"Giấc mơ lithium" có thể làm cạn kiệt nguồn nước trên sa mạc Atacama

Giới chuyên gia lo ngại phương pháp khai thác lithium từ nước muối ở sa mạc Atacama sẽ đe dọa đến sự sống ở nơi này khi làm "bốc hơi" hàng tấn nước ở một trong những nơi khô cằn nhất trên Trái đất.

Khi hoàng hôn buông xuống trên sa mạc Atacama của Chile, các công nhân bắt đầu vận hành máy khoan chiết xuất nước muối để đo hàm lượng lithium.

Lithium là khoáng chất quan trọng phục vụ quá trình chuyển đổi năng lượng trên toàn cầu, nhưng vẫn có những tác động tiêu cực đối với môi trường.

Nhu cầu lithium, nguyên liệu sản xuất pin ôtô điện, đã tăng mạnh trong những năm gần đây khi thế giới tìm cách loại bỏ dần nhiên liệu hóa thạch để hạn chế hiện tượng nóng lên toàn cầu.

Là một phần "tam giác lithium" của Mỹ Latinh cùng với Argentina và Bolivia, Chile đang nỗ lực giành lại vị thế là nhà sản xuất lithium hàng đầu thế giới.


Bãi muối trên sa mạc Atacama tại nhà máy lithium Sociedad Química y Minera de Chile. (Nguồn: NRDC).

Tại các cánh đồng muối Aguilar và La Isla ở vùng Altoandinos thuộc sa mạc Atacama - ở độ cao lần lượt là 3.400 mét và 4.400 mét, công tác lấy mẫu nước muối đang gấp rút diễn ra để gửi về phòng thí nghiệm đo hàm lượng lithium.

Ông Ivan Mlynarz, Phó Chủ tịch điều hành của Công ty khai thác khoáng sản quốc gia Enami, cho biết hoạt động khoan chiết xuất nước muối được thực hiện "suốt ngày đêm".

Công ty dự định bắt đầu khai thác loại khoáng sản được coi là "vàng trắng" này vào năm 2030, với sản lượng mục tiêu 60.000 tấn mỗi năm.

Dự án của Enami đóng vai trò quan trọng trong việc hiện thực hóa "giấc mơ" của Chile nhằm giành lại vị trí nhà sản xuất lithium hàng đầu thế giới, danh hiệu từng thuộc về quốc gia Nam Mỹ này cho đến khi rơi vào tay Australia năm 2016.

Australia, chiết xuất lithium từ đá, chiếm 43% sản lượng lithium toàn cầu, trong khi Chile chiếm 34%.

Tổng thống Chile Gabriel Boric có kế hoạch thành lập một công ty khai thác lithium thuộc sở hữu nhà nước, tương tự công ty khai thác đồng Codelco.

Tháng trước, Codelco đã ký thỏa thuận với công ty khai thác lithium SQM để tăng gần gấp đôi sản lượng khai thác hiện tại của công ty tư nhân này ở Salar de Atacama, phía Bắc Altoandinos.

Hợp tác giữa Codelco và SQM sẽ bổ sung khoảng 300.000 tấn vào sản lượng lithium hằng năm của Chile trong giai đoạn 2025-2030 và 280.000-300.000 tấn/năm trong giai đoạn 2031-2060.

Năm 2022, quốc gia Nam Mỹ này sản xuất khoảng 243.000 tấn lithium.

Ở Chile, lithium được sản xuất thông qua quá trình bay hơi nước muối trong ao hoặc hồ chứa đầy nước được bơm từ bên dưới các bãi muối.

Các nhà hoạt động vì môi trường lo ngại việc khai thác lithium ở sa mạc Atacama sẽ tác động đến hệ sinh thái dễ bị tổn thương tại đây.

Giới chuyên gia cũng cho rằng phương pháp khai thác lithium từ nước muối ở sa mạc này có thể đe dọa một số loài động vật và thực vật khi làm "bốc hơi" hàng tấn nước ở một trong những nơi khô cằn nhất trên Trái đất.

