Khám phá kỳ quan cổ đại nối 1.000 giếng dẫn nước dưới sa mạc Trung Quốc

Karez là kỳ quan được xây từ 2.000 năm trước và ngày nay vẫn còn hoạt động, giúp dẫn nước từ vùng núi nhiều mưa đến sa mạc Tân Cương.

Ở phía Tây Trung Quốc có một kỳ quan nhân tạo ít được chú ý. Đây là Thổ Lỗ Phiên, nơi ở của người Duy Ngô Nhĩ.

Đây là khu vực khô cằn và hoang vắng với những gò đất kỳ lạ nằm rải rác. Những mô đất đó thực chất là các giếng dẫn tới một hệ thống tưới tiêu cổ đại tên là Karez.

Bên dưới mặt đất, hơn 1000 miệng giếng thẳng đứng vươn tới các kênh đào. Sử dụng trọng lực, kênh đào dẫn nước từ những vùng núi nhiều mưa tới sa mạc. Kênh đào dưới lòng đất ngăn nước bốc hơi trong khi miệng giếng giúp người dân lấy nước.


Những mô đất này thực chất là các giếng dẫn tới một hệ thống tưới tiêu cổ đại.

Ngày nay, hệ thống này được duy trì ở khu vực mang tên Bồ Đào Câu, nơi từng là ốc đảo cho những lữ khách mỏi mệt dọc theo Con Đường Tơ Lụa.

Nhưng việc duy trì hệ thống cổ đại này rất khó khăn và nguy hiểm. “Tôi đã làm công việc này suốt 10 năm, lần đầu tiên tôi khá sợ hãi nhưng sau một thời gian, tôi quen dần”, ông Sadik Eysa, một người công nhân ở Karez cho hay.

Các công nhân thường chui xuống giếng để nạo vét bùn đất cặn lắng và gia cố thành giếng. "Công việc này rất quan trọng, nếu chúng tôi không làm, kênh đào sẽ khô cạn dần và cả làng sẽ không có nước uống”, ông Sadik Eysa nói.

Kênh đào cung cấp nước uống cho hàng nghìn người và tưới tiêu 30% cây trồng trong vùng, đó là những cánh đồng nho có niên đại từ thế kỷ thứ 3.

Quy mô sản xuất ở đây có thể nhìn thấy rõ nhất từ trên cao. Nông dân sử dụng những bàn gạch này để phơi khô hàng triệu quả nho và làm nho khô. Đây là ví dụ tài tình khác về cách con người phối hợp với tự nhiên.

TIN CŨ HƠN
Những món ăn Giáng sinh vòng quanh thế giới

Những món ăn Giáng sinh vòng quanh thế giới

Người Đức thưởng thức bánh tráng miệng stollen kết hợp từ hoa quả khô và bột hạnh nhân, người Ba Lan ăn món cải bắp hầm còn dân Rumani lại ăn canh thịt viên vào dịp Giáng sinh.

Đăng ngày: 27/12/2025
Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của lò vi sóng

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của lò vi sóng

Lò vi sóng ngày càng trở nên quen thuộc trong các gia đình, nó rất linh hoạt, là loại bếp tiết kiệm thời gian nhờ bức xạ vi ba đốt nóng thức ăn phục vụ cho nhu cầu ăn uống của con người.

Đăng ngày: 26/12/2025
Những điều bạn chưa biết về súng AK-47

Những điều bạn chưa biết về súng AK-47

AK-47 kể từ khi chính thức được đưa vào sử dụng năm 1949 cho đến nay vẫn luôn nắm giữ vị trí là khẩu súng trường phổ biến nhất và mang lại hiệu quả sử dụng cao nhất ở khắp nơi trên thế giới.

Đăng ngày: 26/12/2025
Tại sao ông già Noel lại mặc quần áo màu đỏ?

Tại sao ông già Noel lại mặc quần áo màu đỏ?

Ông già Noel, ông già Tuyết, Thánh Nicholas hay Santa Claus là cách gọi một người - linh hồn của lễ Giáng sinh. Hình ảnh của ông già Noel được lấy nguyên mẫu từ một nhân vật có thật trong lịch sử.

Đăng ngày: 25/12/2025
Ngày Đông chí là gì?

Ngày Đông chí là gì?

Ngày Đông chí là ngày mà thời gian ban đêm dài nhất trong năm ở bán cầu bắc, là ngày mà thời gian ban đêm ngắn nhất ở bán cầu nam.

Đăng ngày: 25/12/2025
Khám phá lịch sử radio và công nghệ phát thanh

Khám phá lịch sử radio và công nghệ phát thanh

Sự phát triển vượt bậc của khoa học công nghệ hiện nay mang lại cho chúng ta nhiều loại hình giải trí dù bạn ở bất cứ đâu, bất cứ khi nào.

Đăng ngày: 25/12/2025
Sự thật bất ngờ về mù tạt mà bạn chưa biết

Sự thật bất ngờ về mù tạt mà bạn chưa biết

Ngoài ớt ra thì khi nói đến loại gia vị tạo ra vị cay, người ta sẽ nhắc ngay đến mù tạt. Tuy nhiên không nhiều người biết rằng, mù tạt có rất nhiều lợi ích cho sức khoẻ con người.

Đăng ngày: 25/12/2025
Khoa Học News