Khí hậu làm sụp đổ nền văn minh cổ Địa Trung Hải

Thời tiết lạnh và khô kéo dài hàng trăm năm có thể là nguyên nhân làm sụp đổ các nền văn minh phía Đông Địa Trung Hải vào thế kỷ 13 trước công nguyên.

Công bố trên, được đăng tải trên tạp chí PLoS One, do nhà nghiên cứu David Kaniewski thuộc Đại học Paul Sabatier ở Toulouse (Pháp) thực hiện.

Dựa trên việc phân tích trầm tích từ bốn hồ nước mặn Larnaca cổ ở phía Nam đảo Síp, ông Kaniewski đã phát hiện ra bằng chứng về thời tiết khô hạn kéo dài 300 năm bắt đầu vào khoảng 3.200 năm trước đây.

Những thay đổi trong đồng vị carbon và các giống cây trồng của địa phương cho thấy bốn hồ nước mặn trên xưa kia từng là một cảng biển trung tâm của tuyến đường thương mại trong khu vực.


Nghiên cứu cho thấy, biến đổi khí hậu ảnh hưởng nền văn minh Đông Địa Trung Hải cổ đại. (Nguồn: theconversation.com)

Phát hiện này đã đưa đến giả thiết rằng những thay đổi môi trường đã đẩy khu vực này vào thời kỳ đen tối.

Sự thay đổi khí hậu đã gây ra mất mùa, nạn đói và chết chóc, đẩy khu vực này vào khủng hoảng kinh tế xã hội và buộc dân chúng ở phía Đông Địa Trung Hải và Tây Nam Á phải di cư vào cuối thời kỳ đồ đồng.

Đây chính là nguyên nhân dẫn đến sự sụp đổ đột ngột của vương quốc hùng mạnh có lãnh thổ trải dài trên các vùng đất thuộc Ai Cập, Hy Lạp, Síp, Syria, Thổ Nhĩ Kỳ, Israel và Palestine ngày nay vào khoảng năm 1.200 trước công nguyên.

Trước đây, một nhóm nhà khoa học thuộc Đại học New Mexico (Mỹ) cũng đã phát hiện ra việc giảm nhiệt độ bề mặt đại dương ở Địa Trung Hải xảy ra cùng thời gian với thời kỳ đen tối của Hy Lạp, kéo dài khoảng 400 năm.

Giáo sư Lee Drake, thành viên nhóm nghiên cứu cho biết, nhiệt độ bề mặt đại dương giảm sẽ làm giảm việc bốc hơi nước và giảm lượng mưa trên đất liền.

Ông Drake cho rằng phát hiện này làm tăng đáng kể sức mạnh cho giả thuyết rằng các nền văn minh tại Địa Trung Hải bị sụp đổ do biến đổi khí hậu.

Tuy nhiên, vẫn không rõ tại sao thay đổi nhiệt độ diễn ra ở quy mô toàn cầu, nhưng vùng Đại Trung Hải lại bị tác động mạnh nhất.

Theo ông Drake, đây là điều mà các nhà khoa học đang rất muốn tìm hiểu thêm. Hiện giới hoa học vẫn tranh cãi về nguyên nhân gây ra những biến đổi khí hậu thời kỳ đó.

Một số người cho rằng do chu kỳ Mặt Trời gia tăng hoạt động gây ra, làm chuyển hướng những dòng gió xoáy mạnh ở bắc Đại Tây Dương và dẫn tới khô hạn do giảm nhiệt độ của đại dương và giảm lượng mưa.

TIN CŨ HƠN
Bằng chứng cho thấy con người tiến hóa từ cá

Bằng chứng cho thấy con người tiến hóa từ cá

Mới đây, các nhà cổ sinh vật học đã tìm ra mối liên hệ giữa vây cá và tay người, góp phần khẳng định nguồn gốc tiến hóa từ cá của chúng ta.

Đăng ngày: 12/10/2025
Tìm thấy hang khổng lồ

Tìm thấy hang khổng lồ "do quái vật đào" ở Brazil

Hơn 1.500 đường hầm khổng lồ đã được phát hiện khiến chuyên gia đặt ra nhiều câu hỏi về loại quái vật thời tiền sử.

Đăng ngày: 05/10/2025
Bí ẩn di tích hai thành cổ lớn Harappa và Mohenjo Daro ở Ấn Độ

Bí ẩn di tích hai thành cổ lớn Harappa và Mohenjo Daro ở Ấn Độ

Trước thế kỷ XVIII, mọi người ngạc nhiên rằng, dòng sông ẩn mình trên sa mạc ít người biết đến này lại có một quá khứ huy hoàng sánh ngang với nền văn minh Ai Cập cổ.

Đăng ngày: 05/10/2025
5 cuộc Đại Tuyệt chủng đáng sợ trong lịch sử Trái đất

5 cuộc Đại Tuyệt chủng đáng sợ trong lịch sử Trái đất

Ngược dòng lịch sử tìm hiểu về 5 cuộc Đại Tuyệt chủng trên Trái đất và đi tìm lời giải cho cuộc Đại Tuyệt chủng thứ 6.

Đăng ngày: 18/09/2025
Màn bí ẩn về nơi chôn cất Thành Cát Tư Hãn

Màn bí ẩn về nơi chôn cất Thành Cát Tư Hãn

Nơi chôn cất Thành Cát Tư Hãn từ lâu đã trở thành chủ đề gây tranh cãi. Theo sử sách lưu truyền, người lập nên đế chế Mông Cổ yêu cầu được chôn trong một ngôi mộ vô danh.

Đăng ngày: 24/08/2025
Thủy quái Leviathan không còn là huyền thoại

Thủy quái Leviathan không còn là huyền thoại

Các nhà nghiên cứu vừa phát hiện những dấu tích hóa thạch của một con cá voi cổ đại với bộ răng to lớn đáng sợ.

Đăng ngày: 15/08/2025
Chiếc cốc nano đi trước thời đại của người La Mã

Chiếc cốc nano đi trước thời đại của người La Mã

Chiếc cốc 1.600 năm tuổi từ thời La Mã cổ đại có màu xanh ngọc khi ánh sáng chiếu từ phía trước và chuyển sang màu đỏ khi ánh sáng chiếu từ phía sau.

Đăng ngày: 09/08/2025
Khoa Học News