Khám phá kỳ quan cổ đại nối 1.000 giếng dẫn nước dưới sa mạc Trung Quốc

Karez là kỳ quan được xây từ 2.000 năm trước và ngày nay vẫn còn hoạt động, giúp dẫn nước từ vùng núi nhiều mưa đến sa mạc Tân Cương.

Ở phía Tây Trung Quốc có một kỳ quan nhân tạo ít được chú ý. Đây là Thổ Lỗ Phiên, nơi ở của người Duy Ngô Nhĩ.

Đây là khu vực khô cằn và hoang vắng với những gò đất kỳ lạ nằm rải rác. Những mô đất đó thực chất là các giếng dẫn tới một hệ thống tưới tiêu cổ đại tên là Karez.

Bên dưới mặt đất, hơn 1000 miệng giếng thẳng đứng vươn tới các kênh đào. Sử dụng trọng lực, kênh đào dẫn nước từ những vùng núi nhiều mưa tới sa mạc. Kênh đào dưới lòng đất ngăn nước bốc hơi trong khi miệng giếng giúp người dân lấy nước.


Những mô đất này thực chất là các giếng dẫn tới một hệ thống tưới tiêu cổ đại.

Ngày nay, hệ thống này được duy trì ở khu vực mang tên Bồ Đào Câu, nơi từng là ốc đảo cho những lữ khách mỏi mệt dọc theo Con Đường Tơ Lụa.

Nhưng việc duy trì hệ thống cổ đại này rất khó khăn và nguy hiểm. “Tôi đã làm công việc này suốt 10 năm, lần đầu tiên tôi khá sợ hãi nhưng sau một thời gian, tôi quen dần”, ông Sadik Eysa, một người công nhân ở Karez cho hay.

Các công nhân thường chui xuống giếng để nạo vét bùn đất cặn lắng và gia cố thành giếng. "Công việc này rất quan trọng, nếu chúng tôi không làm, kênh đào sẽ khô cạn dần và cả làng sẽ không có nước uống”, ông Sadik Eysa nói.

Kênh đào cung cấp nước uống cho hàng nghìn người và tưới tiêu 30% cây trồng trong vùng, đó là những cánh đồng nho có niên đại từ thế kỷ thứ 3.

Quy mô sản xuất ở đây có thể nhìn thấy rõ nhất từ trên cao. Nông dân sử dụng những bàn gạch này để phơi khô hàng triệu quả nho và làm nho khô. Đây là ví dụ tài tình khác về cách con người phối hợp với tự nhiên.

TIN CŨ HƠN
Lời giải khoa học cho hiện tượng

Lời giải khoa học cho hiện tượng "ruồi bay trước mắt"

Một vài nghiên cứu đã chỉ ra rằng, có tới 70% người dân gặp phải trường hợp này. Vậy, hiện tượng "ruồi bay trước mắt" là gì?

Đăng ngày: 06/12/2025

"Nụ hôn dưới cây tầm gửi" trong lễ Giáng Sinh: tục lệ này bắt nguồn từ đâu và có ý nghĩa gì?

Vào ngày lễ Giáng Sinh, các cặp đôi phương Tây có tập tục trao nhau nụ hôn dưới nhánh cây tầm gửi. Nhưng để làm gì?

Đăng ngày: 06/12/2025
Tổng thống đắc cử Trump thực hiện nghi thức nhậm chức thế nào?

Tổng thống đắc cử Trump thực hiện nghi thức nhậm chức thế nào?

Lễ nhậm chức Tổng thống Hoa Kỳ có lịch sử, quy trình và dấu ấn đặc biệt gì? Cùng theo dõi Infographic sau đây để theo dõi sự kiện thú vị 4 năm mới có một lần này.

Đăng ngày: 05/12/2025
Nghi thức chào đón năm mới của người dân khắp thế giới

Nghi thức chào đón năm mới của người dân khắp thế giới

Năm mới, người Đan Mạch sẽ mang toàn bộ bát đĩa cũ không sử dụng ra đập nát trước cửa nhà hàng xóm.

Đăng ngày: 05/12/2025
Ý nghĩa và những điều thú vị về vòng nguyệt quế Giáng sinh

Ý nghĩa và những điều thú vị về vòng nguyệt quế Giáng sinh

Mỗi năm khi mùa Giáng sinh về người ta thường hay trang hoàng nhà cửa bằng cây thông và những bông hoa tuyết lấp lánh. Bên cạnh đó một chiếc vòng nguyệt quế treo trước cửa cũng được xem là vật không thể thiếu.

Đăng ngày: 04/12/2025
Bài toán siêu khó tồn tại hàng thập kỷ đã được giải, đáp án nặng tới 200TB

Bài toán siêu khó tồn tại hàng thập kỷ đã được giải, đáp án nặng tới 200TB

Dung lượng khổng lồ chỉ để chứa lời giải cho một bài toán. Thực sự bài toán đó khó vậy sao?

Đăng ngày: 04/12/2025
Vì sao trái bóng ở mỗi kì World Cup lại khác nhau?

Vì sao trái bóng ở mỗi kì World Cup lại khác nhau?

Thực tế, tất cả những thay đổi được áp dụng mỗi năm đều không phải là tốt nhất và thậm chí nó còn gây ra thêm vấn đề.

Đăng ngày: 01/12/2025
Khoa Học News