Giáo sư Cristina Dorador tại Đại học Antofagasta cho biết những bãi muối ở sa mạc Atacama đóng vai trò quan trọng đối với sự đa dạng sinh học ở khu vực.

Một kết quả nghiên cứu công bố năm 2019 cảnh báo quy trình sản xuất sử dụng nhiều nước ở sa mạc Atacama đã làm gia tăng mối lo ngại về nguy cơ gián đoạn thủy văn các nguồn nước tự nhiên ở khu vực có lượng mưa tối thiểu.

Nghiên cứu nhấn mạnh những tác động đối với môi trường bao gồm suy thoái thảm thực vật bề mặt, tăng nhiệt độ bề mặt ban ngày và giảm độ ẩm của đất.

Hoạt động khai thác lithium ở Altoandinos thuộc sa mạc Atacama cũng đang đe dọa cộng đồng người Colla bản địa.

Nguồn nước cạn kiệt trong khu vực đã buộc cộng đồng sống bằng nghề chăn cừu này phải rời vùng núi đến các thành phố, ảnh hưởng đến sinh kế của họ.

TIN CŨ HƠN
Bộ lạc bụng càng to càng quyến rũ ở Ethiopia

Bộ lạc bụng càng to càng quyến rũ ở Ethiopia

Sở hữu vòng hai khổng lồ luôn là niềm mơ ước của mỗi đứa trẻ ở bộ tộc Bodi và người sở hữu chiếc bụng to nhất sẽ được dân làng trọng vọng suốt phần đời còn lại.

Đăng ngày: 24/10/2025
Xoáy nước là gì? Xoáy nước xuất hiện như thế nào?

Xoáy nước là gì? Xoáy nước xuất hiện như thế nào?

Nước sông đang chảy xiết, khi tới trụ cầu thì bị cản, nên phải lùi lại sau. Nhưng phía sau lại là dòng nước đang cuồn cuộn chảy tới, kéo nó chảy theo.

Đăng ngày: 24/10/2025
Bí ẩn bức họa

Bí ẩn bức họa "Bữa tiệc cuối cùng"

Chuyên gia tin học chỉ ra rằng đằng sau bức "Bữa tiệc cuối cùng" còn có hai hình ảnh khác: Hình ảnh Chúa đang chúc phúc lành và hình ảnh một đứa trẻ nhờ hình phản chiếu của bức tranh trong

Đăng ngày: 24/10/2025
Lý giải hiện tượng Mặt Trăng to hơn ở sát đường chân trời

Lý giải hiện tượng Mặt Trăng to hơn ở sát đường chân trời

Ảo ảnh quang học khiến Mặt Trăng trở nên khổng lồ khi ở sát đường chân trời là ảo giác nổi tiếng nhất thế giới mà chưa chuyên gia nào có thể đưa ra giải đáp chính xác.

Đăng ngày: 24/10/2025
Mắc ma là gì?

Mắc ma là gì?

Các sản phẩm phun trào của núi lửa thông thường chứa các chất lỏng, các tinh thể và các khí không hòa tan mà trước đó chưa bao giờ ra đến mặt Trái Đất.

Đăng ngày: 24/10/2025
Khi nào những đám mây sẽ biến thành mưa?

Khi nào những đám mây sẽ biến thành mưa?

Trong cuộc sống, chúng ta sẽ luôn bắt gặp một trận mưa lúc này hay lúc khác. Đôi lúc, có vẻ mưa sẽ không đến nhưng ngay sau đó một trận mưa như trút bất ngờ khiến chúng ta ướt nhẹp.

Đăng ngày: 23/10/2025
Trích đoạn những bức thư tình xúc động nhất mọi thời đại

Trích đoạn những bức thư tình xúc động nhất mọi thời đại

Cùng điểm lại một vài đoạn trích trong những bức thư tình được cho là hay nhất mọi thời đại qua danh sách tổng hợp của trang Glamour dưới đây.

Đăng ngày: 23/10/2025
Khoa Học News