Giải mã sức mạnh khủng khiếp của siêu sét

Chiếm chưa đến 1% tổng số các vụ sét đánh, nhưng siêu sét vô cùng đáng sợ. Nghiên cứu mới cho biết vì sao những cú sốc điện này có năng lượng gấp hàng nghìn lần những cú sét thông thường.

Các nhà nghiên cứu ở Trường đại học Jerusalem, Israel và Trường đại học Washington, Mỹ, đã phân tích dữ liệu về các vụ sét đánh trên toàn cầu từ năm 2010 đến 2018 và phát hiện ra rằng vùng tích điện của đám mây có bão càng gần mặt đất hoặc mặt biển thì khả năng xảy ra siêu sét càng cao. Vùng tích điện đó nằm ở phía trên của đám mây nơi diễn ra quá trình điện hóa.

Giải
Các nhà khoa học đã lập bản đồ các vụ sét đánh trên toàn thế giới (Ảnh: Journal of Geophysical Research Atmospheres).

Các phát hiện này cũng phù hợp với nghiên cứu trước đây đã xác định vùng biển đông bắc Đại Tây Dương, biển Địa Trung Hải và cao nguyên Altiplano ở Peru và Bolivia là những nơi ghi nhận được nhiều vụ sét đánh nhất. Ở những khu vực này đều, khoảng cách giữa vùng tích điện và mặt biển lạnh hoặc đỉnh núi cao là rất ngắn.

Điều này được giải thích là do vùng tích điện nằm ở trên mức nhiệt độ bằng 0 độ C. Không khí lạnh trên mặt biển làm cho mức nhiệt 0 độ C đến gần bề mặt hơn và những ngọn núi cao hơn buộc không khí phải bốc lên cao hơn, do đó không khí nguội đi và đưa nhiệt độ 0 độ C đến gần bề mặt hơn.

Khoảng cách gần hơn có nghĩa là điện trở thấp hơn và do đó dòng điện mạnh hơn và tia sét sẽ có mức mạnh lớn hơn.

Giải mã sức mạnh khủng khiếp của siêu sét
Hình minh họa cho thấy các yếu tố của một đám mây vũ tích. (Ảnh: Journal of Geophysical Research Atmospheres).

Các nhà nghiên cứu cho biết mối tương quan xuất hiện rõ rệt ở đây và nó xảy ra ở ba khu vực. Đây là một phát hiện vô cùng giá trị. Họ đã lập bản đồ dữ liệu các nguyên nhân gây ra sét có cường độ khác nhau, bao gồm: độ cao của mặt đất và mặt nước, độ cao của vùng tích điện, nhiệt độ ở các mức độ hình thành mây khác nhau và nồng độ sol khí (các hạt li ti) trong các đám mây.

Mặc dù các nghiên cứu trước đây có xem xét các mối quan hệ này, nhưng chưa nghiên cứu nào tập hợp chúng lại cùng nhau trong một bức tranh toàn cầu như này. Khác với các nghiên cứu trước đây, nghiên cứu lần này không tìm thấy mối liên hệ giữa siêu sét và sự pha trộn của các sol khí như là bụi sa mạc chẳng hạn.

Khi những siêu sét này phóng xuống bề mặt Trái đất, chúng có thể gây thiệt hại khủng khiếp cho các tòa nhà và tàu thuyền. Những phát hiện mới này sẽ góp phần xác định những địa điểm sét có thể đánh xuống.

Ngoài ra, còn một vấn đề liên quan là biến đổi khí hậu. Các nhà khoa học cần tìm hiểu xem tình trạng ấm lên toàn cầu sẽ khiến siêu sét xuất hiện nhiều hơn hay ít hơn, những biến đổi của nhiệt độ và độ ấm có vai trò như thế nào.

Để trả lời những câu hỏi đó, cần có các nghiên cứu sâu hơn, và các nhà khoa học vẫn tiếp tục điều tra các yếu tố có thể ảnh hưởng đến sự hình thành siêu sét, trong đó có những biến đổi của chu kỳ Mặt trời và từ trường Trái đất.

Từ khóa liên quan:
Loading...
TIN CŨ HƠN
Vũ khí

Vũ khí "chết người” nào suýt diệt sạch quân đội của Alexander Đại đế?

Là một trong những nhà cầm quân xuất sắc nhất lịch sử, Alexander Đại đế dẫn binh chinh chiến nhiều nơi và đạt được nhiều chiến thắng vang dội.

Đăng ngày: 06/10/2023
Người đàn ông Canada phá kỷ lục về tốc độ ăn loại ớt cay nhất thế giới

Người đàn ông Canada phá kỷ lục về tốc độ ăn loại ớt cay nhất thế giới

Một người đàn ông Canada đã phá kỷ lục thế giới của chính mình về việc ăn 50 quả ớt cay nhất thế giới trong thời gian ngắn nhất, và thậm chí sau đó còn tiếp tục ăn thêm 85 quả nữa.

Đăng ngày: 05/10/2023
Giới khoa học giải mã bí quyết xây dựng các công trình hàng nghìn năm tuổi

Giới khoa học giải mã bí quyết xây dựng các công trình hàng nghìn năm tuổi

Với kỹ thuật thô sơ, các nhà xây dựng thời cổ đại trên khắp thế giới đã tạo ra những công trình vẫn tồn tại sau nhiều thế kỷ như Vạn Lý Trường Thành (Trung Quốc), Đền Pantheon (Italy)...

Đăng ngày: 05/10/2023
Atto giây nhanh đến đâu?

Atto giây nhanh đến đâu?

Giải Nobel Vật lý 2023 được trao cho ba nhà khoa học với nghiên cứu về atto giây, có thể mang đến những đột phá trong điện tử và hóa học.

Đăng ngày: 04/10/2023
Đất hiếm thực chất hiếm đến mức nào?

Đất hiếm thực chất hiếm đến mức nào?

Nhóm nguyên tố đất hiếm, gồm 17 kim loại, tương đối dồi dào trong vỏ Trái đất nhưng việc khai thác chúng lại cực kỳ khó khăn.

Đăng ngày: 04/10/2023
Một giờ bay với tốc độ Mach 15 tương đương bay hàng nghìn km?

Một giờ bay với tốc độ Mach 15 tương đương bay hàng nghìn km?

Tốc độ Mach là đơn vị tiêu chuẩn được sử dụng để mô tả tốc độ của một vật thể so với tốc độ âm thanh.

Đăng ngày: 04/10/2023
Tiêu điểm
Khoa Học News