Loài ký sinh bám vào não để điều khiển kiến tự sát

Sán lá gan lancet buộc kiến trèo lên ngọn cỏ hoặc loài cây khác rồi đợi động vật ăn cỏ đến đánh chén.

Các nhà khoa học sử dụng công nghệ hiện đại để quan sát bên trong đầu kiến bị sán lá gan lancet kiểm soát, Popular Mechanics hôm 10/6 đưa tin. Loài ký sinh này có thể di chuyển giữa nhiều động vật khác nhau để hoàn thành vòng đời.

Bên trong đầu của một con kiến bị động vật ký sinh điều khiển. (Ảnh: Natural History Museum).

Sán lá gan lancet bắt đầu dưới dạng trứng trong chất thải của động vật gặm cỏ như trâu bò hay hươu nai. Sau khi bị ốc sên ăn, số trứng này nở thành ấu trùng. Ốc sên thải ấu trùng sán trong những khối cầu nhỏ và nhớt. Tiếp theo, kiến sẽ ăn chúng vào bụng.

Trong cơ thể kiến, loài sán này trở thành sinh vật vô cùng nguy hiểm. Kiến thường ăn phải vài con sán một lúc và phần lớn nằm trong bụng. Tuy nhiên, có một con sán sẽ kiểm soát não kiến và ra lệnh nó tự đi tìm cái chết.

Khi trời bắt đầu tối, kiến thường quay lại tổ. Nhưng những con nhiễm sán lại trèo lên ngọn cỏ hoặc loài cây khác, dùng hàm cắn vào cây cho đến khi bị ăn thịt. Sau đó, loài ký sinh này có thể tiếp tục đẻ trứng trong vật chủ mới.

Kiến nhiễm sán lá gan lancet sẽ tự sát. (Ảnh: Natural History Museum).

Các nhà sinh vật biết đến quan hệ ký sinh này từ nhiều năm trước. Tuy nhiên, kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính mới giúp họ hình dung rõ hơn. Kỹ thuật này kết hợp kính hiển vi với ảnh chụp tia X giúp miêu tả chi tiết thế giới bên trong vật thể nhỏ.

Hình ảnh chụp cắt lớp mới cho thấy có thể xuất hiện tới ba con sán tranh giành quyền kiểm soát não kiến, nhưng cuối cùng chỉ một con điều khiển được vật chủ. Chúng bám vào mô não và nhắm đến vùng não gắn với việc điều khiển chuyển động và hàm của kiến.