Kỳ lạ chiếc tủ lạnh hoành tráng thời cổ đại

Trái ngược với quan điểm về việc nền văn minh cổ đại luôn không tiến bộ như nhân loại ngày nay, nhiều nhà khoa học đã thu thập một số ví dụ để chứng minh sự tân tiến trong lối suy nghĩ của người xưa.

Có rất nhiều thời điểm người xưa vô cùng thông minh khi nghĩ ra công nghệ để sử dụng trong cuộc sống hàng ngày của họ. Ví dụ, người Inca không có hệ thống chữ viết, bù lại họ có quipu - một thiết bị đếm bằng dây và nút thắt, giúp theo dõi số lượng dân số và gia súc, thậm chí là ghi chép lại các câu chuyện dân gian của họ.

Về mặt kỹ thuật, các kỳ quan kiến trúc phức tạp của người cổ đại vẫn có mặt khắp nơi trên hầu hết lục địa, từ kim tự tháp của Ai Cập, thành phố ngầm như Derinkuyu ở vùng Cappadocia của Thổ Nhĩ Kỳ.

Ngoài ra, còn có ví dụ tuyệt vời khác về một kỹ thuật thông minh của người xưa nằm ở Trung Đông - một trong những cái nôi của nền văn minh và văn hóa nhân loại. Ở nơi đây, vào khoảng thế kỷ 4 trước CN, người Ba Tư cổ đại đã nghĩ ra một thứ gọi là Yakhchal - tủ lạnh thời cổ đại.

Năm thứ 400 trước Công nguyên, các kỹ sư Ba Tư đã làm chủ được công nghệ lưu trữ đá vào giữa mùa hè trên sa mạc. Băng được mang đến vào mùa đông từ trên núi và lưu trữ trong các Yakhchal, hay còn gọi là hầm băng. Những chiếc “tủ lạnh” băng cổ đại này được dùng với mục đích lưu trữ băng, thức ăn để dùng trong mùa hè. Ngoài ra, những tảng băng này được dùng để chữa trị cho các thành viên hoàng gia.


Yakhchal - tủ lạnh thời cổ đại của người Ba Tư.

Là một cấu trúc nổi, hầm băng - “tủ lạnh” được tạo thành bởi hỗn hợp bùn-gạch, có hình vòm. Nó đạt chiều cao khoảng 18m. Trong hầm, người ta đào một hố sâu dưới lòng đất, rộng khoảng 5000m3, để trữ đồ. Yakhchal có những bức tường bùn-gạch dày tới 2m ở phía nền, được tạo thành bởi hỗn hợp của cát, đất sét, lòng trắng trứng, chanh, lông dê, và tro với một tỉ lệ vừa phải. Hỗn hợp này có tác dụng chống truyền nhiệt và chống thấm nước.

Yakhchal hoạt động như sau: một ganat, một hệ thống mương dưới lòng đất, chuyển nước tới hầm băng, nơi nó bị đóng băng vào buổi đêm. Sau đó, những tảng băng này được đập nát ra và đưa vào lưu trữ tại những tủ riêng biệt, nơi chúng có thể dễ dàng được chuyển đi khi cần.


Hầu hết các yakhchal có một bức tường được xây dựng ở phía nam để tránh ánh mặt trời và giữ cho hầm băng luôn được râm.

Nhiều yakhchal hoạt động theo một nguyên tắc hơi khác. Những tảng băng lớn được di chuyển từ trên núi xuống vào mùa đông và lưu trữ trong những hầm băng. Khi băng bị tan chảy, những mương dưới nền hầm sẽ giữ nước đó lại, và lượng nước này sẽ bị đóng băng trở lại vào ban đêm, dễ cho việc vận chuyển.


Hình vẽ yakhchal.


Trong hầm, người ta đào một hố sâu dưới lòng đất, rộng khoảng 5000m3 để trữ đồ.


Khoảng không bên trong yakhchal.

Hầu hết các yakhchal có một bức tường được xây dựng ở phía nam để tránh ánh mặt trời và giữ cho hầm băng luôn được râm. Những tòa tháp cao, gọi là Badgirs, được dùng trong hệ thống thông hơi. Bằng việc luân chuyển không khí nóng từ mặt đất và không khí lạnh từ hầm băng, badgirs hoạt động như một bộ ổn nhiệt, điều hòa nhiệt độ phía trong yakhchal.

Những yakhchal dạng này được tìm thấy nhiều ở đất nước Iran thời nay.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Đây là những cây mà NASA khuyên bạn nên trồng trong nhà

Đây là những cây mà NASA khuyên bạn nên trồng trong nhà

Bạn mới mua nhà nhưng không biết phải trang trí như thế nào? Hãy nghĩ ngay tới việc trồng cây cảnh, vừa "mát mắt" như các cụ nhà ta vẫn khen, lại vừa giúp phủ xanh Trái Đất này, dù chỉ là một phần bé nhỏ.

Đăng ngày: 29/12/2024
Kim tự tháp Ai Cập được xây dựng như thế nào?

Kim tự tháp Ai Cập được xây dựng như thế nào?

Người Aztec, người Maya và người Ai Cập cổ thuộc ba nền văn minh rất khác nhau nhưng lại cùng chung một biểu tượng: các kim tự tháp. Tuy nhiên, trong ba nền văn minh cổ đại này, những chuẩn mực về thiết kế kim tự tháp do người Ai Cập đặt ra được phần lớn mọi người công nhận là kiểu kim tự t

Đăng ngày: 29/12/2024
Bất ngờ phát hiện thành phố ngầm nghìn tuổi khi sửa nhà

Bất ngờ phát hiện thành phố ngầm nghìn tuổi khi sửa nhà

Một người đàn ông Thổ Nhĩ Kỳ trong khi sửa nhà vô tình phát hiện ra đường hầm dẫn vào thành phố cổ dưới lòng đất hàng nghìn năm trước.

Đăng ngày: 04/07/2024
Khai quật lăng mộ Tần Thủy Hoàng, phát hiện cả thế giới động vật ở bên trong

Khai quật lăng mộ Tần Thủy Hoàng, phát hiện cả thế giới động vật ở bên trong

Các nhà khảo cổ học gần đây mới phát hiện trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng có hàng nghìn con vật thuộc các loài khác nhau đã được chôn cất cùng ông.

Đăng ngày: 27/05/2024
10 xác ướp chứa đựng nhiều bí ẩn

10 xác ướp chứa đựng nhiều bí ẩn

Các nhà khảo cổ học phát hiện và khai quật được rất nhiều xác ướp còn nguyên vẹn đến ngày nay, ẩn chứa nhiều điều bí mật chưa được khám phá.

Đăng ngày: 02/04/2021
Đàn ông từng có xương ở

Đàn ông từng có xương ở "chỗ đó" nhưng vì chung thủy nên nay không còn

Các loài linh trưởng có xương dương vật nhưng con người lại không, có lẽ sự chung thủy đã làm tiêu biến đi loại xương này.

Đăng ngày: 24/10/2018
Top báu vật vô giá khiến thế giới ngỡ ngàng khi phát hiện

Top báu vật vô giá khiến thế giới ngỡ ngàng khi phát hiện

Trong những năm qua, giới chuyên gia, nhà khoa học đã phát hiện nhiều báu vật cực giá trị.

Đăng ngày: 22/02/2018
Tiêu điểm
Khoa Học News