Khu di tích cổ đại Persepolis đối mặt với nguy cơ bị phá hủy do địa y

Nhiều loài địa y đỏ hiện đã mọc lên và ăn sâu vào những bức tranh điêu khắc tinh xảo tại khu di tích Persepolis, khu di tích cổ đại nổi tiếng nhất của Iran.

Các nhà bảo tồn tại Persepolis, khu di tích cổ đại nổi tiếng nhất của Iran, đang tìm cách loại bỏ các loài địa y được cho là đang làm xói mòn công trình hàng nghìn năm tuổi này.


Khu di tích cổ đại Persepolis ở gần thành phố Shiraz, miền Mam Iran. (Ảnh: THX/TTXVN).

Hoạt động trên bắt đầu diễn ra từ nhiều năm trước, nhằm ngăn chặn mối đe dọa đối với cấu trúc và những bức tranh điêu khắc tinh xảo tại khu di tích trên từ các loài địa y, các sinh vật phát triển trên những bề mặt như đá và có thể dần dần phá hủy chúng theo thời gian.

Được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) công nhận là Di sản Thế giới từ năm 1979, tại Persepolis có những tác phẩm điêu khắc khổng lồ và những bức tranh đá chạm nổi tinh xảo về các vị hoàng đế, các nhà quý tộc và những vị thần cổ đại, song trong nhiều năm qua, những tác phẩm này đã bị hư hại do các loài tảo và nấm. Những loài địa y đỏ hiện đã mọc lên và ăn sâu vào những tác phẩm trên.

Theo ông Shahram Rahbar, một nhà bảo tồn tại Persepolis, đây là vấn đề nghiêm trọng nhất, đặc biệt là đối với những bức tranh điêu khắc trên đá. Nếu không ngăn chặn, những sinh vật trên có thể phá hủy hoàn toàn những tác phẩm trên trong vòng từ 50 đến 100 năm tới.

Cũng về vấn đề này, nhà nghiên cứu về địa y Mohammad Sohrabi cho hay Iran là quê hương của hơn 3.000 loài địa y, trong đó có từ 500 đến 700 loại mọc trên các di tích lịch sử. Nhiều tác phẩm tinh xảo của Persepolis đã bị mất do loài sinh vật trên. Ngoài khu di tích này, các di tích khác tại Iran như bia đá có khắc chữ Bisotun ở tỉnh Kermanshah cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng do địa y.

Được Hoàng đế Ba Tư Darius I (Darius Đại đế) xây dựng vào thế kỷ thứ 6 trước Công Nguyên, Persepolis đã chịu đựng sự phá hủy, các vụ cướp bóc, động đất, hỏa hoạn và thời tiết khắc nghiệt, tuy nhiên khu di tích này vẫn là niềm tự hào của người Iran và là điểm đến du lịch quan trọng.

TIN CŨ HƠN
Top 10 loài chim tiền sử hung ác nhất trên đời

Top 10 loài chim tiền sử hung ác nhất trên đời

Mặc dù những loài chim này không còn tồn tại đến ngày nay nhưng mức độ kinh hoàng mà chúng gây ra đã trở thành huyền thoại.

Đăng ngày: 12/11/2025
Đào mộ cổ, choáng váng với báu vật 3.500 năm vẫn tỏa sáng

Đào mộ cổ, choáng váng với báu vật 3.500 năm vẫn tỏa sáng

Một ngôi mộ cổ chứa 3 thi hài từ thế kỷ thứ XIV trước Công Nguyên gây bất ngờ với một "báu vật vô song" tiết lộ công nghệ đi trước thời đại từng hiện diện ở vùng đất thuộc nước Đức ngày nay.

Đăng ngày: 10/11/2025
Quét laser, thủ đô Vương Quốc Rắn 1.300 tuổi bất ngờ hiện ra giữa rừng

Quét laser, thủ đô Vương Quốc Rắn 1.300 tuổi bất ngờ hiện ra giữa rừng

Dưới mắt thần LiDAR, một đô thành ngoài sức tưởng tượng thuộc về Vương Quốc Rắn huyền thoại đã xuất hiện một cách ma quái giữa khu dự trữ sinh quyển ở Mexico.

Đăng ngày: 06/11/2025
Sự thật bất ngờ: Người Đức cổ đại đã lắp điều hòa từ 2.000 năm trước?

Sự thật bất ngờ: Người Đức cổ đại đã lắp điều hòa từ 2.000 năm trước?

Theo Ancient Origins, thành cổ Cambodunum là thành đô lâu đời nhất của Đức, với chủ nhân là những người La Mã xâm lược.

Đăng ngày: 05/11/2025
Bạn sang nhà chơi phát hiện

Bạn sang nhà chơi phát hiện "núi vàng, núi bạc hơn 100 tỷ": Chưa kịp vui mừng tình bạn lâu năm đã sứt mẻ!

Một kho báu toàn vàng và bạc cổ từng được phát hiện trên mảnh đất của một người nông dân khiến thế giới ngỡ ngàng.

Đăng ngày: 05/11/2025
Liệu lịch sử có đảo lộn khi phát hiện gian bếp 780.000 năm của người khác loài ở Biển Chết?

Liệu lịch sử có đảo lộn khi phát hiện gian bếp 780.000 năm của người khác loài ở Biển Chết?

Một nhóm khoa học gia quốc tế làm việc ở khu vực phía Bắc Biển Chết tuyên bố đã tìm thấy những dấu hiệu sớm nhất về việc nấu ăn.

Đăng ngày: 05/11/2025
Những món báu vật vô giá mang đậm dấu ấn của các triều đại ở Trung Quốc

Những món báu vật vô giá mang đậm dấu ấn của các triều đại ở Trung Quốc

Bên trong bảo tàng Cố Cung ở Bắc Kinh, Trung Quốc, hiện đang lưu giữ và trưng bày hơn 1,8 triệu cổ vật của nhiều triều đại nước này.

Đăng ngày: 04/11/2025
Khoa Học News