Etruscans: Nền văn minh cổ đại rực rỡ, bí ẩn đối với các nhà khoa học

Nhờ khảo cổ học các chuyên gia đã vẽ lên bức chân dung văn minh Etruscan rực rỡ.

Trong vài thế kỷ, từ thời kỳ đồ sắt đến cuộc chinh phục của người La Mã, người Etruscan đã thống trị một phần của Ý ngày nay. Chính tại Veii - một trong những thành phố hùng mạnh nhất của họ, con tàu Apollo huyền thoại bằng đất nung hoành tráng đã được cư dân ở đây dựng lên vào khoảng thế kỷ thứ 6 trước Công nguyên.


 Người Etruscan là một trong những nhóm dân cư thành công nhất ở Địa Trung Hải cổ đại. (Ảnh: Sciences et avenir).

Etruscan là một nền văn minh chính của Địa Trung Hải thời kỳ tiền La Mã. Xuất hiện vào thời kỳ đồ sắt, vào thế kỷ 9 - 8 trước Công nguyên. Nền văn hóa này nổi tiếng từ xa xưa với nguồn tài nguyên khoáng sản phong phú và là một cường quốc thương mại lớn của Địa Trung Hải.

Phần lớn nền văn hóa và thậm chí cả lịch sử của nó đã bị xóa sổ hoặc bị Rome đồng hóa vào văn hóa khi chinh phục các nước.

Tuy nhiên, những ngôi mộ Etruscan còn sót lại, nội dung của các bức tranh trên tường hay việc người La Mã sử dụng một số trang phục, thực hành tôn giáo và kiến trúc của người Etruscan là minh chứng thuyết phục cho sự thịnh vượng to lớn và đóng góp đáng kể vào nền văn hóa Địa Trung Hải mà văn minh Etruscan vĩ đại đầu tiên của Ý đạt được.

Tuy nhiên, nền văn minh lịch sử cổ đại này lại bị lãng quên. Nguồn gốc của văn hóa Etruscan là một chủ đề tranh luận không thể dứt. Từ thời Cổ đại, một số người đã cho rằng dân tộc này có nguồn gốc bên ngoài bán đảo.

Theo đó, nhà sử học Hy Lạp Hellanicos ở Lesbos, vào thế kỷ thứ 5 trước Công nguyên, cho biết đã nhìn thấy người Etruscan ở phương Đông. Trong khi, Herodotus - "cha đẻ của lịch sử" - cùng lúc ước tính rằng đó có thể là những người định cư Lydian từ phía Tây Nam của Thổ Nhĩ Kỳ ngày nay.

Chỉ có Dionysius ở Halicarnassus của Hy Lạp, vào thế kỷ 1 trước Công nguyên, coi người Etruscan là một dân số tiến hóa tại địa phương. Giả thuyết này dường như đã được xác nhận bởi các phân tích di truyền gần đây nhất.

Vào năm 2021, một phân tích bộ gene bao gồm 2000 năm lịch sử của Ý có liên quan đến Tuscany, Basilicata và Lazio được thực hiện trên 82 cá thể thu thập từ 12 địa điểm khảo cổ.


 Cỗ quan tài hình người "vợ chồng Etruscan Sarcophagus" vào cuối thế kỷ 6 trước Công nguyên làm bằng đất nung (Ảnh: World History Encyclopedia).

Người ta xác định rằng vào thời kỳ đồ sắt (từ năm 900 trước Công nguyên), các quần thể Etruscan ở miền Trung nước Ý có nguồn gốc tự thân và hình thành một nhóm di truyền đồng nhất.

Những kết quả này cho thấy rằng người Etruscans thực sự mang một hồ sơ di truyền chung với các nhóm dân cư đương đại lân cận khác như người Latinh ở Rome.

Giám đốc Viện Nhân chủng học Tiến hóa Max-Planck, Jena, Đức - Johannes Krause đã kết luận về nguồn gốc của nghiên cứu: "Trái ngược với một số giả thuyết, nguồn gen Etruscan dường như không bắt nguồn từ sự di chuyển của các quần thể có nguồn gốc từ Cận Đông" .

Điều này có nghĩa là di sản di truyền của người Etruscan vẫn ổn định trong ít nhất 800 năm, kể từ thời đại sắt đến thời kỳ Cộng hòa La Mã. Do đó, người Etruscan là một nhóm dân cư chỉ đơn giản là tiến hóa tại chỗ, là hậu duệ của người Villanovians, một dân tộc của thời đại đồ đồng trước họ. Đến nay, vẫn chưa có nghiên cứu chắc chắn về nguồn gốc của văn minh Etruscan.

TIN CŨ HƠN
Hé lộ bí mật về niên đại của đĩa trời Nebra mô tả vũ trụ cổ xưa nhất

Hé lộ bí mật về niên đại của đĩa trời Nebra mô tả vũ trụ cổ xưa nhất

Có niên đại ít nhất là 3.600 năm, đĩa trời Nebra (Nebra Sky Disk) được xem là bản đồ sao thiên văn lâu đời nhất về các hiện tượng của vũ trụ.

Đăng ngày: 05/12/2025
Bí ẩn ánh sáng thu hút hàng vạn người

Bí ẩn ánh sáng thu hút hàng vạn người

Bí ẩn kéo dài nửa thế kỷ về ánh sáng lóe lên từ một nơi sâu thẳm trong một khu rừng ở Michigan, Mỹ, cuối cùng cũng có lời giải, Daily Mail đưa tin.

Đăng ngày: 03/12/2025
Top 15 hiện tượng thiên nhiên kỳ lạ (1)

Top 15 hiện tượng thiên nhiên kỳ lạ (1)

Thủy triều xanh, nấm phát sáng, cầu vồng lửa… là những hiện tượng thiên nhiên kỳ lạ, hiếm người được tận mắt chứng kiến.

Đăng ngày: 29/11/2025
Ba hiện vật lịch sử bí ẩn nhất Trung Quốc không ngừng thách thức trí tuệ nhà khoa học

Ba hiện vật lịch sử bí ẩn nhất Trung Quốc không ngừng thách thức trí tuệ nhà khoa học

Tần Thủy Hoàng, Võ Tắc Thiên, Việt Vương Câu Tiễn là ba nhân vật gắn liền với bí ẩn đến từ các hiện vật lịch sử mà khoa học vẫn chưa giải thích được.

Đăng ngày: 27/11/2025
Bí ẩn chưa được giải đáp về quái vật biển khổng lồ hình người tại Nam Cực

Bí ẩn chưa được giải đáp về quái vật biển khổng lồ hình người tại Nam Cực

Tròn một thập kỷ trước (2007), một nhà khoa học người Nhật đã chia sẻ về một con quái vật do chính mắt ông nhìn thấy.

Đăng ngày: 25/11/2025
Những bí ẩn vũ trụ khiến khoa học

Những bí ẩn vũ trụ khiến khoa học "bó tay"

Vẫn còn rất nhiều những bí ẩn về vũ trụ làm đau đầu các nhà vật lý thiên văn: bên trong lỗ đen có gì, vật chất tối, sự kết thúc của vũ trụ...

Đăng ngày: 22/11/2025
Những bức ảnh bí ẩn nhất thế giới

Những bức ảnh bí ẩn nhất thế giới

Đó là những bức ảnh bí ẩn, chứa đựng câu chuyện kỳ lạ và cho đến nay vẫn chưa xác định được tính xác thực của các tác phẩm này.

Đăng ngày: 21/11/2025
Khoa Học News