Máy gia tốc hạt lớn nhất thế giới sắp hoạt động trở lại

Máy gia tốc hạt lớn nhất thế giới (LHC) của Trung tâm Nghiên cứu Hạt nhân châu Âu (CERN) sẽ hoạt động trở lại vào tháng 9 tới. Chi phí sửa chữa máy gia tốc hạt lên tới khoảng 34,7 triệu USD và thời gian sửa chữa kéo dài 1 năm.

Tại buổi họp báo tối 9/2 tại Chamonix, Pháp, đại diện của CERN cho biết LHC sẽ được khởi động lại vào tháng 9 tới và thí nghiệm đầu tiên sẽ được tiến hành vào tháng 10.

Theo chương trình làm việc được ban giám đốc của CERN công bố, các nhà khoa học sẽ có các dữ liệu đầu tiên thu được từ thí nghiệm của LHC phục vụ cho công tác nghiên cứu vào tháng 10/2010. Về nguyên nhân LHC trục trặc, CERN cho biết có sai sót tại ổ nối điện giữa các đoạn cáp siêu dẫn của máy. Tiếp theo trục trặc này, các chuyên gia đã phát hiện thêm hai đầu nối có hiện tượng tương tự.

Trong lần chạy thử đầu tiên ngày 10/9 năm ngoái, bằng 120 nam châm điện cực mạnh hoạt động ở nhiệt độ âm 271,3 độ C các nhà vật lý thuộc CERN đã bắn thành công 33 chùm hạt proton theo chiều kim đồng hồ và sau đó theo chiều ngược lại trong một đường ống của LHC. Đường ống tròn này dài 27km được lắp đặt ở độ sâu 100m ở vùng biên giới Pháp và Thụy Sĩ. Song hai ngày sau đó, LHC đã phải ngừng hoạt động do rò rỉ một lượng lớn khí hêli.

LHC được thiết kế nhằm vén bức màn bí mật về nguồn gốc của vũ trụ. Các nhà khoa học hy vọng qua thử nghiệm cho hai chùm hạt proton chuyển động ngược chiều nhau trong máy gia tốc va chạm ở tốc độ gần với tốc độ ánh sáng có thể tái tạo ở quy mô nhỏ ''Vụ nổ lớn'' (Big Bang) đã tạo nên vũ trụ cách đây 13,7 tỷ năm và từ đó tìm hiểu về vũ trụ.

Chi phí nghiên cứu và chế tạo LHC ước tính 5,46 tỷ USD và công trình này đã kéo dài gần 20 năm./.