 g. Ô dược 15 g. Tất cả đem sắc nước uống trước kỳ kinh 5 ngày. Uống liên tục trong 3 đến 5 ngày. Mỗi ngày chỉ dùng một thang.

Bạch đới

Rễ đỗ quyên, rễ hàm ếch, mỗi loại đều 15g. Tất cả đem sắc nước, bỏ bã để uống. Dùng nước thịt lợn luộc uống với thuốc. Mỗi ngày dùng một thang, liên tục trong 3 đến 5 ngày.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Mách bạn những cách tốt nhất để loại bỏ thuốc trừ sâu, hóa chất độc hại trên rau củ

Mách bạn những cách tốt nhất để loại bỏ thuốc trừ sâu, hóa chất độc hại trên rau củ

Căn nguyên của nhiều vụ ngộ độc thực phẩm và bệnh nguy hiểm ngày nay bắt nguồn từ chính những loại rau quả bị nhiễm thuốc, hóa chất trong quá trình trồng trọt.

Đăng ngày: 31/03/2025
Các biện pháp xử trí khi bị ngộ độc thực phẩm tại nhà

Các biện pháp xử trí khi bị ngộ độc thực phẩm tại nhà

Ngộ độc thực phẩm là biểu hiện bệnh lý xuất hiện sau khi ăn, uống những thức ăn nhiễm độc, nhiễm khuẩn, thức ăn bị biến chất ôi thiu, có chất bảo quản, phụ gia.

Đăng ngày: 26/03/2025
Lịch sử tình dục của loài người

Lịch sử tình dục của loài người

Chim làm chuyện ấy, ong làm chuyện ấy, con người từ thuở sơ khai cũng đã làm chuyện ấy. Nhưng hoạt động này đã thay đổi như thế nào trong hàng nghìn năm qua, và thậm chí chỉ trong vài thập kỷ vừa rồi?

Đăng ngày: 24/03/2025
Dấu hiệu và cách chăm sóc bệnh nhân bị thủy đậu

Dấu hiệu và cách chăm sóc bệnh nhân bị thủy đậu

Bệnh thủy đậu là một bệnh truyền nhiễm, do virus Varicella Zoster gây ra và thường bùng phát thành dịch vào mùa xuân.

Đăng ngày: 22/03/2025
Bóng cười là gì và bóng cười nguy hiểm thế nào?

Bóng cười là gì và bóng cười nguy hiểm thế nào?

Bóng cười là khí gây cười, tên hóa học là Đinitơ monoxit hay nitrous oxide, là hợp chất hóa học với công thức N2O. Khi bơm vào bóng bay, gọi là bóng cười (funkyball).

Đăng ngày: 19/03/2025
Bệnh tật tiềm ẩn đằng sau nụ hôn

Bệnh tật tiềm ẩn đằng sau nụ hôn

Hôn người khác có thể kéo đến từ những bệnh nhẹ như herpes miệng đến vấn đề nghiêm trọng hơn như viêm màng não do virus hoặc quai bị.

Đăng ngày: 18/03/2025
Các loại hạt có lợi ích sức khỏe vi diệu nên bổ sung trong ngày Tết

Các loại hạt có lợi ích sức khỏe vi diệu nên bổ sung trong ngày Tết

Tết này thay vì ăn nhiều bánh kẹo, bạn nên tích cực thưởng thức những loại hạt rất tốt cho sức khỏe để tránh bị tăng cân, mệt mỏi.

Đăng ngày: 18/03/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News