Gene có thể chữa bệnh liệt ở quái ngư "hóa thạch sống"

Cá mút đá, một loài cá tiền sử chuyên hút máu, sở hữu nhóm gene có thể mở ra triển vọng chữa lành tổn thương tủy sống ở người.

Cá mút đá và con người cùng sở hữu một số gene. Những gene này cho phép chữa lành tổn thương tủy sống ở cá mút đá, do đó nếu tìm ra cách kích hoạt các gene tương tự ở người, chúng ta có thể phục hồi tổn thương tủy sống và thậm chí chữa trị bệnh liệt, theo Science Alert.

Cá mút đá có hình dáng giống loài rắn, xuất hiện từ cách đây 200 triệu năm, trước cả loài khủng long và là động vật có xương sống lâu đời nhất thế giới. Điểm đặc biệt ở loài "hóa thạch sống" này là chúng có những chiếc răng sắc như dao cạo xếp thành vòng tròn. Cá mút đá bám chặt vào những loài khác nhờ chiếc miệng có giác hút cắm đầy răng và tạo ra một lỗ nhỏ xuyên qua vảy con mồi bằng chiếc lưỡi sắc bén.


Cá mút đá. (Ảnh: Wikipedia).

Các nhà khoa học ở Phòng thí nghiệm Sinh học Hải dương (MBL), Viện nghiên cứu Y khoa Feinstein, Trường Y Zucker thuộc Đại học Hofstra, Đại học Kentucky và Trường Y Icahn hợp tác xác định nhóm gene chung giữa người và cá mút đá trong nghiên cứu đăng hôm qua trên tạp chí Eurek Alert.

"Trong nhiều năm qua, các nhà khoa học biết cá mút đá có khả năng phục hồi tức thì sau tổn thương tủy sống, nhưng chúng tôi không biết công thức phân tử đi kèm và hỗ trợ khả năng đặc biệt này", Ona Bloom, phó giáo sư ở Viện Feinstein và Trường Zucker, cho biết. "Trong nghiên cứu này, chúng tôi tìm ra mọi gene thay đổi trong thời gian phục hồi. Khi có thông tin, chúng tôi có thể sử dụng kiểm tra liệu một số phương pháp cụ thể có cần thiết cho quá trình phục hồi hay không".

Để nhận biết chính xác những thay đổi về gene cho phép cá mút đá phục hồi, nhóm nghiên cứu bắt đầu bằng cách rạch lên tủy sống của chúng. Sau đó, họ lấy mẫu vật từ não chúng và tủy sống vài giờ sau tổn thương và liên tục trong ba tháng tiếp theo.

Những mẫu vật giúp các nhà nghiên cứu xác định gene và đường dẫn tín hiệu (protein và hóa chất khác do tế bào sản sinh để kiểm soát chức năng) được kích hoạt ở con vật bị tổn thương. Họ nhận thấy một đường dẫn rất cần thiết đối với quá trình phục hồi. Nếu đường dẫn tín hiệu Wnt bị chặn, con vật không thể phục hồi.

Nhóm nghiên cứu cũng rất bất ngờ khi phát hiện những thay đổi không chỉ xảy ra ở tủy sống của động vật bị tổn thương mà cả trong não. "Kết quả này cũng cố quan điểm bộ não thay đổi nhiều sau tổn thương", Jennifer Morgan, giám đốc Trung tâm Sinh học tái tạo và Kỹ thuật mô Eugene Bell, cho biết.

Các nhà nghiên sẽ thử bật, tắt các gene và đường dẫn tín hiệu để quyết định trình tự chính xác để chữa lành tổn thương. Sau khi thử nghiệm cho kết quả, họ có thể tiến hành thử trên các động vật khác.

TIN CŨ HƠN
Hướng dẫn cách đọc kết quả xét nghiệm nước tiểu

Hướng dẫn cách đọc kết quả xét nghiệm nước tiểu

Để giúp bạn hiểu hơn về các chỉ số kết quả khi làm xét nghiệm nước tiểu, chúng tôi sẽ chia sẻ cùng các bạn một số thông tin hữu ích về cách đọc kết quả xét nghiệm nước tiểu để các bạn cùng tham khảo.

Đăng ngày: 26/10/2025
Lịch sử tình dục của loài người

Lịch sử tình dục của loài người

Chim làm chuyện ấy, ong làm chuyện ấy, con người từ thuở sơ khai cũng đã làm chuyện ấy. Nhưng hoạt động này đã thay đổi như thế nào trong hàng nghìn năm qua, và thậm chí chỉ trong vài thập kỷ vừa rồi?

Đăng ngày: 16/10/2025
Tất cả những điều bạn cần biết về bệnh sỏi thận

Tất cả những điều bạn cần biết về bệnh sỏi thận

Sỏi thận là một trong những nguyên nhân dẫn đến suy thận, chạy thận gây tổn hại lớn về sức khỏe và kinh tế cho người bệnh.

Đăng ngày: 15/10/2025
Với 20 kháng sinh, 12 chất chống ung thư, tác dụng của nghệ vượt ngoài mong đợi

Với 20 kháng sinh, 12 chất chống ung thư, tác dụng của nghệ vượt ngoài mong đợi

Từ 4.500 năm trước, nghệ đã được sử dụng chủ yếu ở châu Á cả trong nấu ăn và điều trị nhiều chứng bệnh từ tiêu hóa, khớp... đến vết thương ngoài da.

Đăng ngày: 08/10/2025
Những tác dụng không ngờ của nước mía

Những tác dụng không ngờ của nước mía

Nước mía không chỉ có hương vị ngon mà còn cung cấp năng lượng cho cơ thể và ngăn ngừa một số bệnh. Đây là nguồn cung cấp dồi dào chất khoáng thiết yếu và vitamin cần thiết cho cơ thể.

Đăng ngày: 08/10/2025
Bí mật trên hòn đảo toàn người trường thọ ở Hy Lạp

Bí mật trên hòn đảo toàn người trường thọ ở Hy Lạp

Người dân ở đây có độ tuổi trung bình trên 90, đặc biệt không bệnh tật và ra đi theo cách tự nhiên thanh thản nhất khi cập kê trăm tuổi.

Đăng ngày: 05/10/2025
Bài trắc nghiệm tâm lý Hermann Rorschach

Bài trắc nghiệm tâm lý Hermann Rorschach

Hermann Rorschach là một bác sĩ tâm thần của Freud Thụy Sĩ và nhà phân tâm học, nổi tiếng với việc phát triển một thử nghiệm xạ được gọi là inkblot thử nghiệm Rorschach.

Đăng ngày: 27/09/2025
Khoa Học News