Giải mã nơi có không khí sạch nhất hành tinh

Nam Đại Dương có không khí trong lành với rất ít aerosol - các hạt vật chất siêu nhỏ hình thành tự nhiên hoặc do hoạt động của con người.

Nam Đại Dương nằm cách xa nơi có nhiều hoạt động của con người, nhưng đây không phải lý do duy nhất giúp không khí tại đây trong lành nhất thế giới, Science Alert hôm 14/4 đưa tin. Trong nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Nature, nhóm chuyên gia từ Đại học Monash và Đại học Melbourne phát hiện thông tin mới về cấu trúc mây cho thấy Nam Đại Dương và những đám mây giống tổ ong độc đáo đóng vai trò lớn như thế nào trong việc điều hòa khí hậu. Họ cũng phát hiện vai trò then chốt của mây và mưa trong việc làm sạch không khí.


Mây tổ ong dạng mở (khoanh tròn phía trên) và dạng đóng kín (khoanh tròn phía dưới) ở Nam Đại Dương. (Ảnh: Tahereh Alinejadtabrizi/npj Climate and Atmospheric Science)

Những đám mây tổ ong này có thể có cấu trúc tế bào dạng đóng kín - loại mây trắng, sáng giúp phản xạ ánh sáng Mặt trời trở lại không gian, làm mát Trái đất - hoặc dạng mở, cho phép nhiều ánh sáng Mặt trời chiếu xuống Trái đất hơn. "Những thứ phức tạp này là một nguồn gây lỗi trong việc mô hình hóa khí hậu Trái đất vì chúng không được đưa vào một cách thích hợp. Điều quan trọng là phải đạt được sự cân bằng hợp lý giữa các tế bào mở và đóng, nếu không kết quả có thể sẽ sai", nhóm nghiên cứu viết.

Nhóm chuyên gia tin rằng họ đã tìm được sự cân bằng hợp lý và hiểu rõ hơn về vai trò của lượng mưa trong việc rửa sạch không khí. Sử dụng ảnh vệ tinh, họ so sánh đám mây tổ ong với các phép đo aerosol từ đài quan sát Kennaook/Cape Grim và lượng mưa từ những máy đo gần đó và nhận thấy, mẫu không khí sạch nhất gắn liền với sự hiện diện của mây tổ ong dạng mở.

Mây tổ ong dạng mở có độ ẩm lớn hơn, gấp khoảng 6 lần những đám mây trắng bông dạng đóng kín. Chúng khiến trời trông như ít mây khi nhìn từ vệ tinh, nhưng thực chất lại mang đến những cơn mưa rào hiệu quả nhất giúp rửa trôi aerosol. Trong khi đó, mây dạng đóng kín trông có vẻ dày dặn lại kém hiệu quả hơn.

Mây tổ ong mở xuất hiện phổ biến nhất vào mùa đông, dẫn đến không khí sạch nhất vào thời điểm đó. Ngoài Nam Đại Dương, dạng mây này cũng xuất hiện ở khu vực Bắc Đại Tây Dương và Bắc Thái Bình Dương trong mùa đông.

Dù mật độ aerosol trong không khí phía trên Nam Đại Dương chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố, lượng mưa vẫn đóng vai trò chủ đạo. "Lượng mưa là điểm then chốt, đặc biệt là mưa từ những đám mây tổ ong dạng mở này. Mưa tẩy sạch các hạt aerosol trên trời giống như cách máy giặt làm sạch quần áo", nhóm nghiên cứu viết.

TIN CŨ HƠN
Hé lộ mới nhất về huyền thoại nữ samurai đáng sợ nhất thế giới!

Hé lộ mới nhất về huyền thoại nữ samurai đáng sợ nhất thế giới!

Thống lĩnh 1000 người đàn ông, Tomoe Gozen không chỉ là nữ samurai xinh đẹp, quyến rũ mà còn nổi tiếng tàn bạo và không sợ hãi bất cứ điều gì.

Đăng ngày: 09/12/2025
Tại sao trời lại tối vào ban đêm?

Tại sao trời lại tối vào ban đêm?

Vì sao ban đêm trời lại tối? Có thể bạn nghĩ câu trả lời rất hiển nhiên là do mặt trời lặn đi. Tuy nhiên, đáp án không phải vậy.

Đăng ngày: 09/12/2025

"Tác giả" của tượng Nhân sư 4.500 tuổi không phải con người?

Một nghiên cứu mới cho thấy người Ai Cập 4.500 năm trước chỉ chỉnh sửa bức tượng Nhân sư (Sphinx) biểu tượng cạnh kim tự tháp Khafre. Nó đã được một "thế lực bí ẩn" đặt ở đó từ lâu.

Đăng ngày: 09/12/2025
Vương quốc tí hon nằm giữa châu Âu: Nơi giàu nhất thế giới nhưng rất ít người biết tên!

Vương quốc tí hon nằm giữa châu Âu: Nơi giàu nhất thế giới nhưng rất ít người biết tên!

Không chỉ sở hữu GDP đầu người cao nhất hành tinh, Liechtenstein là một vùng đất cổ kính, đẹp theo cách hoàn toàn khác biệt.

Đăng ngày: 09/12/2025
Sau 150 năm cơ thể con người đã tiến hóa như thế nào? Câu trả lời khiến ai nấy đều phải kinh ngạc!

Sau 150 năm cơ thể con người đã tiến hóa như thế nào? Câu trả lời khiến ai nấy đều phải kinh ngạc!

Cũng giống như tổ tiên, cơ thể của chúng ta đã tiến hóa rất nhiều để phù hợp với cuộc sống hiện đại.

Đăng ngày: 08/12/2025
Ngôn ngữ nào có tốc độ nói nhanh nhất?

Ngôn ngữ nào có tốc độ nói nhanh nhất?

Một số nghiên cứu đã đặt câu hỏi này và đi đến cùng một câu trả lời.

Đăng ngày: 08/12/2025
Top 14 sự thật thú vị về con tàu Titanic huyền thoại mà sách báo và phim ảnh hiếm khi nhắc đến

Top 14 sự thật thú vị về con tàu Titanic huyền thoại mà sách báo và phim ảnh hiếm khi nhắc đến

Con tàu Titanic huyền thoại đã chìm sâu xuống lòng đại dương hơn 100 năm, đem theo vô vàn bí ẩn và câu chuyện buồn.

Đăng ngày: 08/12/2025
Khoa Học News