Khu vực tạo ra động đất và sóng thần mạnh nhất thế giới

Một số trận động đất và sóng thần lớn nhất thế giới có nguồn gốc từ đới hút chìm Cascadia, trải dài 1.127 km từ bắc California tới British Columbia.

Tại đới hút chìm Cascadia, đáy biển Thái Bình Dương chìm xuống dưới Bắc Mỹ. Khi đứt gãy tích tụ và giải phóng sức căng theo định kỳ, nó có thể dấy lên những trận siêu động đất và sóng thần phá vỡ kỷ lục, theo nghiên cứu công bố trên tạp chí Science Advances.


Vị trí của đới hút chìm Cascadia. (Ảnh: IAS Gyan).

Siêu động đất là loại động đất mạnh nhất trên Trái đất và phát sinh từ đới hút chìm, nơi một mảng kiến tạo của Trái đất trượt qua mảng khác. Khi đá ở rìa mảng kiến tạo bị nén lại và uốn cong, nó tích tụ năng lượng đàn hồi. Khi năng lượng tích tụ quá nhiều, nó sẽ giải phóng đột ngột trong lúc mảng kiến tạo bị đè lên trượt dọc đứt gãy.

Trong lúc trượt đi, mảng kiến tạo truyền năng lượng khổng lồ vào nước biển xung quanh. Năng lượng đó làm nước biển dịch chuyển và dâng cao hơn mực nước thông thường ở bề mặt. Sau đó, khối nước đổ sập xuống dưới tác động của trọng lực, khiến năng lượng tản ra theo phương ngang dưới dạng sóng thần. Cơn sóng có thể di chuyển ở tốc độ hơn 840km/h. Nếu ở giữa biển khơi, chúng có thể biến mất, nhưng nếu ở gần bờ, chúng có thể cực kỳ nguy hiểm. Đó là vì ở vùng nước nông, nơi năng lượng bị nén lại, tạo ra sóng thần di chuyển chậm nhưng cao hơn rất nhiều, đôi khi có thể lên tới 30,5m. Khi tiếp đất, chúng có thể san bằng những tòa nhà trong đất liền. Mảnh vỡ và bất kỳ nạn nhân nào bị cuốn vào cơn sóng đều có nguy cơ trôi đi khi nước rút.

Sức tàn phá của đới hút chìm Cascadia khiến nó trở thành mối quan tâm lớn đối với các nhà khoa học. Đối với sóng thần, phát hiện sớm thảm họa là cách phòng ngừa thiệt hại tốt nhất. Nhằm tạo ra hệ thống cảnh báo tốt hơn với đớt hút chìm Cascadia, nghiên cứu mới sử dụng những thiết bị địa vật lý tiên tiến để cung cấp khảo sát toàn diện đầu tiên về khu vực này.

Theo trưởng nhóm nghiên cứu Suzanne Carbotte, nhà địa vật lý hải dương ở Đài quan sát Trái đất Lamont-Doherty thuộc Đại học Columbia, một trong những phát hiện chủ chốt xoay quanh tính rời rạc của đứt gãy, bao gồm ít nhất 4 đoạn. Điều này có thể giúp các chuyên gia hiểu rõ hơn các sự kiện trong quá khứ, bao gồm siêu động đất mạnh 9 độ xảy ra vào tháng 1/1700, gây ra sóng thần lan xa tới Nhật Bản. Siêu động đất năm 1700 là một trong những trận động đất lớn nhất lịch sử Bắc Mỹ. Theo tổ chức Cascadian Region Earthquake Workgroup (CREW), bằng chứng có sẵn cho thấy sự kiện như vậy xảy ra mỗi lần cách nhau 500 - 600 năm, nhưng chúng có thể diễn ra thường xuyên hơn với tần suất 100 - 300 năm, có nghĩa tất cả người dân ở vùng Cascadia cần chuẩn bị đối mặt với động đất mạnh trong đời.

Nhóm nghiên cứu hy vọng hiểu rõ nguy cơ siêu động đất và sóng thần từ đới hút chìm Cascadia sẽ giúp con người hiểu hơn về đặc điểm phức tạp này của địa chất Bắc Mỹ và chuẩn bị tốt hơn cho các thảm họa tự nhiên trong tương lai.

TIN CŨ HƠN
Biến lá cây khô thành củi

Biến lá cây khô thành củi

Peter Morrison, 45 tuổi, người Anh, đã có sáng kiến tạo ra loại nhiên liệu xanh mới: dùng lá cây khô làm ra củi.

Đăng ngày: 28/12/2025
Hiệu ứng nhà kính là gì?

Hiệu ứng nhà kính là gì?

Hiệu ứng nhà kính là hiệu ứng làm cho không khí của Trái đất nóng lên do bức xạ sóng ngắn của Mặt trời có thể xuyên qua tầng khí quyển chiếu xuống mặt đất; mặt đất hấp thu nóng lên lại bức xạ sóng dài vào.

Đăng ngày: 28/12/2025
Cây đổ hàng loạt ở Hà Nội, Hải Phòng sau bão Wipha

Cây đổ hàng loạt ở Hà Nội, Hải Phòng sau bão Wipha

Nhiều cây phượng trên các tuyến phố ở Hà Nội và Hải Phòng đồng loạt đổ do ảnh hưởng của bão Wipha, sáng sớm 3/8.

Đăng ngày: 26/12/2025
Ngày Hạ chí là gì?

Ngày Hạ chí là gì?

Ngày hạ chí là một trong 24 tiết khí trong nông lịch. Đây cũng là một trong những thời điểm rất đặc biệt trong năm đánh dấu sự khởi đầu chính thức của mùa hè.

Đăng ngày: 26/12/2025
Hiện tượng lạ lùng trước khi xảy ra động đất làm chết 118 người ở Trung Quốc

Hiện tượng lạ lùng trước khi xảy ra động đất làm chết 118 người ở Trung Quốc

2 ngày trước khi trận động đất 6,2 độ xảy ra ở Tích Thạch Sơn, tỉnh Cam Túc, nhiều cư dân địa phương chụp được hình ảnh một đàn chim đen bay vòng tròn rất kỳ lạ.

Đăng ngày: 22/12/2025
Bí ẩn hồ Thiên Trì bao quanh toàn núi, không có nguồn nước chảy vào, trữ lượng 2 tỷ tấn

Bí ẩn hồ Thiên Trì bao quanh toàn núi, không có nguồn nước chảy vào, trữ lượng 2 tỷ tấn

Theo các nhà khoa học, bao quanh hồ Thiên Trì là các dãy núi, không có nguồn nước chảy vào nhưng trữ lượng nước lên tới hơn 2 tỷ tấn.

Đăng ngày: 22/12/2025
Khám phá Xiaozhai Tiankeng - hố sụt sâu nhất thế giới!

Khám phá Xiaozhai Tiankeng - hố sụt sâu nhất thế giới!

Hố sụt Xiaozhai Tiankeng, còn được gọi là hố trời Xiaozhai, hay hố thiên đường, là hố sụt sâu nhất thế giới và cũng là hố lớn nhất trong cụm Thiểm Tây, nằm ở thành phố Trùng Khánh, Trung Quốc.

Đăng ngày: 18/12/2025
Khoa Học News