Giải mã ánh sáng trên lưng cá mập

Loài cá mập đèn lồng trong Đại Tây Dương và Thái Bình Dương phát ra ánh sáng từ sống lưng để kẻ thù tưởng chúng là động vật nguy hiểm.

Sống ở độ sâu từ 200 tới 1.000m dưới đại dương, cá mập đèn lồng (Etmopterus spinax) là loài động vật biển cỡ nhỏ với thân giống hình trụ. Chiều dài thân của phần lớn cá mập đèn lồng trưởng thành vào khoảng 45cm, song chiều dài của một số con có thể đạt tới 60cm.

Giới khoa học biết rất ít về cá mập đèn lồng. Họ chỉ biết rằng chúng có khả năng phát sáng giống như nhiều loài sống trong tầng nước sâu. Một nghiên cứu trước đây cho thấy cá mập đèn lồng sở hữu những tế bào phát sáng (photophore) ở vùng bụng. Chúng sử dụng ánh sáng từ vùng bụng để ngụy trang.


Ánh sáng phát ra từ bụng và sống lưng của cá mập đèn lồng. (Ảnh: interestingfoto.com)

"Hãy tưởng tượng bạn bơi ở phía dưới cá mập đèn lồng. Do ánh sáng từ mặt trời, bạn sẽ thấy một khoảng tối phía dưới bụng của cá mập. Nếu bụng của cá mập cũng phát sáng, khoảng tối bên dưới chúng sẽ biến mất. Những con cá nhỏ thường lẩn trốn nếu chúng thấy bóng của cá mập đèn lồng, song nếu bóng đen biến mất, chúng sẽ không biết cá mập đang ở ngay phía trên. Nhờ vậy cá mập sẽ có cơ hội bắt mồi", tiến sĩ Julien Claes, một nhà sinh học của Đại học Công giáo Louvain tại Bỉ, phát biểu.

Song một nghiên cứu mới của Claes và các cộng sự chứng minh rằng phần sống lưng của của cá mập đèn lồng cũng phát quang nhờ những tế bào có khả năng tạo ánh sáng, BBC đưa tin.

"Cá mập đèn lồng có hai gai xương nhọn và mỗi gai nằm ở phía trước một vây lưng. Các tế bào phát quang nằm ở ngay phía sau các gai xương đó", Claes nói.

Các thử nghiệm cho thấy những động vật săn mồi có thể thấy ánh sáng trên sống lưng cá mập từ khoảng cách vài mét. Ngược lại, những con mồi của cá mập chỉ nhìn thấy ánh sáng ở khoảng cách 1,5m - cự li quá gần nên khả năng lẩn trốn rất thấp.

Nhóm nghiên cứu kết luận rằng ánh sáng trên sống lưng cá mập đèn lồng thực hiện chức năng đe dọa những động vật săn mồi.

"Đó là cách cá mập đèn lồng cảnh báo động vật săn mồi rằng chúng là những có gai xương và tấn công chúng là hành động dại dột", Claes bình luận.

TIN CŨ HƠN
Loài bạch tuộc kỳ lạ có thể tháo rời...dương vật

Loài bạch tuộc kỳ lạ có thể tháo rời...dương vật

Loài bạch tuộc Argonaut thay vì giao phối trực tiếp với nhau, con đực chỉ đơn giản tự cắt bỏ "cánh tay" có chứa tinh trùng và để nó tự bơi lại thụ tinh với trứng của con cái.

Đăng ngày: 06/10/2025
Cận cảnh bạch tuộc đốm xanh có nọc độc gấp 50 lần rắn hổ mang

Cận cảnh bạch tuộc đốm xanh có nọc độc gấp 50 lần rắn hổ mang

Loại bạch tuộc đốm xanh sống ở khu vực san hô của Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương có nọc độc gấp 50 lần rắn hổ mang.

Đăng ngày: 04/10/2025
Liệu cá mập có thể ngửi thấy mùi một giọt máu cách nó 400m?

Liệu cá mập có thể ngửi thấy mùi một giọt máu cách nó 400m?

Cá mập được coi là sát thủ đại dương, một trong những loài vật nguy hiểm nhất trên Trái đất.

Đăng ngày: 02/10/2025
Những vùng biển, bãi biển

Những vùng biển, bãi biển "tử thần", đáng sợ nhất trên thế giới

Danh sách những vùng biển, bãi biển nguy hiểm, đáng sợ nhất thế giới được bình chọn dựa trên yếu tố những tính chất tự nhiên của vùng biển cũng như các loại sinh vật có độc có khả năng tấn công người.

Đăng ngày: 27/09/2025
San hô là động vật hay thực vật?

San hô là động vật hay thực vật?

San hô là các sinh vật biển thuộc lớp San hô (Anthozoa) tồn tại dưới dạng các thể polip nhỏ giống hải quỳ, thường sống thành các quần thể gồm nhiều cá thể giống hệt nhau.

Đăng ngày: 24/09/2025

"Nụ hôn thần chết" của cá miệng rộng, mở to gấp 4 lần phô diễn hàm răng lởm chởm

Kiểu chiến đấu này được các nhà khoa học gọi đùa là “nụ hôn thần chết”.

Đăng ngày: 21/09/2025
Choáng ngợp trước hiện tượng

Choáng ngợp trước hiện tượng "cột băng chết chóc"

Cột nước muối siêu lạnh chìm xuống đáy biển dễ dàng đông cứng mọi vật trên đường đi dọc đáy biển Nam Cực.

Đăng ngày: 13/09/2025
Khoa Học News