Giải mã công cụ đá hai triệu năm tuổi

Nghiên cứu mới cho thấy người cổ đại chế tạo những khối cầu đá với kích thước vừa tay để đập vỡ xương động vật lấy tủy.

"Nghiên cứu của chúng tôi lần đầu tiên cung cấp bằng chứng về chức năng của những khối cầu đá bí ẩn mà con người chế tạo hai triệu năm trước", Ella Assaf, chuyên gia tại Khoa Khảo cổ và Văn hóa Cận Đông cổ đại thuộc Đại học Tel Aviv, cho biết. Đây là kết quả đáng chú ý vì giúp giới khoa học giải đáp vấn đề tồn tại suốt hàng thập kỷ, Live Science hôm 18/4 đưa tin.


Ba mặt của một khối cầu đá được tìm thấy trong hang Qesem, Israel. (Ảnh: Live Science).

Nhóm nghiên cứu của Assaf tìm thấy 30 khối cầu đá tại hang Qesem, Israel, nơi con người sinh sống khoảng 200.000 - 400.000 năm trước. Hầu hết chúng làm bằng đá vôi hoặc dolomite, khác với hàng trăm nghìn công cụ bằng đá lửa được phát hiện trong hang.

Nhà khảo cổ Emanuela Cristiani tại Đại học Sapienza, thành viên nhóm nghiên cứu, cùng cộng sự kiểm tra các khối cầu đá dưới kính hiển vi. Họ phát hiện dấu vết mài mòn và chất hữu cơ cho thấy chúng từng được dùng để đập vỡ xương động vật, lấy tủy bổ dưỡng bên trong.

Để khẳng định chắc chắn, các nhà khoa học tiến hành hai thí nghiệm. Đầu tiên, họ sử dụng đá cuội tròn tự nhiên để làm vỡ xương. Tiếp theo, họ chế tạo công cụ đá như loại cổ đại và cũng thử nghiệm với xương động vật.

Kết quả là so với đá tròn tự nhiên, công cụ đá đập xương và lấy tủy hiệu quả hơn nhiều. "Những công cụ này có thể cầm nắm thoải mái và rất cứng chắc. Bạn cũng có thể xoay mặt để sử dụng nhiều lần vì chúng có rất nhiều đường gồ lên. Những đường gồ lên này giúp đập vỡ xương gọn ghẽ để lấy tủy một cách dễ dàng", Assaf cho biết. Ngoài ra, việc đập xương cũng để lại vài vết mòn nhỏ trên công cụ đá mô phỏng. Chúng rất giống dấu vết trên công cụ đá cổ đại.

Những khối cầu đá trong hang Qesem được phủ một lớp bóng giống xà cừ do tiếp xúc lâu với môi trường bên ngoài. Nó không giống lớp ngoài của những công cụ đá còn lại trong hang. Điều này chỉ ra, các khối cầu đá đã tiếp xúc với một môi trường khác trong thời gian dài, sau đó cư dân sống trong hang mới tìm thấy và đem về. Chúng là đồ cũ và được họ sử dụng lại.

Tủy xương có tỉ lệ axit béo cao nhất trong cơ thể động vật. Vì vậy, những khối cầu đá này có thể đã giúp người xưa tăng lượng calo hấp thụ và thích nghi tốt hơn ở hang Qesem và những vùng đất khác trong thời Đồ Đá cũ (diễn ra cách đây 2,7 triệu năm đến 200.000 năm).

TIN CŨ HƠN
Kiếm báu vẫn sáng bóng sau 2700 năm của Việt Vương Câu Tiễn

Kiếm báu vẫn sáng bóng sau 2700 năm của Việt Vương Câu Tiễn

Thanh kiếm Câu Tiễn được làm từ đồng và thiếc vẫn giữ được độ sắc bén và sáng bóng sau hàng nghìn năm tồn tại.

Đăng ngày: 26/11/2025
Trung Quốc phát hiện thanh kiếm cổ 2000 năm bằng đồng xanh như mới

Trung Quốc phát hiện thanh kiếm cổ 2000 năm bằng đồng xanh như mới

Khi khai quật các nhà khảo cổ đều thấy bất ngờ khi phát hiện một thanh kiếm cổ bằng đồng xanh không hề bị gỉ sét, màu sắc vẫn như mới sau hơn 2000 năm.

Đăng ngày: 26/11/2025
Gươm báu Viking 1.200 tuổi phát lộ dưới cổ đạo

Gươm báu Viking 1.200 tuổi phát lộ dưới cổ đạo

Một người leo núi Na Uy tình cờ phát hiện thanh gươm tuổi đời hơn một thiên niên kỷ trong lúc đi bộ trên một con đường cổ.

Đăng ngày: 23/11/2025
Chuyện li kỳ về 10 bảo vật vô giá của Trung Quốc

Chuyện li kỳ về 10 bảo vật vô giá của Trung Quốc

Rác trong mắt bạn lại là một kho báu quý giá trong mắt người khác.Tại Trung Quốc, đã từng có vô số cổ vật, thậm chí là bảo vật Quốc gia lưu lạc trong dân gian, bị coi là rác, là phế vật.

Đăng ngày: 20/11/2025
Lực cắn của khủng long bạo chúa đáng sợ cỡ nào?

Lực cắn của khủng long bạo chúa đáng sợ cỡ nào?

Các nhà khoa học đã tìm ra nguyên nhân tại sao khủng long bạo chúa có cơ hàm mạnh đến vậy. Sự khác biệt đến từ cấu trúc cơ và khớp hàm dưới của chúng.

Đăng ngày: 17/11/2025
Mộ cổ cháu gái Hoàng hậu Trung Hoa và bí ẩn 4 chữ

Mộ cổ cháu gái Hoàng hậu Trung Hoa và bí ẩn 4 chữ "người mở sẽ chết" trên nắp quan tài

Tây An được xem là một trong những nơi lưu giữ cổ vật nổi tiếng của Trung Quốc qua nhiều triều đại.

Đăng ngày: 14/10/2025
Bằng chứng cho thấy con người tiến hóa từ cá

Bằng chứng cho thấy con người tiến hóa từ cá

Mới đây, các nhà cổ sinh vật học đã tìm ra mối liên hệ giữa vây cá và tay người, góp phần khẳng định nguồn gốc tiến hóa từ cá của chúng ta.

Đăng ngày: 12/10/2025
Khoa Học News