Khám phá kỳ quan cổ đại nối 1.000 giếng dẫn nước dưới sa mạc Trung Quốc

Karez là kỳ quan được xây từ 2.000 năm trước và ngày nay vẫn còn hoạt động, giúp dẫn nước từ vùng núi nhiều mưa đến sa mạc Tân Cương.

Ở phía Tây Trung Quốc có một kỳ quan nhân tạo ít được chú ý. Đây là Thổ Lỗ Phiên, nơi ở của người Duy Ngô Nhĩ.

Đây là khu vực khô cằn và hoang vắng với những gò đất kỳ lạ nằm rải rác. Những mô đất đó thực chất là các giếng dẫn tới một hệ thống tưới tiêu cổ đại tên là Karez.

Bên dưới mặt đất, hơn 1000 miệng giếng thẳng đứng vươn tới các kênh đào. Sử dụng trọng lực, kênh đào dẫn nước từ những vùng núi nhiều mưa tới sa mạc. Kênh đào dưới lòng đất ngăn nước bốc hơi trong khi miệng giếng giúp người dân lấy nước.


Những mô đất này thực chất là các giếng dẫn tới một hệ thống tưới tiêu cổ đại.

Ngày nay, hệ thống này được duy trì ở khu vực mang tên Bồ Đào Câu, nơi từng là ốc đảo cho những lữ khách mỏi mệt dọc theo Con Đường Tơ Lụa.

Nhưng việc duy trì hệ thống cổ đại này rất khó khăn và nguy hiểm. “Tôi đã làm công việc này suốt 10 năm, lần đầu tiên tôi khá sợ hãi nhưng sau một thời gian, tôi quen dần”, ông Sadik Eysa, một người công nhân ở Karez cho hay.

Các công nhân thường chui xuống giếng để nạo vét bùn đất cặn lắng và gia cố thành giếng. "Công việc này rất quan trọng, nếu chúng tôi không làm, kênh đào sẽ khô cạn dần và cả làng sẽ không có nước uống”, ông Sadik Eysa nói.

Kênh đào cung cấp nước uống cho hàng nghìn người và tưới tiêu 30% cây trồng trong vùng, đó là những cánh đồng nho có niên đại từ thế kỷ thứ 3.

Quy mô sản xuất ở đây có thể nhìn thấy rõ nhất từ trên cao. Nông dân sử dụng những bàn gạch này để phơi khô hàng triệu quả nho và làm nho khô. Đây là ví dụ tài tình khác về cách con người phối hợp với tự nhiên.

TIN CŨ HƠN
Khí quyển Trái Đất gồm những tầng nào

Khí quyển Trái Đất gồm những tầng nào

Bầu khí quyển của Trái Đất bao gồm nhiều lớp với những đặc điểm riêng biệt, trong đó tầng ngoài cùng đang dần tan biến vào vùng không gian liên hành tinh.

Đăng ngày: 19/12/2025
Du khách thoải mái đào kim cương miễn phí tại một công viên ở Mỹ

Du khách thoải mái đào kim cương miễn phí tại một công viên ở Mỹ

Công viên Crater Of Diamonds là kho báu kim cương hình thành bởi hoạt động địa chất và núi lửa định hình khu vực cách đây khoảng 3 tỷ năm.

Đăng ngày: 17/12/2025
Các tục lệ giáng sinh kỳ quặc nhất thế giới

Các tục lệ giáng sinh kỳ quặc nhất thế giới

Xem phim hoạt hình vịt Donald, trượt patin đến nhà thờ… là những phong tục đón giáng sinh kỳ lạ ở các nước.

Đăng ngày: 17/12/2025
Những sự thật ít người biết về sa mạc Sahara

Những sự thật ít người biết về sa mạc Sahara

Ngày nay có thể nóng đến kinh hoàng, thì Sahara vẫn từng là cái nôi của sự sống, bao bọc hàng ngàn cư dân cổ đại.

Đăng ngày: 16/12/2025
9 lý do chứng minh thuyết tiến hóa của Darwin là sai lầm

9 lý do chứng minh thuyết tiến hóa của Darwin là sai lầm

Thuyết tiến hóa của Darwin đóng vai trò rất lớn trong việc giải thích nguồn sống sự sống và sự phát triển của các loài sinh vật qua tiến hóa. Nhưng học thuyết của Darwin cũng gặp phải vô số những phản biện của giới khoa học.

Đăng ngày: 16/12/2025
Ông già Noel đến từ đâu?

Ông già Noel đến từ đâu?

Ông già Noel là "vai chính" trong Lễ Giáng sinh, với bộ đồ màu đỏ, viền trắng, chòm râu trắng và hai hàng ria dài, bộ mặt hóm hỉnh.…

Đăng ngày: 16/12/2025
Huyền thoại về

Huyền thoại về "con đường tơ lụa" nổi tiếng trong lịch sử

Hiểu hơn về con đường mang theo nhiều điều vĩ đại và chứa đầy sự thú vị mà con người thời xưa đã tạo ra.

Đăng ngày: 16/12/2025
Khoa Học News