Lần đầu tái tạo được cấu trúc 3 chiều của nhiễm sắc thể voi ma mút

Các nhà khoa học đã tái tạo được cấu trúc 3 chiều của các nhiễm sắc thể voi ma mút lông xoăn, nhờ mẩu da khô bảo quản hoàn hảo trong lớp đất đóng băng vĩnh cửu ở Siberia suốt 52.000 năm.

Nhóm nghiên cứu đã trích xuất DNA từ mẩu da lấy phía sau tai của con voi ma mút lông xoăn (Mammuthus primigenius). Họ sử dụng phương pháp gọi là Kỹ thuật thu thập hình thái nhiễm sắc thể thông lượng cao (Hi-C), cho phép phát hiện các phần DNA nằm gần nhau trong các mẩu hiện đại và điều chỉnh để sử dụng trên mẩu cổ đại.


Các nhà khoa học kiểm tra mẩu da voi ma mút lông xoăn 52.000 năm tuổi - (Ảnh: Stockholm University).

Theo trang ScienceAlert ngày 12-7, nhờ kỹ thuật độc đáo này, lần đầu tiên các nhà khoa học xác định được voi ma mút lông xoăn có 28 cặp nhiễm sắc thể, tương tự voi hiện đại. Đây cũng là lần đầu tiên các nhà khoa học có thể đếm được số lượng nhiễm sắc thể của một động vật đã tuyệt chủng từ rất lâu.

Nghiên cứu cũng tiết lộ "cách chính xác các nhiễm sắc thể đó gấp thành 3 chiều trong nhân tế bào da của voi ma mút".

"Điều này rất thú vị vì chúng ta biết rằng cách các nhiễm sắc thể gấp lại có liên quan rất lớn đến chức năng tế bào", đồng tác giả Olga Dudchenko, làm việc tại khoa di truyền học của Đại học Y Baylor (Mỹ), cho biết.


Mẩu da khô của voi ma mút lông xoăn - (Ảnh: Stockholm University).

Những con voi ma mút lông xoăn cuối cùng trên Trái đất đã chết cách đây khoảng 4.000 năm. Các nhà khoa học phải lần theo những dấu vết chúng để lại để hiểu về cuộc sống và lịch sử của loài động vật này.

May mắn là chúng sống trong môi trường lạnh giá nên nhiều thứ được bảo quản tốt. Mẩu da voi ma mút lông xoăn nói trên được phát hiện ở vùng lãnh nguyên Siberia vào năm 2018.

Nhiễm sắc thể từ hóa thạch voi ma mút là một bước ngoặt lớn vì việc biết được hình dạng nhiễm sắc thể của một sinh vật có thể giúp lắp ráp toàn bộ chuỗi DNA của các sinh vật đã tuyệt chủng. "Điều này cho phép chúng ta hiểu biết về những điều trước đây không thể nào biết được", tác giả Dudchenko nói thêm.

Bằng cách so sánh hoạt động gene của voi ma mút lông xoăn với một con voi ngày nay, các nhà khoa học có thể xác định những điểm khác biệt trong gene, từ đó thúc đẩy nỗ lực phục hồi loài động vật đã tuyệt chủng này.

Nghiên cứu đăng trên tạp chí Cell.

TIN CŨ HƠN
Sa-Nakht: Pharaoh khổng lồ từng trị vì Ai Cập cổ đại 5000 năm trước là ai?

Sa-Nakht: Pharaoh khổng lồ từng trị vì Ai Cập cổ đại 5000 năm trước là ai?

Sanakht là một vị vua Ai Cập thuộc vương triều thứ ba của thời kỳ Cổ Vương quốc. Vị trí của ông trong biên niên sử lại rất không chắc chắn.

Đăng ngày: 23/11/2025
Gươm báu Viking 1.200 tuổi phát lộ dưới cổ đạo

Gươm báu Viking 1.200 tuổi phát lộ dưới cổ đạo

Một người leo núi Na Uy tình cờ phát hiện thanh gươm tuổi đời hơn một thiên niên kỷ trong lúc đi bộ trên một con đường cổ.

Đăng ngày: 23/11/2025
Dung mạo Vương Chiêu Quân được phục hồi nguyên gốc, cư dân mạng sốc không dám tin vào mắt mình

Dung mạo Vương Chiêu Quân được phục hồi nguyên gốc, cư dân mạng sốc không dám tin vào mắt mình

Một trong tứ đại mỹ nhân Trung Hoa với vẻ đẹp “chim sa” sở hữu diện mạo thực tế như thế nào?

Đăng ngày: 22/11/2025
Phát hiện

Phát hiện "quả trứng" khổng lồ bên bờ sông, cặp đôi nhận tin bất ngờ khi báo chính quyền

Hóa ra "quả trứng" khổng lồ này không hề tầm thường.

Đăng ngày: 21/11/2025

"Tái sinh" thiếu nữ xuyên không từ thế giới 31.000 năm trước

Các nhà khoa học đã phục dựng dung nhan của hài cốt được phân loại là nam giới khi khai quật cách đây 140 năm, bất ngờ khi người lộ diện là một thiếu nữ mới 17 tuổi.

Đăng ngày: 21/11/2025
Siêu quái vật đầu rắn dài 10m, 100 triệu tuổi hiện hình ở Úc

Siêu quái vật đầu rắn dài 10m, 100 triệu tuổi hiện hình ở Úc

Một trong những quái vật gây kinh hãi nhất của thời đại khủng long đã hiện ra gần như trọn vẹn với phần đầu và thân được bảo quản trong đá cổ đại ở phía Tây Queensland - Úc.

Đăng ngày: 21/11/2025
Rùng mình với món đồ chơi sốc nhất thế giới trong Hang Tử Thần

Rùng mình với món đồ chơi sốc nhất thế giới trong Hang Tử Thần

Các nhà khảo cổ Mexico đã nghiên cứu những quả bóng thể thao bằng cao su được tìm thấy trong Hang Tử Thần - một cấu trúc mang tính lễ nghi của người Maya, và hoàn toàn bị sốc.

Đăng ngày: 20/11/2025
Khoa Học News