Hồ tử thần đe dọa Nigeria

Chính phủ Nigeria đang khẩn trương xây đập nhằm đề phòng khả năng một hồ nguy hiểm trên miệng núi lửa tại Cameroon vỡ và giải phóng khí độc.


Nằm trên miệng một núi lửa ngừng hoạt động, hồ Nyos chứa hàng tỷ mét khối khí độc dưới đáy. (Ảnh: internet).

Hồ Nyos - nằm ở vùng tây bắc của Cameroon và cách Nigeria 50 km về phía bắc - là một trong ba nguồn nước được gọi là tử thần trên thế giới bởi khả năng giết người. Hàng tỷ tấn khí carbon dioxide (CO2) đang tích tụ dưới đáy hồ. Nếu thoát ra, khí CO2 có thể lấy mạng người trong chốc lát. Vào năm 1986, khoảng 1.700 người đã chết ngạt sau khi khí CO2 thoát ra khỏi hồ vào ban đêm.

Ngày nay, hồ Nyos vẫn là một hiểm họa bởi bức tường chắn tự nhiên bằng dung nham đang suy yếu. Một trận động đất có thể khiến bức tường này sụp đổ, khiến nước tràn xuống các làng bên dưới và khí CO2 thoát ra.

Trong một buổi trả lời phỏng vấn của Xinhua tại thủ đô Abuja của Nigeria vào ngày 5/11, ông Obadiah Ando, Bộ trưởng Các nguồn nước Nigeria, nói rằng chính phủ nước này đã bắt đầu xây một đập dự phòng tại làng Kashimbilla ở bang Taraba để chặn nước nếu hồ Nyos vỡ.

Chúng tôi đã chi tổng cộng 86,7 triệu USD cho các nhà thầu để xây đập từ tháng 3 tới tháng 11. Tiến độ xây dựng rất khả quan”, ông Ando nói.

Giới chức Nigeria nói khoảng 200 nghìn hộ gia đình tại bang Taraba có thể phải sơ tán nếu hồ Nyos vỡ.


Xác của những con vật chết ngạt bởi khí CO2 của hồ Nyos trong đêm 21/8/1986. (Ảnh: Nyos ).

Nằm trên miệng một núi lửa ngừng hoạt động ở vùng tây bắc của Cameroon, Nyos hình thành do nước mưa tích tụ trong quá trình nguội của núi lửa. Nham thạch tạo nên một con đập tự nhiên có tác dụng giữ nước. Với chiều dài 1,2 km, diện tích mặt nước của hồ Nyos là hơn 1,5 triệu mét vuông.

Một túi dung nham của núi lửa nằm bên dưới hồ. Khí carbon dioxide (CO2 ) từ đó xâm nhập vào nước trong hồ, tạo nên axit carbonic (H2CO3).

Với những hồ trên miệng núi lửa, các lớp nước lưu chuyển từ bề mặt xuống đáy hồ rồi di chuyển ngược lại theo chu kỳ khiến cho khí tích tụ dưới đáy được giải phóng vào khí quyển. Song Nyos lại không như vậy. Do đáy sâu và rất dốc nên nước của nó không lưu chuyển từ trên xuống dưới khiến khí CO2 bị “nhốt” dưới đáy. Khi lượng khí CO2 bị tích tụ trở nên quá lớn, hoặc khi một tác nhân kích thích (như lở đất, địa chấn) xảy ra, nước ở bề mặt chìm xuống đáy và đẩy nước ở đáy lên phía trên. Khí độc từ trạng thái hòa tan sẽ thoát ra ngoài, giống như bọt khí bung ra khi chúng ta mở nắp chai nước khoáng.

Theo tính toán của các nhà khoa học, trong đêm 21/8/1986, khí CO2 và nước cùng bốc lên trên mặt hồ Nyos, tạo nên một cột cao tới 80 m. Màn sương CO2 di chuyển với tốc độ chừng 70 km/h, lan tới những làng cách hồ tới 20 km. Khoảng một triệu mét khối khí độc đã thoát ra khỏi hồ, đủ lớn để lấp đầy 10 sân bóng đá theo tiêu chuẩn quốc tế.

TIN CŨ HƠN
Bão là gì? Bão hình thành như thế nào và vì sao có bão?

Bão là gì? Bão hình thành như thế nào và vì sao có bão?

Bão hình thành như thế nào? Vì sao lại có bão? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp cho bạn biết đó.

Đăng ngày: 16/09/2025
Sóng thần là gì? Khi nào xảy ra sóng thần?

Sóng thần là gì? Khi nào xảy ra sóng thần?

Sóng thần là một trong những thiên tai có sức tàn phá khủng khiếp nhất của nhân loại.

Đăng ngày: 14/09/2025
Băng tan ở Tây Tạng và mối nguy đối với Việt Nam

Băng tan ở Tây Tạng và mối nguy đối với Việt Nam

Hàng loạt sông băng trên Cao nguyên Tây Tạng đang tan và thực trạng đó có thể gây nên tác động xấu đối với Việt Nam và nhiều nước châu Á khác.

Đăng ngày: 13/09/2025
Lũ ống là gì? Lũ ống thường xảy ra ở đâu, khi nào?

Lũ ống là gì? Lũ ống thường xảy ra ở đâu, khi nào?

Lũ ống là hiện tượng thiên nhiên xảy ra trong mùa mưa và chỉ có ở miền núi, không ít người lầm tưởng rằng lũ ống chính là lũ quét.

Đăng ngày: 11/09/2025
Sự thật phía sau hình ảnh

Sự thật phía sau hình ảnh "dấu vân tay" khổng lồ giữa đại dương mênh mông

Hòn đảo nhỏ đang được nhắc đến có tên là Baljenac hay Bavljenac. Baljenac là "thành viên" của quần đảo Sibenik thuộc vùng biển Adriatic, ngoài khơi bờ biển của đất nước Croatia xinh đẹp.

Đăng ngày: 10/09/2025
5 thứ cần chuẩn bị khi bão lũ đến

5 thứ cần chuẩn bị khi bão lũ đến

Theo Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC), khi có thiên tai bão lũ, mọi người cần gia cố nhà cửa hoặc tìm một nơi trú ẩn an toàn.

Đăng ngày: 07/09/2025
Bão ở biển Đông được hình thành ra sao?

Bão ở biển Đông được hình thành ra sao?

Một cơn bão nhiệt đới được tiếp năng lượng nhờ vào hơi nước bốc lên từ bề mặt đại dương, chúng tạo nên các hình khối mây và mưa vốn thường đi kèm với bão.

Đăng ngày: 07/09/2025
Khoa Học News