Lần đầu tái tạo được cấu trúc 3 chiều của nhiễm sắc thể voi ma mút

Các nhà khoa học đã tái tạo được cấu trúc 3 chiều của các nhiễm sắc thể voi ma mút lông xoăn, nhờ mẩu da khô bảo quản hoàn hảo trong lớp đất đóng băng vĩnh cửu ở Siberia suốt 52.000 năm.

Nhóm nghiên cứu đã trích xuất DNA từ mẩu da lấy phía sau tai của con voi ma mút lông xoăn (Mammuthus primigenius). Họ sử dụng phương pháp gọi là Kỹ thuật thu thập hình thái nhiễm sắc thể thông lượng cao (Hi-C), cho phép phát hiện các phần DNA nằm gần nhau trong các mẩu hiện đại và điều chỉnh để sử dụng trên mẩu cổ đại.


Các nhà khoa học kiểm tra mẩu da voi ma mút lông xoăn 52.000 năm tuổi - (Ảnh: Stockholm University).

Theo trang ScienceAlert ngày 12-7, nhờ kỹ thuật độc đáo này, lần đầu tiên các nhà khoa học xác định được voi ma mút lông xoăn có 28 cặp nhiễm sắc thể, tương tự voi hiện đại. Đây cũng là lần đầu tiên các nhà khoa học có thể đếm được số lượng nhiễm sắc thể của một động vật đã tuyệt chủng từ rất lâu.

Nghiên cứu cũng tiết lộ "cách chính xác các nhiễm sắc thể đó gấp thành 3 chiều trong nhân tế bào da của voi ma mút".

"Điều này rất thú vị vì chúng ta biết rằng cách các nhiễm sắc thể gấp lại có liên quan rất lớn đến chức năng tế bào", đồng tác giả Olga Dudchenko, làm việc tại khoa di truyền học của Đại học Y Baylor (Mỹ), cho biết.


Mẩu da khô của voi ma mút lông xoăn - (Ảnh: Stockholm University).

Những con voi ma mút lông xoăn cuối cùng trên Trái đất đã chết cách đây khoảng 4.000 năm. Các nhà khoa học phải lần theo những dấu vết chúng để lại để hiểu về cuộc sống và lịch sử của loài động vật này.

May mắn là chúng sống trong môi trường lạnh giá nên nhiều thứ được bảo quản tốt. Mẩu da voi ma mút lông xoăn nói trên được phát hiện ở vùng lãnh nguyên Siberia vào năm 2018.

Nhiễm sắc thể từ hóa thạch voi ma mút là một bước ngoặt lớn vì việc biết được hình dạng nhiễm sắc thể của một sinh vật có thể giúp lắp ráp toàn bộ chuỗi DNA của các sinh vật đã tuyệt chủng. "Điều này cho phép chúng ta hiểu biết về những điều trước đây không thể nào biết được", tác giả Dudchenko nói thêm.

Bằng cách so sánh hoạt động gene của voi ma mút lông xoăn với một con voi ngày nay, các nhà khoa học có thể xác định những điểm khác biệt trong gene, từ đó thúc đẩy nỗ lực phục hồi loài động vật đã tuyệt chủng này.

Nghiên cứu đăng trên tạp chí Cell.

TIN CŨ HƠN
Lực cắn của khủng long bạo chúa đáng sợ cỡ nào?

Lực cắn của khủng long bạo chúa đáng sợ cỡ nào?

Các nhà khoa học đã tìm ra nguyên nhân tại sao khủng long bạo chúa có cơ hàm mạnh đến vậy. Sự khác biệt đến từ cấu trúc cơ và khớp hàm dưới của chúng.

Đăng ngày: 17/11/2025
Loài vật

Loài vật "nhì nhằng" nhất thế giới: Lên bờ thử làm thú, ngao du chán rồi lại chui xuống đại dương làm cá

Các nhà khoa học vừa khám phá ra hóa thạch của một chi động vật kỳ quặc khi nó đã "đổi nhà" giữa mặt đất và biển cả tận 2 lần.

Đăng ngày: 16/11/2025
Sinh vật 2.000 tuổi nguyên vẹn và gây choáng váng ở thành phố hóa đá

Sinh vật 2.000 tuổi nguyên vẹn và gây choáng váng ở thành phố hóa đá

Bức tranh về cuộc sống bị hóa đá ở đô thành Pompeii cổ đại đã được bổ sung một mẫu vật bất ngờ: một con rùa bị ngưng đọng thời gian suốt 2.000 năm với quả trứng nguyên vẹn trong bụng.

Đăng ngày: 15/11/2025
Phát hiện loài

Phát hiện loài "quái điểu" chuyên ăn thịt chim khổng lồ

Đại bàng Haast sống ở New Zealand, chúng nặng tới 15kg và móng vuốt dài tới 9cm, sải cánh lên đến 3m.

Đăng ngày: 14/11/2025
Đào mộ cổ, choáng váng với báu vật 3.500 năm vẫn tỏa sáng

Đào mộ cổ, choáng váng với báu vật 3.500 năm vẫn tỏa sáng

Một ngôi mộ cổ chứa 3 thi hài từ thế kỷ thứ XIV trước Công Nguyên gây bất ngờ với một "báu vật vô song" tiết lộ công nghệ đi trước thời đại từng hiện diện ở vùng đất thuộc nước Đức ngày nay.

Đăng ngày: 14/11/2025
Top 10 loài chim tiền sử hung ác nhất trên đời

Top 10 loài chim tiền sử hung ác nhất trên đời

Mặc dù những loài chim này không còn tồn tại đến ngày nay nhưng mức độ kinh hoàng mà chúng gây ra đã trở thành huyền thoại.

Đăng ngày: 12/11/2025
Quét laser, thủ đô Vương Quốc Rắn 1.300 tuổi bất ngờ hiện ra giữa rừng

Quét laser, thủ đô Vương Quốc Rắn 1.300 tuổi bất ngờ hiện ra giữa rừng

Dưới mắt thần LiDAR, một đô thành ngoài sức tưởng tượng thuộc về Vương Quốc Rắn huyền thoại đã xuất hiện một cách ma quái giữa khu dự trữ sinh quyển ở Mexico.

Đăng ngày: 06/11/2025
Khoa Học News