Giải thích hiện tượng “cát biết hát”

Trong nhiều thế kỷ qua, hiện tượng một số vùng sa mạc trên thế giới phát ra thứ âm thanh kỳ lạ nghe như những bản nhạc đã mê hoặc biết bao du khách và nhà thám hiểm.

Người xưa cho rằng đó có thể là tiếng thét của quỷ thần chốn địa ngục hoặc là tiếng hát mà nàng tiên cá cất lên nhằm dụ dỗ các thủy thủ. Tuy nhiên, với khoa học hiện đại, nguồn gốc thực sự của nó vẫn là một câu hỏi chưa thể làm rõ.

Những âm thanh ám ảnh của sa mạc

Theo Tân Hoa xã, vào năm 2022, các nhà khoa học Trung Quốc đã phát hiện ra vùng sa mạc phát ra âm thanh vo ve kỳ lạ ở ven biển tỉnh Hải Nam, Trung Quốc. Trưởng nhóm nghiên cứu – ông Qu Jianjun cho biết: "Việc phát hiện ra hiện tượng thiên nhiên kỳ diệu này giúp lấp đầy khoảng trống về vùng sa mạc đặc biệt ven biển ở Trung Quốc. Điều đó sẽ hỗ trợ việc phát triển và bảo vệ tài nguyên du lịch ở đảo Hải Nam".


Với khoa học hiện đại, nguồn gốc thực sự của những âm thanh trên sa mạc vẫn là một câu hỏi chưa thể làm rõ.

Đây không phải là lần đầu tiên các nhà khoa học khám phá ra hiện tượng bí ẩn này của sa mạc. Trong chuyến du hành của mình, nhà thám hiểm Marco Polo đã gặp phải sa mạc phát ra âm thanh đầy ám ảnh mà ông cho là của những "linh hồn sa mạc độc ác". Marco Polo miêu tả rằng "đôi khi lấp đầy không khí bằng âm thanh của tất cả các loại nhạc cụ, cũng như tiếng trống và tiếng va chạm của các loại nhạc cụ với cánh tay".

Trong nhiều thế kỷ, các nhà khoa học đã tìm nhiều cách để lý giải hiện tượng này nhưng chưa có câu trả lời chính thức. Điển hình, Charles Darwin không thể giải thích nguồn gốc của âm thanh khi nghe nó ở sa mạc Chile.

Các chuyên gia đã đặt tên cho hiện tượng này là "cát hát". Cát hát hay còn được gọi là cát reo, cát huýt sáo hoặc cát nhạc - là những vùng cát ở sa mạc hoặc bờ biển có thể tạo ra âm thanh một cách tự nhiên trong gió do sự kết hợp giữa các đặc điểm vật lý như kích thước và thành phần cấu tạo của hạt cát hay địa hình.

Đi tìm lời giải

Đến nay, theo các nhà nghiên cứu, trên thế giới tồn tại khoảng 30 sa mạc biết hát ở châu Mỹ, châu Phi và châu Á. Có nhiều cách giải thích khác nhau nhưng nhìn chung họ đều thống nhất giả thuyết về sự rung động xảy ra phía dưới bề mặt cồn cát.

Trong một báo cáo được công bố trên tạp chí Geophysical Research Letters mới đây, nhóm khoa học đến từ Pháp đã cùng nhau giải quyết bí ẩn: làm thế nào các hạt cát biết hát đó có thể phát ra âm thanh cùng một lúc?


Các nhà khoa học tiến hành thử nghiệm hiện tượng “cát biết hát”  trong phòng thí nghiệm. (Ảnh: American Geophysical Union)

Để trả lời câu hỏi này, các chuyên gia nghiên cứu âm thanh đã tiến hành thử nghiệm tại hai đụn cát khác nhau: một ở sa mạc Sahara, phía tây nam Ma-rốc và một ở gần Al-Askharah - thị trấn ven biển đông nam Oman, trên bán đảo Ả Rập. Kết quả: tại Ma-rốc, nhiều bãi cát tạo ra tần số đều đều ở mức 105Hertz, trong khi ở Oman đôi khi lại xuất hiện thứ âm tạp chói tai với tần số lên xuống thất thường, từ 90 đến 150hertz. Ngoài ra, trong khi cát ở sa mạc Ma-rốc có kích thước tương đối đồng đều thì ở Oman lại không.

