Khi "cứu tinh" lại biến thành "thủ phạm hun chín" Trái đất, khiến trời nóng càng thêm nóng

Ở Ấn Độ, khi nhiệt độ trở nên khắc nghiệt thì điều hòa chính là chìa khóa cần thiết để tồn tại nhưng sự giải nhiệt này đang làm trầm trọng thêm vấn đề nóng lên toàn cầu.

1 tỷ chiếc điều hòa được bán ra

Mùa hè ở Ấn Độ luôn luôn oi bức. Càng ngày, điều kiện thời tiết cực đoan này càng thử thách giới hạn sinh tồn của con người.

Tờ Bloomberg cho biết, nhiệt độ tăng cao trong những tuần gần đây đã khiến hơn chục người tử vong tại một sự kiện ở miền trung Ấn Độ, trong khi các bệnh viện chật cứng bệnh nhân với các triệu chứng say nắng.

Hàng trăm trường học phải đóng cửa trong khi nền nhiệt vẫn đang tăng: Nhiệt độ sẽ dao động quanh mức 45⁰C trên khắp vùng đồng bằng phía bắc Ấn Độ vào cuối tuần này.

Nắng nóng dẫn tới nhu cầu về máy điều hòa không khí đang tăng cao ở những thị trường đông dân cư như Ấn Độ, Trung Quốc, Indonesia và Philippines.

Theo một ước tính, thế giới sẽ có thêm 1 tỷ máy điều hòa vào cuối thập kỷ này. Thị trường được dự đoán sẽ tăng gần gấp đôi trước năm 2040.

"Chúng tôi đang hoạt động trong một cơ hội vô tận", Kanwaljeet Jawa, người đứng đầu chi nhánh Ấn Độ của Daikin Industries Ltd, nhà sản xuất điều hòa lớn nhất thế giới, cho biết: "Trong những năm gần đây, doanh số bán hàng của chúng tôi đã tăng hơn 15 lần".

Bloomberg nhận định, sự phát triển này có ý nghĩa sâu sắc đối với sức khỏe, hạnh phúc và tăng trưởng kinh tế của cộng đồng.

Piyu Haldar và con trai cô, Yasir, tại nhà ở New Delhi. (Ảnh: Bloomberg).

Mua máy điều hòa không khí là chìa khóa để giúp các cá nhân và cộng đồng của họ thoát nghèo bởi những người sống ở các quốc gia nóng hơn, thường có xu hướng nghèo hơn, có chất lượng giấc ngủ kém hơn và suy giảm khả năng nhận thức, dẫn tới giảm năng suất và sản lượng.

Trong một nghiên cứu về hàng nghìn nhà máy ở Ấn Độ với các cách lắp đặt hệ thống làm mát khác nhau, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng năng suất giảm khoảng 2% cho mỗi độ C tăng lên.

Biến đổi khí hậu thêm trầm trọng

Nhưng việc mở rộng vùng phủ sóng điều hòa quá nhanh cũng có nguy cơ làm trầm trọng vấn đề nóng lên toàn cầu. Hầu hết các thiết bị sử dụng chất làm mát gây hại hơn nhiều so với carbon dioxide. 

Một trong những chất làm mát phổ biến nhất, hydrofluorocarbons (HFCs), có thể có khả năng làm nóng gấp 1.000 lần carbon dioxide. Các nhà khoa học ước tính rằng việc không giảm đáng kể sự phụ thuộc vào (HFCs) có thể dẫn đến sự nóng lên nửa độ C vào cuối thế kỷ này, góp phần gia tăng những cơn bão, hạn hán và nhiều đợt nắng nóng hơn.

Abhas Jha, một chuyên gia của Ngân hàng Thế giới về biến đổi khí hậu có trụ sở tại Singapore cho biết, nếu các tiêu chuẩn hiệu quả không được cải thiện, thì “hành tinh này sẽ bị nấu chín theo đúng nghĩa đen”.

Các quốc gia giàu có hơn, mát mẻ hơn thắt chặt quy định về điều hòa không khí, yêu cầu sản phẩm tiết kiệm năng lượng hơn và ít độc hại hơn nhưng điều này sẽ làm tăng chi phí khiến người dân ở những quốc gia thu nhập thấp khó tiếp cận.

Tại các khu dân cư của tầng lớp lao động thu nhập thấp ở Delhi, những cuộc tranh luận này là những điều trừu tượng.

Đối với nhiều người, sở hữu điều hòa là một vấn đề sống còn. Piyu Haldar, làm nghề giúp việc, cho biết căn nhà nhỏ của cô biến thành lò sưởi vào mùa hè. Mái tôn cực nóng, đủ sức nướng đồ ăn trên đó. Trước khi đi ngủ, Haldar và chồng thường tạt nước lên giường để làm mát căn phòng.

Khi con trai cô chào đời vào năm 2016, cậu bé bị sốt do nắng nóng. Đó là thời điểm bước ngoặt. Để đủ tiền mua một chiếc điều hòa giá rẻ, Haldar ngừng mua quần áo, cắt giảm các bữa ăn, vay nợ và tăng gấp đôi số công việc dọn dẹp.

Haldar, 27 tuổi, tránh bật máy vào ban ngày. Nhưng khi màn đêm buông xuống, cô bật điều hòa. Trong một căn phòng ngủ không có cửa sổ, con trai cô, Yasir, áp mặt vào máy điều hòa, thích thú với "không khí mát lạnh!"

"Người thân đến thăm chỉ để ngồi cạnh nó", Haldar nói. "Mọi người nghĩ rằng chúng tôi đã trở nên rất sang". Cô cho biết kể từ khi mua máy điều hòa, vợ chồng cô có nhiều năng lượng hơn trong ngày và Yasir không còn bị ốm vì nóng nữa.

Naresh Tatavet, một tài xế cá nhân ở Delhi, đã dành dụm mua chiếc điều hòa đầu tiên cho gia đình, họ gọi đó là một trong những khoản đầu tư tài chính lớn nhất  từng thực hiện - tương đương với việc mua một chiếc xe máy. Trong khu phố của gia đình anh, sau khi ai đó mua một chiếc điều hòa, "hàng xóm sẽ mang kẹo sang để ăn mừng".

• Điều hòa không khí ban đầu không dành cho con người, đây mới là "chủ nhân thực sự" của nó
• Nghịch lý cực kỳ tàn nhẫn mà đảm bảo bạn chưa biết từ những chiếc điều hòa
• Lịch sử hình thành và phát triển của máy điều hòa

Từ khóa liên quan:

biến đổi khí hậu

nắng nóng khắc nghiệt

sóng nhiệt

điều hòa nhiệt độ

máy lạnh

chất làm mát

chất hydrofluorocarbons

chất HFCs

Kanwaljeet Jawa

Abhas Jha