Giải mã những câu chuyện kỳ dị xảy ra mỗi lần có Nhật thực và Nguyệt thực

Mặt trời hoặc Mặt trăng đột nhiên biến mất, và các loài vật bắt đầu có hành động "lạ".

Với hầu hết các loài động vật trên thế giới, mỗi ngày của chúng diễn ra phụ thuộc rất nhiều vào chu kỳ sáng - tối của Trái đất. Chúng tạo thành một nhịp điệu, một vòng lặp đi lặp lại mỗi ngày, trong đó chu kỳ bắt đầu khi Mặt trời lên và kết thúc lúc hoàng hôn buông xuống. Nhờ có ánh sáng, chúng biết lúc nào cần săn mồi, lúc nào nên đi ngủ, thời điểm nào cần di cư, và đâu là lúc cần sinh sản.

Không chỉ Mặt trời, Mặt trăng cũng gây ảnh hưởng rất nhiều. Trăng tác động đến từ trường Trái đất, mang độ sáng thay đổi qua mỗi đêm, và tác động đến hành vi của các loài động vật. Nhiều loài thậm chí chỉ có thể sinh sản khi có ánh trăng - như san hô giải phóng hàng chục triệu trứng lúc trăng non.


San hô đẻ trứng khi trăng non.

Nhưng sẽ có chuyện gì nếu Mặt trời hoặc Mặt trăng đột nhiên biến mất - chính là khi Nhật thực và Nguyệt thực xảy ra? Các loài động vật sẽ bị ảnh hưởng như thế nào?

Nhật thực - khi Mặt trời biến mất

Trong số các hiện tượng thiên văn, Nhật thực là thứ gây ảnh hưởng nhiều nhất đến thế giới tự nhiên. Về lý thuyết khi bầu trời tối sập xuống, các loài vật đột nhiên bị lẫn lộn giữa ngày và đêm. Loài sống ở ban ngày lật đật thích ứng giống như khi đêm xuống, trong khi loài ăn đêm thì có lẽ sẽ nghĩ hình như mình ngủ hơi quá giấc rồi.

Các báo cáo thực tế cũng chỉ ra nhiều hành vi kỳ lạ ở các loài vật khi Nhật thực xảy ra. Một số loài nhện bắt đầu phá bớt tổ - điều chúng vẫn thường làm vào cuối ngày, nhưng sau đó tiếp tục giăng lại tơ.

Tương tự, các loài cá và chim sống vào ban ngày ngay lập tức hướng về nơi vốn dùng để nghỉ ngơi vào ban đêm. Dơi thì ngược lại, bay ra khỏi hang ngay khi bầu trời sập xuống.


Hà mã chạy lên đất khô để nghỉ ngơi, rồi lại lật đật quay về sông nước khi trời sáng lên.

Hà mã tại Zimbabwe cũng rời sông khi Nhật thực xảy ra, hướng về nơi nghỉ ngơi. Có điều khi Mặt trời xuất hiện trở lại, chúng lật đật quay đầu, tiếp tục hướng ra sông.

Điểm chung giữa chúng là đều tỏ ra hoang mang, kích động trước cảnh ngày và đêm đột nhiên đổi chỗ cho nhau.

Mặt trăng thì sao nhỉ?

Theo một nghiên cứu vào năm 2010 trên loài khỉ cú Azara - một loài sống thuần về đêm, các chuyên gia nhận thấy chúng ngưng tìm thức ăn khi ánh trăng trở nên tối hơn bình thường. Chính xác hơn là chúng khó tìm đồ ăn hơn, và cảm thấy căng thẳng mỗi khi di chuyển trên cây.

Nguyệt thực không phải hiện tượng thú vị duy nhất xảy ra với Mặt trăng. Mỗi năm khoảng 3 lần Trái đất được trông thấy "siêu trăng" (supermoon: hiện tượng Mặt trăng ở gần Trái đất nhất), khiến độ sáng từ Mặt trăng lớn hơn khoảng 30% so với trăng tròn bình thường.


Khỉ cú cảm thấy sợ hãi khi có nguyệt thực.

Một số nghiên cứu gần đây cho thấy siêu trăng thực sự gây ảnh hưởng đến hành vi của một số loài động vật. Như loài ngỗng trời, nhịp tim và thân nhiệt của chúng tăng lên đáng kể, gần chạm đến ngưỡng vào ban ngày. Có vẻ như cơ thể của chúng đã bị nhầm lẫn, tưởng rằng trời sắp sáng nên rục rịch chuẩn bị di chuyển.

TIN CŨ HƠN
Top 10 loại nấm quý hiếm nhất ở Việt Nam

Top 10 loại nấm quý hiếm nhất ở Việt Nam

Hiện nay các loại nấm là món ăn ưa thích của nhiều người. Không chỉ có giá trị dinh dưỡng cao chúng còn là nguyên liệu để chế biến những món ăn hấp dẫn.

Đăng ngày: 15/12/2025
Bạn có biết các nốt sần trên lá sung thực chất là gì không?

Bạn có biết các nốt sần trên lá sung thực chất là gì không?

Nhưng nếu đã từng ăn nem Phùng, chắc bạn sẽ có lúc nhận ra những lá sung ăn kèm đôi khi xuất hiện những nốt sần hết sức kỳ lạ, trông giống như mụn nổi lên vậy.

Đăng ngày: 15/12/2025
Loài bướm lớn nhất Đông Nam Á xuất hiện ở nhà dân

Loài bướm lớn nhất Đông Nam Á xuất hiện ở nhà dân

Hai ngày qua, nhiều người dân hiếu kỳ kéo đến nhà chị Phạm Thị Như Thảo ở xã Tam Phước, huyện Phú Ninh (Quảng Nam) để tận mắt xem một con bướm lớn với sải cánh dài gần 50 cm.

Đăng ngày: 09/12/2025
Lý giải hiện tượng cây phát tiếng kêu khi... khát nước

Lý giải hiện tượng cây phát tiếng kêu khi... khát nước

Việc cây phát ra tiếng (ngoài tiếng xào xạc của lá khi có gió) không phải là điều gì mới. Tuy nhiên, những âm thanh phát ra có thể cho biết tình trạng vật lý là một điều khá mới mẻ với các nhà nghiên cứu.

Đăng ngày: 07/12/2025
Đây là lý do loài cây này mọc siêu chậm: Cả năm mọc được 3cm

Đây là lý do loài cây này mọc siêu chậm: Cả năm mọc được 3cm

Không như hầu hết các thực vật có hoa đều thu ong hút bướm, Joshua chỉ kết đôi với bướm đêm Yucca trong suốt cuộc đời dài đằng đẵng đến hàng trăm năm, thậm chí là 1000 năm.

Đăng ngày: 07/12/2025
Dưa chuột ống phun - Loại cây tự phát nổ để phát tán hạt giống

Dưa chuột ống phun - Loại cây tự phát nổ để phát tán hạt giống

Một nghiên cứu mới tiết lộ bí mật của giống dưa chuột ống phun nhanh và chính xác dù ở khoảng cách xa hàng chục mét.

Đăng ngày: 04/12/2025
Dế đực phải chọn giữa mạng sống và tình yêu

Dế đực phải chọn giữa mạng sống và tình yêu

Kêu hay không kêu, đó luôn là một câu hỏi khó đối với các con dế đực. Bởi vì tiếng kêu có thể mang lại cho chúng tình yêu, nhưng cũng có thể là cái chết.

Đăng ngày: 01/12/2025
Khoa Học News