Khi giới nhà giàu xài máy bay riêng phung phí, môi trường "gánh" còng lưng

Lượng khí thải carbon từ máy bay tư nhân của giới nhà giàu và nổi tiếng đang trở thành gánh nặng lớn đối với môi trường.

AFP dẫn nghiên cứu mới được công bố ngày 7-11 cho biết lượng khí thải carbon dioxide (CO2) từ máy bay tư nhân đã tăng 46% từ năm 2019 đến năm 2023 và sẽ tiếp tục tăng, trừ khi ngành công nghiệp siêu xa xỉ này được quản lý.

Máy bay tư nhân là phương tiện di chuyển được giới nhà giàu và người nổi tiếng lựa chọn và tiêu tốn nhiều năng lượng nhất. Ngành công nghiệp này từ lâu đã là mục tiêu của những người biểu tình vì khí hậu.

Máy bay tư nhân Gulfstream G700 của tỉ phú Elon Musk - (Ảnh: REUTERS).

Các tác giả nghiên cứu đến từ các trường đại học tại Thụy Điển, Đan Mạch và Đức đã xem xét dữ liệu về 18.655.789 chuyến bay tư nhân trong giai đoạn 2019-2023. Sau đó, nhóm tính toán lượng khí thải CO₂ của mỗi chuyến bay bằng cách kết hợp mức tiêu thụ nhiên liệu của máy bay với thời gian bay và quỹ đạo của nó.

Nhóm phát hiện hàng không tư nhân đã thải ra 15,6 triệu tấn khí thải CO₂ trong năm 2023. Mặc dù con số này chỉ chiếm chưa đến 2% tổng lượng khí thải carbon của ngành hàng không thương mại, song máy bay tư nhân chỉ phục vụ khoảng 256.000 người siêu giàu - khoảng 0,003% dân số trưởng thành trên thế giới.

Nghiên cứu cũng cho thấy, những người dùng máy bay tư nhân thải ra lượng CO₂ nhiều gấp 500 lần so với người bình thường trong một năm.

Theo nghiên cứu, lượng khí thải CO₂ từ hàng không tư nhân đạt đỉnh vào các sự kiện quốc tế lớn như World Cup, Liên hoan phim Cannes và trớ trêu thay là tại Hội nghị thượng đỉnh về khí hậu Liên Hiệp Quốc COP28.

Ít nhất 644 chuyến bay tư nhân có liên quan đến COP28 tại Dubai, thải ra 4.800 tấn CO₂. World Cup FIFA 2022 thậm chí còn tệ hơn, liên quan đến 1.846 chuyến bay tư nhân, thải ra 14.700 tấn CO₂.

Ngoài ra, nghiên cứu phát hiện ra rằng các chuyến bay tư nhân đạt đỉnh vào mùa hè quanh các điểm nghỉ dưỡng phổ biến, đặc biệt là các chuyến đi có xu hướng diễn ra vào cuối tuần (đến vào thứ sáu và rời đi vào chủ nhật). Điều này khiến nhóm nghiên cứu kết luận rằng "động cơ du lịch chủ yếu là giải trí".

Một phát hiện khác là gần một nửa số chuyến bay (47,4%) có quãng đường bay dưới 500km và nhiều chuyến không chở người, mà chỉ đang trên đường đi nhận hoặc chuyển hàng, theo trang IFLScience.

Hàng không tư nhân tập trung nhiều tại Mỹ, nơi có 68,7% máy bay tư nhân được đăng ký dù chỉ là nơi sinh sống của 4% dân số thế giới. Kế đến là Brazil (927 máy bay tư nhân), Canada (770 máy bay), Đức (630 máy bay), Mexico (534 máy bay) và Vương quốc Anh (522 máy bay).

"Với những khó khăn trong việc giảm phát thải theo Thỏa thuận chung Paris đang hiện hữu ở hầu hết các nước, một câu hỏi quan trọng là làm thế nào để hạn chế sự gia tăng phát thải hơn nữa. 

Vận tải hàng không tư nhân minh họa cho câu đố chính sách về việc giải quyết vai trò của người giàu có, vì các nhà hoạch định chính sách không muốn tập trung vào những người giàu có và quyền lực", nhóm nghiên cứu cho biết.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Communications Earth & Environment.

• Tại sao máy bay tư nhân bay cao hơn máy bay thương mại?
• Nội thất xa hoa của chiếc máy bay tư nhân lớn nhất thế giới
• Du hành đại dương với "máy bay dưới biển" trị giá tỷ đô