Giải mã sức mạnh khủng khiếp của siêu sét

Chiếm chưa đến 1% tổng số các vụ sét đánh, nhưng siêu sét vô cùng đáng sợ. Nghiên cứu mới cho biết vì sao những cú sốc điện này có năng lượng gấp hàng nghìn lần những cú sét thông thường.

Các nhà nghiên cứu ở Trường đại học Jerusalem, Israel và Trường đại học Washington, Mỹ, đã phân tích dữ liệu về các vụ sét đánh trên toàn cầu từ năm 2010 đến 2018 và phát hiện ra rằng vùng tích điện của đám mây có bão càng gần mặt đất hoặc mặt biển thì khả năng xảy ra siêu sét càng cao. Vùng tích điện đó nằm ở phía trên của đám mây nơi diễn ra quá trình điện hóa.


Các nhà khoa học đã lập bản đồ các vụ sét đánh trên toàn thế giới (Ảnh: Journal of Geophysical Research Atmospheres).

Các phát hiện này cũng phù hợp với nghiên cứu trước đây đã xác định vùng biển đông bắc Đại Tây Dương, biển Địa Trung Hải và cao nguyên Altiplano ở Peru và Bolivia là những nơi ghi nhận được nhiều vụ sét đánh nhất. Ở những khu vực này đều, khoảng cách giữa vùng tích điện và mặt biển lạnh hoặc đỉnh núi cao là rất ngắn.

Điều này được giải thích là do vùng tích điện nằm ở trên mức nhiệt độ bằng 0 độ C. Không khí lạnh trên mặt biển làm cho mức nhiệt 0 độ C đến gần bề mặt hơn và những ngọn núi cao hơn buộc không khí phải bốc lên cao hơn, do đó không khí nguội đi và đưa nhiệt độ 0 độ C đến gần bề mặt hơn.

Khoảng cách gần hơn có nghĩa là điện trở thấp hơn và do đó dòng điện mạnh hơn và tia sét sẽ có mức mạnh lớn hơn.


Hình minh họa cho thấy các yếu tố của một đám mây vũ tích. (Ảnh: Journal of Geophysical Research Atmospheres).

Các nhà nghiên cứu cho biết mối tương quan xuất hiện rõ rệt ở đây và nó xảy ra ở ba khu vực. Đây là một phát hiện vô cùng giá trị. Họ đã lập bản đồ dữ liệu các nguyên nhân gây ra sét có cường độ khác nhau, bao gồm: độ cao của mặt đất và mặt nước, độ cao của vùng tích điện, nhiệt độ ở các mức độ hình thành mây khác nhau và nồng độ sol khí (các hạt li ti) trong các đám mây.

Mặc dù các nghiên cứu trước đây có xem xét các mối quan hệ này, nhưng chưa nghiên cứu nào tập hợp chúng lại cùng nhau trong một bức tranh toàn cầu như này. Khác với các nghiên cứu trước đây, nghiên cứu lần này không tìm thấy mối liên hệ giữa siêu sét và sự pha trộn của các sol khí như là bụi sa mạc chẳng hạn.

Khi những siêu sét này phóng xuống bề mặt Trái đất, chúng có thể gây thiệt hại khủng khiếp cho các tòa nhà và tàu thuyền. Những phát hiện mới này sẽ góp phần xác định những địa điểm sét có thể đánh xuống.

Ngoài ra, còn một vấn đề liên quan là biến đổi khí hậu. Các nhà khoa học cần tìm hiểu xem tình trạng ấm lên toàn cầu sẽ khiến siêu sét xuất hiện nhiều hơn hay ít hơn, những biến đổi của nhiệt độ và độ ấm có vai trò như thế nào.

Để trả lời những câu hỏi đó, cần có các nghiên cứu sâu hơn, và các nhà khoa học vẫn tiếp tục điều tra các yếu tố có thể ảnh hưởng đến sự hình thành siêu sét, trong đó có những biến đổi của chu kỳ Mặt trời và từ trường Trái đất.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Kinh ngạc kỹ thuật cổ xưa lấy gỗ có một không hai của người Nhật

Kinh ngạc kỹ thuật cổ xưa lấy gỗ có một không hai của người Nhật

Không cần chặt cây vẫn lấy được gỗ, kỹ thuật cổ xưa của người Nhật khiến thế giới kinh ngạc

Đăng ngày: 02/07/2025
Những thí nghiệm khoa học có thể làm tại nhà

Những thí nghiệm khoa học có thể làm tại nhà

Không khó để thực hiện, nguyên liệu dễ kiếm và kết quả thú vị là những thứ bạn sẽ được trải nghiệm thông qua thí nghiệm khoa học đơn giản trong bài viết này.

Đăng ngày: 02/07/2025
Ý nghĩa của những vạch màu trên tuýp kem đánh răng là gì?

Ý nghĩa của những vạch màu trên tuýp kem đánh răng là gì?

Chắc hẳn trong số chúng ta, ai cũng từng thắc mắc về cái vạch màu nhỏ phía cuối cùng tuýp kem đánh răng, mỹ phẩm...

Đăng ngày: 02/07/2025
Thời đi học của các thiên tài thế giới

Thời đi học của các thiên tài thế giới

Chắc chắn bạn sẽ vô cùng ngạc nhiên khi biết Edison luôn bị đội sổ trong lớp và bị đánh giá là "điên khùng, không nên ngồi học lâu hơn", Albert Einstein sợ run người khi phải đến trường, nhà phát minh vĩ đại Edison tự học là chính,...

Đăng ngày: 02/07/2025
Nghiên cứu Harvard chỉ ra điều quan trọng nhất khiến con người hạnh phúc, nhưng chúng ta lại làm điều ngược lại

Nghiên cứu Harvard chỉ ra điều quan trọng nhất khiến con người hạnh phúc, nhưng chúng ta lại làm điều ngược lại

Có rất nhiều yếu tố tác động đến "hành trình đi tìm hạnh phúc" của con người hiện đại.

Đăng ngày: 02/07/2025
8 siêu năng lực

8 siêu năng lực "quái dị" của cơ thể mà bạn chưa bao giờ nhận ra

Các bạn biết không, thực sự cơ thể của chúng ta kỳ diệu hơn các bạn nghĩ rất nhiều. Chúng ta có những "siêu năng lực" và vẫn sử dụng chúng hàng ngày, nhưng lại chưa bao giờ nhận ra điều đó.

Đăng ngày: 02/07/2025
Sau hơn 2.000 năm, bí ẩn cánh cửa địa ngục được hé mở

Sau hơn 2.000 năm, bí ẩn cánh cửa địa ngục được hé mở

Hai ngàn năm trước, các du khách cổ đại đã đến một ngôi đền Hi Lạp-La mã ở Hierapolis (ngày nay là Thổ Nhĩ Kỳ), nằm bên trên một chiếc hang được cho là cánh cổng dẫn tới thế giới bên kia.

Đăng ngày: 02/07/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News