Hiện tượng địa chất khiến Đại Tây Dương ngày càng mở rộng

Sự dâng trào của vật chất ở sâu bên dưới vỏ Trái đất đang đẩy Bắc Mỹ và Nam Mỹ tách ra xa khỏi châu Âu và châu Phi.

Các mảng kiến tạo gắn liền với châu Mỹ đang tách ra xa khỏi mảng kiến tạo bên dưới châu Âu và châu Phi ở tốc độ 4 cm mỗi năm. Nằm giữa những châu lục này là sống núi giữa Đại Tây Dương, nơi mảng kiến tạo mới hình thành, đồng thời có đường phân chia giữa những mảng kiến tạo di chuyển về hướng tây và hướng đông. Bên dưới sống núi này, vật chất dâng lên để lấp đầy khoảng trống do các mảng kiến tạo để lại khi chúng tách ra. Quá trình này thường chịu ảnh hưởng của lực hấp dẫn khi phần đặc hơn của mảng kiến tạo chìm sâu vào lòng đất. Tuy nhiên, lực tác động phía sau sự phân tách của mảng kiến tạo Đại Tây Dương vẫn là một điều bí ẩn với giới nghiên cứu bởi đại dương này không có những mảng kiến tạo đặc bao quanh.


Nhóm nghiên cứu thả địa chấn kế xuống biển. (Ảnh: Đại học Southampton).

Nhóm chuyên gia địa chấn học, đứng đầu là Đại học Southampton, tìm thấy bằng chứng về sự phồng lên ở lớp phủ, vật chất nằm giữa lớp vỏ và lõi Trái đất, từ độ sâu hơn 600km bên dưới sống núi giữa Đại Tây Dương, có thể xô đẩy mảng kiến tạo từ bên dưới, khiến các lục địa dịch ra xa nhau. Quá trình tích tụ vật chất bên dưới sống núi thường bắt nguồn từ vùng nông hơn ở độ sâu khoảng 60km. Phát hiện công bố hôm 27/1 trên tạp chí Nature cung cấp hiểu biết sâu hơn về mảng kiến tạo gây ra nhiều thảm họa tự nhiên trên khắp thế giới, bao gồm động đất, sóng thần và phun trào núi lửa.

Sử dụng hai tàu nghiên cứu RV Langseth và RRV Discovery, nhóm chuyên gia triển khai 39 địa chấn kế ở đáy Đại Tây Dương trong thí nghiệm PI-LAB (Chụp ảnh thụ động ranh giới thạch quyển và quyển mềm). Dữ liệu cung cấp ảnh chụp quy mô lớn và độ phân giải cao với lớp phủ bên dưới sống núi giữa Đại Tây Dương. Đây là một trong số vài thí nghiệm quy mô lớn dưới đại dương, cho phép nhóm nghiên cứu chụp ảnh biến dạng ở cấu trúc lớp phủ của Trái đất gần độ sâu 410 - 660 km. Tín hiệu thu được chỉ ra có hiện tượng tích tụ vật chất rất chậm ở sâu bên trong lớp phủ.

"Đây là nhiệm vụ kéo dài tổng cộng 10 tuần trên biển ở giữa Đại Tây Dương. Kết quả nghiên cứu làm sáng tỏ hiểu biết của chúng ta về mối liên hệ giữa cấu tạo bên trong của Trái đất với mảng kiến tạo, vốn chưa từng được quan sát trước đây", tiến sĩ Kate Rychert và tiến sĩ Nick Harmon đến từ Đại học Southampton cùng giáo sư Mike Kendall ở Đại học Oxford, những người chỉ đạo thí nghiệm, cho biết. Kinh phí để tiến hành thí nghiệm đến từ Hội đồng nghiên cứu môi trường tự nhiên Anh và Hội đồng nghiên cứu châu Âu (ERC). Dữ liệu thí nghiệm sẽ giúp các nhà khoa học phát triển mô hình và hệ thống cảnh báo thảm họa tự nhiên.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Khám phá bí mật về bạch tuộc - Loài

Khám phá bí mật về bạch tuộc - Loài "quái vật" biển cả

Bạch tuộc là động vật rất thông minh, có thể là thông minh hơn bất kỳ một động vật thân mềm nào.

Đăng ngày: 21/04/2025
Những sự thật về con hà khiến ai cũng choáng váng

Những sự thật về con hà khiến ai cũng choáng váng

Ăn bám, phá hoại, siêu chảnh, nhưng rất tốt cho sinh lý nam giới... Đó là những sự thật về con hà mà không phải ai cũng biết.

Đăng ngày: 21/04/2025
Hiện tượng biển phát sáng tuyệt đẹp tại Thụy Điển

Hiện tượng biển phát sáng tuyệt đẹp tại Thụy Điển

Hiện tượng biển phát sáng đã xảy ra trên một hòn đảo nhỏ tại Thụy Điển, khiến khung cảnh nơi đây trở nên vừa đẹp vừa có chút ma mị.

Đăng ngày: 14/04/2025
Cá mập đầu búa - một trong những loài cá mập kì dị nhất thế giới

Cá mập đầu búa - một trong những loài cá mập kì dị nhất thế giới

Cá mập đầu búa là những thợ săn rất hung dữ, chúng chủ yếu săn những loài cá nhỏ, bạch tuộc, mực và một số loài động vật giáp xác...

Đăng ngày: 13/04/2025
Eo biển nguy hiểm bậc nhất thế giới - Nỗi ám ảnh tính bằng mạng sống của thủy thủ

Eo biển nguy hiểm bậc nhất thế giới - Nỗi ám ảnh tính bằng mạng sống của thủy thủ

Đây là eo biển luôn hứng chịu những trận bão kinh hoàng tạo ra các con sóng lớn, cộng thêm núi băng trôi, tạo thành nỗi ám ảnh với bất cứ thủy thủ nào đi qua.

Đăng ngày: 09/04/2025
Những sự thật thú vị về cá mập khiến bạn kinh ngạc

Những sự thật thú vị về cá mập khiến bạn kinh ngạc

Cá mập là một trong những sinh vật biển nguy hiểm nhất của đại dương. Chúng là những sát thủ đáng sợ đối với sinh vật biển cũng như con người. Bên cạnh sự nguy hiểm đó chúng còn có những điều rất thú vị mà bạn không ngờ tới.

Đăng ngày: 23/03/2025
Những mối quan hệ hai bên cùng có lợi

Những mối quan hệ hai bên cùng có lợi

Một mối quan hệ giữa hai cá thể (loài vật, cây, con người...) chỉ tồn tại được lâu dài nếu cả hai bên đều được lợi. Đó là quy luật cộng sinh.

Đăng ngày: 23/03/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News