Giải mã nơi có không khí sạch nhất hành tinh

Nam Đại Dương có không khí trong lành với rất ít aerosol - các hạt vật chất siêu nhỏ hình thành tự nhiên hoặc do hoạt động của con người.

Nam Đại Dương nằm cách xa nơi có nhiều hoạt động của con người, nhưng đây không phải lý do duy nhất giúp không khí tại đây trong lành nhất thế giới, Science Alert hôm 14/4 đưa tin. Trong nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Nature, nhóm chuyên gia từ Đại học Monash và Đại học Melbourne phát hiện thông tin mới về cấu trúc mây cho thấy Nam Đại Dương và những đám mây giống tổ ong độc đáo đóng vai trò lớn như thế nào trong việc điều hòa khí hậu. Họ cũng phát hiện vai trò then chốt của mây và mưa trong việc làm sạch không khí.


Mây tổ ong dạng mở (khoanh tròn phía trên) và dạng đóng kín (khoanh tròn phía dưới) ở Nam Đại Dương. (Ảnh: Tahereh Alinejadtabrizi/npj Climate and Atmospheric Science)

Những đám mây tổ ong này có thể có cấu trúc tế bào dạng đóng kín - loại mây trắng, sáng giúp phản xạ ánh sáng Mặt trời trở lại không gian, làm mát Trái đất - hoặc dạng mở, cho phép nhiều ánh sáng Mặt trời chiếu xuống Trái đất hơn. "Những thứ phức tạp này là một nguồn gây lỗi trong việc mô hình hóa khí hậu Trái đất vì chúng không được đưa vào một cách thích hợp. Điều quan trọng là phải đạt được sự cân bằng hợp lý giữa các tế bào mở và đóng, nếu không kết quả có thể sẽ sai", nhóm nghiên cứu viết.

Nhóm chuyên gia tin rằng họ đã tìm được sự cân bằng hợp lý và hiểu rõ hơn về vai trò của lượng mưa trong việc rửa sạch không khí. Sử dụng ảnh vệ tinh, họ so sánh đám mây tổ ong với các phép đo aerosol từ đài quan sát Kennaook/Cape Grim và lượng mưa từ những máy đo gần đó và nhận thấy, mẫu không khí sạch nhất gắn liền với sự hiện diện của mây tổ ong dạng mở.

Mây tổ ong dạng mở có độ ẩm lớn hơn, gấp khoảng 6 lần những đám mây trắng bông dạng đóng kín. Chúng khiến trời trông như ít mây khi nhìn từ vệ tinh, nhưng thực chất lại mang đến những cơn mưa rào hiệu quả nhất giúp rửa trôi aerosol. Trong khi đó, mây dạng đóng kín trông có vẻ dày dặn lại kém hiệu quả hơn.

Mây tổ ong mở xuất hiện phổ biến nhất vào mùa đông, dẫn đến không khí sạch nhất vào thời điểm đó. Ngoài Nam Đại Dương, dạng mây này cũng xuất hiện ở khu vực Bắc Đại Tây Dương và Bắc Thái Bình Dương trong mùa đông.

Dù mật độ aerosol trong không khí phía trên Nam Đại Dương chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố, lượng mưa vẫn đóng vai trò chủ đạo. "Lượng mưa là điểm then chốt, đặc biệt là mưa từ những đám mây tổ ong dạng mở này. Mưa tẩy sạch các hạt aerosol trên trời giống như cách máy giặt làm sạch quần áo", nhóm nghiên cứu viết.

TIN CŨ HƠN
Bên dưới

Bên dưới "giếng địa ngục" dẫn đến tâm Trái đất

Kola là lỗ khoan sâu nhất thế giới, với độ sâu 12,262 mét (40,230 feet). Lỗ khoan này được khoan ở bán đảo Kola thuộc Nga bắt đầu từ năm 1970 và hoàn thành vào năm 1989.

Đăng ngày: 02/12/2025
Bẻ cong nòng súng có thể làm chuyển hướng viên đạn, thật hay đùa?

Bẻ cong nòng súng có thể làm chuyển hướng viên đạn, thật hay đùa?

Không hề hư cấu, hóa ra bẻ cong đường đạn theo nòng súng là có thật.

Đăng ngày: 01/12/2025
Khi khoa học viễn tưởng dự đoán chính xác tương lai

Khi khoa học viễn tưởng dự đoán chính xác tương lai

Theo trang Bigthink, tác giả Jules Verne đã viết về các phương tiện chạy bằng xăng, vũ khí hủy diệt hàng loạt và sự nóng lên toàn cầu từ hơn một thế kỷ trước.

Đăng ngày: 01/12/2025
Vì sao trái bóng ở mỗi kì World Cup lại khác nhau?

Vì sao trái bóng ở mỗi kì World Cup lại khác nhau?

Thực tế, tất cả những thay đổi được áp dụng mỗi năm đều không phải là tốt nhất và thậm chí nó còn gây ra thêm vấn đề.

Đăng ngày: 01/12/2025
Nhà tiên tri Nostradamus dự báo lạnh người cho năm 2023

Nhà tiên tri Nostradamus dự báo lạnh người cho năm 2023

Gần 500 năm trước, nhà chiêm tinh Michel de Nostradame hay còn gọi là Nostradamus, đã cho ra đời cuốn sách khét tiếng Les Prophéties, trong đó có 942 lời tiên tri dường như dự đoán tương lai.

Đăng ngày: 01/12/2025
Những sinh vật bí ẩn trên Trái đất khiến giới khoa học đau đầu vì không thể phân loại cho chúng

Những sinh vật bí ẩn trên Trái đất khiến giới khoa học đau đầu vì không thể phân loại cho chúng

Chúng không phải vi khuẩn, động vật hay nấm, bất kì nhánh sinh học nào được xác định bởi Darwin đều không có chỗ cho chúng, và thực sự những loài sinh vật Trái Đất này đã thành công trong việc khiến các nhà khoa học đau đầu vì không thể phân loại cho chúng.

Đăng ngày: 01/12/2025
Con người liệu có thật sự hung bạo từ bản chất hay không?

Con người liệu có thật sự hung bạo từ bản chất hay không?

Chúng ta là loài homo sapien, được xem như là loài thượng đẳng trong thế giới động vật. Chúng ta có chữ viết, có lửa, có công cụ và trí thông minh.

Đăng ngày: 01/12/2025
Khoa Học News