Mật ong điên khiến đội quân La Mã bị tiêu diệt

Trong một cuộc phục kích táo bạo nhất mọi thời đại, một đội quân La Mã tử trận do bị kẻ thù đầu độc bằng mật ong gây ảo giác từ loài ong sống dọc Biển Đen.


Mật ong điên do loài ong ăn mật hoa đỗ quyên tạo ra. (Ảnh: Interesting Engineering).

Mật ong điên khiến những binh lính La Mã không may ăn phải trải qua nhiều triệu chứng khó chịu trong một thời gian ngắn và mất sức chiến đấu. Trận thảm sát xảy ra vào thời kỳ Chiến tranh Mithridates lần thứ ba, trong đó quân đội La Mã mở rộng đế quốc trên khắp vùng Anatolia từ năm 73 đến năm 63 trước Công nguyên. Trong chiến dịch, họ gặp phải một trong những kẻ thù khó đối phó nhất là vua Mithridates VI của Pontus hay còn gọi là Vua độc dược.

Mithridates trở nên ám ảnh với thuốc độc sau khi cha ông bị ám sát bởi những kẻ lạ mặt trong một bữa tiệc hoàng gia. Nổi tiếng với trí thông minh và niềm đam mê dược học, Mithridates tôi luyện khả năng miễn nhiễm với vài loại thuốc độc bằng cách uống một liều lượng nhỏ hàng ngày. Khi người La Mã kéo tới, binh lính của Mithridates tấn công quân xâm lược bằng mũi tên tẩm độc, thả ong bắp cày và nhiều loài côn trùng khác vào đường hầm vây hãm của quân La Mã, thậm chí phát triển vũ khí hóa học từ dầu hỏa.

Mô tả một sự kiện xảy ra vào năm 65 trước Công nguyên, sử gia cổ đại Strabo cho biết đồng minh của Mithridates là bộ tộc Heptacomitae sử dụng mật ong điên để tiêu diệt một đội quân La Mã. Được tạo ra bởi những con ong ăn mật hoa đỗ quyên, loại mật ong này chứa liều lượng cao chất độc thần kinh mang tên grayanotoxin, có thể gây ảo giác, mất khả năng phối hợp vận động, nôn mửa với lượng nhỏ và biến chứng nghiêm trọng ở tim với lượng lớn. Theo Strabo, bộ tộc Heptacomitae đặt những bát đựng mật ong dọc đường đi của quân La Mã. Sau đó, khi binh lính ăn mật ong và mất các giác quan, người Heptacomitae sẽ tấn công và dễ dàng loại bỏ kẻ thù.

Kết hợp những ghi chép lịch sử về sự kiện trong bài báo công bố hôm 29/4 trên tạp chí Cureus, nhóm nghiên cứu đứng đầu là Matthew D. Turner ở Trung tâm y tế quân sự Madigan giải thích đây không phải trường hợp đầu tiên một đội quân cổ đại bị đầu độc bằng mật ong điên. Trước đó ba thế kỷ, tướng chỉ huy Xenophon của quân Hy Lạp mô tả hàng trăm binh lính của ông cư xử kỳ lạ trong một thời gian, bị nôn mửa, tiêu chảy và mất hoàn toàn khả năng đứng vững. Dù nhiễm độc nặng, không có binh lính nào tử vong. Tất cả khôi phục nhận thức và giác quan trong vòng 24 giờ sau khi ăn mật ong.

Trên thực tế, nhiễm độc grayanotoxin hầu như không gây chết người bởi chất độc nhanh chóng bị chuyển hóa bởi cơ thể. Tuy nhiên, nhờ căn chuẩn xác thời điểm tấn công để bắt binh lính La Mã đang chịu ảnh hưởng của mật ong điên, bộ lạc Heptacomitae dễ dàng tàn sát kẻ thù. Dù vậy, chiến thắng nhỏ này không giúp Mithridates xoay chuyển kết quả cuộc chiến và vương quốc Pontic vẫn bị quân đội La Mã tiêu diệt.

TIN CŨ HƠN
Ý nghĩa và những điều thú vị về vòng nguyệt quế Giáng sinh

Ý nghĩa và những điều thú vị về vòng nguyệt quế Giáng sinh

Mỗi năm khi mùa Giáng sinh về người ta thường hay trang hoàng nhà cửa bằng cây thông và những bông hoa tuyết lấp lánh. Bên cạnh đó một chiếc vòng nguyệt quế treo trước cửa cũng được xem là vật không thể thiếu.

Đăng ngày: 04/12/2025
Bên dưới

Bên dưới "giếng địa ngục" dẫn đến tâm Trái đất

Kola là lỗ khoan sâu nhất thế giới, với độ sâu 12,262 mét (40,230 feet). Lỗ khoan này được khoan ở bán đảo Kola thuộc Nga bắt đầu từ năm 1970 và hoàn thành vào năm 1989.

Đăng ngày: 02/12/2025
Trải nghiệm trên cây cầu cao tốc dài nhất thế giới: Tài xế sợ

Trải nghiệm trên cây cầu cao tốc dài nhất thế giới: Tài xế sợ "cứng người", sản phụ đẻ rơi trên cầu

Cầu Hồ Pontchartrain là cây cầu liên tục dài nhất thế giới bắc qua mặt nước, dài 38,35 km và có khoảng 9.500 trụ bêtông.

Đăng ngày: 02/12/2025
Bẻ cong nòng súng có thể làm chuyển hướng viên đạn, thật hay đùa?

Bẻ cong nòng súng có thể làm chuyển hướng viên đạn, thật hay đùa?

Không hề hư cấu, hóa ra bẻ cong đường đạn theo nòng súng là có thật.

Đăng ngày: 01/12/2025
Khi khoa học viễn tưởng dự đoán chính xác tương lai

Khi khoa học viễn tưởng dự đoán chính xác tương lai

Theo trang Bigthink, tác giả Jules Verne đã viết về các phương tiện chạy bằng xăng, vũ khí hủy diệt hàng loạt và sự nóng lên toàn cầu từ hơn một thế kỷ trước.

Đăng ngày: 01/12/2025
Vì sao trái bóng ở mỗi kì World Cup lại khác nhau?

Vì sao trái bóng ở mỗi kì World Cup lại khác nhau?

Thực tế, tất cả những thay đổi được áp dụng mỗi năm đều không phải là tốt nhất và thậm chí nó còn gây ra thêm vấn đề.

Đăng ngày: 01/12/2025
Nhà tiên tri Nostradamus dự báo lạnh người cho năm 2023

Nhà tiên tri Nostradamus dự báo lạnh người cho năm 2023

Gần 500 năm trước, nhà chiêm tinh Michel de Nostradame hay còn gọi là Nostradamus, đã cho ra đời cuốn sách khét tiếng Les Prophéties, trong đó có 942 lời tiên tri dường như dự đoán tương lai.

Đăng ngày: 01/12/2025
Khoa Học News