Liệu Trái đất có cạn kiệt dầu mỏ?

Các nhà nghiên cứu cho rằng, Trái đất có thể không bao giờ cạn kiệt hoàn toàn dầu mỏ bởi có nhiều nguồn dự trữ ở những nơi khó tiếp cận.

Trong hàng trăm triệu năm, dầu tích tụ trong những mỏ sâu trong lòng đất, tích tụ qua nhiều thời đại khi xác động thực vật chìm xuống đất, bị bao phủ bởi tầng tầng lớp lớp cát, sình lầy và đá. Nhiệt độ và áp suất chậm rãi biến chúng thành dạng lỏng. Cách đây khoảng 165 năm, con người bắt đầu khai thác nguồn tài nguyên thiên nhiên này để sản xuất nhựa, xăng dầu, nhựa đường và nhiều sản phẩm khác ở tốc độ nhanh hơn khả năng bổ sung, theo Live Science.

Liệu Trái đất có cạn kiệt dầu mỏ?
Một trong 4 cơ sở Dự trữ dầu mỏ chiến lược của Mỹ ở gần Beaumont, Texas. (Ảnh: Joe Raedle).

Theo giới nghiên cứu, Trái đất sẽ không bao giờ hoàn toàn cạn kiệt dầu mỏ bởi một phần dầu mỏ nằm ở nơi khó có thể tiếp cận như Nam Cực hoặc độ sâu lớn đến mức không thể định lượng, chưa nói tới khai thác. David MacDonald, giáo sư danh dự ngành địa chất xăng dầu ở Đại học Aberdeen, Anh, cho biết do mảng kiến tạo chịu phần lớn trách nhiệm về vị trí mỏ dầu, các nhà nghiên cứu hiểu khá rõ về chúng.

Quá trình phát triển bồn trũng đại dương tạo ra điều kiện phù hợp để chôn vùi nhanh vật chất từ động thực vật, trong khi chuyển động của vỏ Trái đất đem lại nhiệt độ và áp suất để biến đổi vật chất đó thành dầu mỏ. Hoạt động hút chìm và tách giãn có thể tạo ra bồn trũng, nơi dầu mỏ tích tụ. Kết quả là giếng dầu nhiều khả năng được tìm thấy ở một số khu vực hơn các nơi khác.

Trên toàn cầu, lượng dầu còn lại có thể khai thác vào khoảng 1,6 nghìn tỷ thùng, theo khảo sát năm 2023 của Rystad Energy. Ngoài ra, có những mỏ dầu mà con người chưa phát hiện. Đó là một con số mơ hồ, dù Cục khảo sát địa chất Mỹ từng ước tính số lượng dầu chưa phát hiện là khoảng 565 tỷ thùng năm 2012. Đáp án cho câu hỏi khi nào con người sẽ sử dụng hết lượng dầu có thể khai thác rất phức tạp.

Trong nhiều thập kỷ, các chuyên gia trong ngành công nghiệp dự đoán lượng dầu còn đủ để khai thác trong khoảng 50 năm nữa, dựa trên những nguồn dự trữ đã biết. Con số này sẽ không thay đổi nhiều do cách tính toán. Số năm cho tới khi dầu cạn kiệt bằng số lượng dự trữ đã biết hiện nay chia cho nhu cầu toàn cầu hàng năm. Ước tính về số lượng dự trữ tăng lên do con người luôn tìm thấy những mỏ dầu mới nhưng thời gian còn lại không thay đổi nhiều bởi con người sử dụng hết số dầu mới nhanh không kém tốc độ phát hiện.

Kevin Book, giám đốc quản lý ClearView, công ty nghiên cứu ở Washington, D.C chuyên theo dõi xu hướng năng lượng, cho rằng trí tuệ nhân tạo sẽ giúp tìm thấy nguồn dự trữ mới dễ dàng hơn và công nghệ phát triển sẽ góp phần giúp đưa dầu lên khỏi mặt đất thuận lợi hơn. Điều đó có thể làm tăng ước tính về tổng số dầu dự trữ có thể khai thác. Trong khi thế giới tìm cách giảm sử dụng nhiên liệu hóa thạch, nhờ chuyển sang xe điện, nhu cầu chắc chắn sẽ ổn định. Cơ quan Năng lượng Quốc tế dự đoán việc sử dụng dầu mỏ sẽ đạt đỉnh vào năm 2030 và giảm đi sau đó, như vậy con người có thể đủ dầu để dùng lâu hơn mức dự đoán 50 năm.