Giải mã nơi có không khí sạch nhất hành tinh

Nam Đại Dương có không khí trong lành với rất ít aerosol - các hạt vật chất siêu nhỏ hình thành tự nhiên hoặc do hoạt động của con người.

Nam Đại Dương nằm cách xa nơi có nhiều hoạt động của con người, nhưng đây không phải lý do duy nhất giúp không khí tại đây trong lành nhất thế giới, Science Alert hôm 14/4 đưa tin. Trong nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Nature, nhóm chuyên gia từ Đại học Monash và Đại học Melbourne phát hiện thông tin mới về cấu trúc mây cho thấy Nam Đại Dương và những đám mây giống tổ ong độc đáo đóng vai trò lớn như thế nào trong việc điều hòa khí hậu. Họ cũng phát hiện vai trò then chốt của mây và mưa trong việc làm sạch không khí.


Mây tổ ong dạng mở (khoanh tròn phía trên) và dạng đóng kín (khoanh tròn phía dưới) ở Nam Đại Dương. (Ảnh: Tahereh Alinejadtabrizi/npj Climate and Atmospheric Science)

Những đám mây tổ ong này có thể có cấu trúc tế bào dạng đóng kín - loại mây trắng, sáng giúp phản xạ ánh sáng Mặt trời trở lại không gian, làm mát Trái đất - hoặc dạng mở, cho phép nhiều ánh sáng Mặt trời chiếu xuống Trái đất hơn. "Những thứ phức tạp này là một nguồn gây lỗi trong việc mô hình hóa khí hậu Trái đất vì chúng không được đưa vào một cách thích hợp. Điều quan trọng là phải đạt được sự cân bằng hợp lý giữa các tế bào mở và đóng, nếu không kết quả có thể sẽ sai", nhóm nghiên cứu viết.

Nhóm chuyên gia tin rằng họ đã tìm được sự cân bằng hợp lý và hiểu rõ hơn về vai trò của lượng mưa trong việc rửa sạch không khí. Sử dụng ảnh vệ tinh, họ so sánh đám mây tổ ong với các phép đo aerosol từ đài quan sát Kennaook/Cape Grim và lượng mưa từ những máy đo gần đó và nhận thấy, mẫu không khí sạch nhất gắn liền với sự hiện diện của mây tổ ong dạng mở.

Mây tổ ong dạng mở có độ ẩm lớn hơn, gấp khoảng 6 lần những đám mây trắng bông dạng đóng kín. Chúng khiến trời trông như ít mây khi nhìn từ vệ tinh, nhưng thực chất lại mang đến những cơn mưa rào hiệu quả nhất giúp rửa trôi aerosol. Trong khi đó, mây dạng đóng kín trông có vẻ dày dặn lại kém hiệu quả hơn.

Mây tổ ong mở xuất hiện phổ biến nhất vào mùa đông, dẫn đến không khí sạch nhất vào thời điểm đó. Ngoài Nam Đại Dương, dạng mây này cũng xuất hiện ở khu vực Bắc Đại Tây Dương và Bắc Thái Bình Dương trong mùa đông.

Dù mật độ aerosol trong không khí phía trên Nam Đại Dương chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố, lượng mưa vẫn đóng vai trò chủ đạo. "Lượng mưa là điểm then chốt, đặc biệt là mưa từ những đám mây tổ ong dạng mở này. Mưa tẩy sạch các hạt aerosol trên trời giống như cách máy giặt làm sạch quần áo", nhóm nghiên cứu viết.

TIN CŨ HƠN
Sau 150 năm cơ thể con người đã tiến hóa như thế nào? Câu trả lời khiến ai nấy đều phải kinh ngạc!

Sau 150 năm cơ thể con người đã tiến hóa như thế nào? Câu trả lời khiến ai nấy đều phải kinh ngạc!

Cũng giống như tổ tiên, cơ thể của chúng ta đã tiến hóa rất nhiều để phù hợp với cuộc sống hiện đại.

Đăng ngày: 08/12/2025
Kỳ lạ hiện tượng

Kỳ lạ hiện tượng "biển kẻ ô vuông" và lời giải đáp đơn giản đến không ngờ!

Khi Photoshop và các công cụ chỉnh sửa ảnh xuất hiện với độ tinh tế và dễ sử dụng ngày càng tăng, các sản phẩm đã qua chỉnh sửa cũng ngày càng khó phân biệt với hàng thật.

Đăng ngày: 08/12/2025
Top 10 sự thật

Top 10 sự thật "siêu thực" về các kỳ quan nổi tiếng thế giới

Tuyết rơi ở sa mạc, hồ trong hồ,... dưới đây là 10 sự thật về các kỳ quan nổi tiếng đến mức bạn khó tin rằng chúng thật sự tồn tại.

Đăng ngày: 07/12/2025
10 thí nghiệm đẹp nhất trong lịch sử

10 thí nghiệm đẹp nhất trong lịch sử

Những thí nghiệm khoa học hiện nay thường phức tạp, chỉ có thể thực hiện bởi một nhóm nghiên cứu, với chi phí lên tới hàng triệu USD. Tuy nhiên, khi được hỏi về thí nghiệm "đẹp" nhất trong lịch sử khoa học, người ta lại tôn sùng các ý tưởng đơn giản.

Đăng ngày: 07/12/2025
Top 7 bí ẩn không tưởng về các biểu tượng nổi tiếng trên thế giới, điều cuối chắc chắn hiếm ai nghĩ đến

Top 7 bí ẩn không tưởng về các biểu tượng nổi tiếng trên thế giới, điều cuối chắc chắn hiếm ai nghĩ đến

Những tác phẩm nghệ thuật, kỳ quan thế giới này đều ẩn chứa bí mật mà hiếm ai biết đến.

Đăng ngày: 07/12/2025
Hóa ra Gia Cát Lượng không phải họ

Hóa ra Gia Cát Lượng không phải họ "Gia Cát", bí mật được hé lộ sau khi Lưu Bị qua đời

Sau khi Lưu Bị qua đời, Lưu Thiện nói với Gia Cát Lượng một câu: "Chính do Cát thị, tế tắc quả nhân".

Đăng ngày: 06/12/2025
Bí ẩn cực khó mà nhân loại chưa thể hiểu hết trong bức họa

Bí ẩn cực khó mà nhân loại chưa thể hiểu hết trong bức họa "Starry Night" của Van Gogh

Bí ẩn đó là gì? Tại sao nó lại xuất hiện trong một bức tranh?

Đăng ngày: 06/12/2025
Khoa Học News