Tiến hành phân lập những hạt kích cỡ khác nhau và ghi lại âm thanh khi chúng di chuyển qua không khí trong phòng thí nghiệm, các nhà khoa học kết luận “cát biết hát” là hiện tượng phụ thuộc vào kích thước và tốc độ chuyển động của cát, tức là hạt có kích thước khác nhau sẽ di chuyển ở vận tốc khác nhau.

Tuy nhiên, họ vẫn không hiểu làm thế nào chuyển động thất thường lại có thể kết hợp thành những bản nhạc khá mạch lạc. Giả thuyết được chấp nhận rộng rãi chính là sự di chuyển của hạt cát xảy ra đồng thời, hoặc dao động ở cùng một tần số. Hàng ngàn rung động nhỏ kết hợp dễ dẫn đến sự chấn động của không khí, từ đó mà phát ra âm thanh, tác giả chính Simon Dagois-Bohy cho biết.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Sự thật về người khổng lồ tóc đỏ bí ẩn ở hang Lovelock

Sự thật về người khổng lồ tóc đỏ bí ẩn ở hang Lovelock

Thổ dân thuộc bộ tộc Paiute ở Nevada (Mỹ) có truyền thuyết về tổ tiên của họ và những người khổng lồ tóc đỏ gọi là Si-Te-Cah.

Đăng ngày: 08/05/2025
11 kiểu mê tín dị đoan về người chết vô cùng khó hiểu

11 kiểu mê tín dị đoan về người chết vô cùng khó hiểu

Nỗi ám ảnh mang tên số 3, vuốt mắt cho người chết hay vứt hoa vào trong mộ của người đã khuất vào ngày cử hàng tang lễ… Hiện nay, khoa học vẫn chưa thể giải thích rõ ràng được.

Đăng ngày: 08/05/2025
Những bí ẩn vũ trụ khiến khoa học

Những bí ẩn vũ trụ khiến khoa học "bó tay"

Vẫn còn rất nhiều những bí ẩn về vũ trụ làm đau đầu các nhà vật lý thiên văn: bên trong lỗ đen có gì, vật chất tối, sự kết thúc của vũ trụ...

Đăng ngày: 08/05/2025
Hiện tượng

Hiện tượng "nhìn thấy thiên đường" qua lời kể của người chết đi sống lại

Nhiều người tin rằng sau khi chết con người sẽ xuống địa ngục hoặc lên thiên đường. Nhưng liệu có thiên đường, địa ngục thật hay không? Nếu có thì cuộc sống sau khi chết của con người tại nơi đó diễn ra như thế nào?

Đăng ngày: 07/05/2025
Trùng hợp ngẫu nhiên hay số phận sắp đặt

Trùng hợp ngẫu nhiên hay số phận sắp đặt

Trong cuộc sống có những sự trùng hợp ngẫu nhiên khó tin và không thể giải thích được, khi đó, một cách tự nhiên, người ta bắt đầu nghĩ đến khía cạnh bí ẩn của số phận. Liệu có thể giải thích những chuyện trùng hợp kỳ lạ là trò chơi của số phận hay khoa học còn có những lý thuyết khác về bí ẩn này?

Đăng ngày: 03/05/2025
Theo góc độ sinh học, zombie hoàn toàn không thể tồn tại

Theo góc độ sinh học, zombie hoàn toàn không thể tồn tại

Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những giải thích có căn cứ về việc zombie không thể tồn tại. Thế nên, đừng tin rằng một ngày nào Trái Đất sẽ tràn ngập xác sống nữa!

Đăng ngày: 02/05/2025
8 bí mật thời Trung cổ muôn đời không lời giải

8 bí mật thời Trung cổ muôn đời không lời giải

Tấm vải liệm thành Turin, dịch bệnh nhảy múa điên cuồng đến chết ở Pháp là hai trong số những bí mật khó tin thời Trung cổ.

Đăng ngày: 01/05/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News