Miệng hố va chạm thiên thạch lớn nhất thế giới

Các nhà nghiên cứu tìm thấy bằng chứng về một miệng hố va chạm thiên thạch rộng 520km ở độ sâu 4.000m bên dưới Australia ngày nay.

Từ năm 1995 đến năm 2000, nhà địa chất học Tony Yeates suy đoán mô hình từ trường bên dưới lưu vực Murray ở bang New South Wales nhiều khả năng đến từ một cấu trúc va chạm đồ sộ bị chôn vùi. Phân tích mới dựa trên dữ liệu địa vật lý thu thập trong năm 2015 - 2020 xác nhận sự tồn tại của cấu trúc rộng 520km ẩn sâu dưới 4.000m trầm tích.


Miệng hố mới phát hiện có thể là kết quả của vụ va chạm thiên thạch cách đây hàng trăm triệu năm. (Ảnh: Forbes)

Cấu trúc này vượt xa kích thước của miệng hố va chạm Vredefort rộng gần 300m ở Nam Phi, hiện nay là miệng hố va chạm lớn nhất thế giới. Dựa vào hình dáng, nhóm tác giả nghiên cứu nhận định cấu trúc dưới lòng đất có tên Deniliquin, đặt theo thị trấn ở gần đó, là dấu tích của một vụ va chạm cổ đại, Forbes hôm 11/8 đưa tin.

Dữ liệu từ trường của khu vực cho thấy bề mặt đối xứng đồng tâm, nhiều khả năng hình thành bởi nhiệt độ cực cao thường gặp trong vụ va chạm. Vắt ngang qua hình dạng bề mặt đó là từ trường dị thường. Nhóm nghiên cứu đứng đầu là Andrew Glikson và Tony Yeates ở Đại học New South Wales cho rằng đó là vết nứt gãy tỏa ra từ điểm va chạm và đường rãnh của đá nóng chảy bắn vào khe nứt ở tầng đá gốc từ trước.

Khảo sát địa chấn cũng hé lộ một vòm trung tâm, đặc trưng của miệng hố va chạm lớn. Vụ va chạm thiên thạch làm mặt đất lõm xuống, nhưng sau đó mặt đất đùn lên, tạo thành mô đất lớn như quả núi ở trung tâm. Thông qua trầm tích bao phủ cấu trúc, các nhà nghiên cứu suy đoán một thiên thạch từng đâm xuống Trái Đất ở gần xích đạo cách đây 440 - 500 triệu năm.

Để xác nhận nguồn gốc thiên thạch và niên đại của cấu trúc Deniliquin, các nhà khoa học sẽ cần thu thập mẫu đá bên trong miệng hố. Bằng chứng địa chất như khoáng chất chỉ ra đời trong điều kiện cực hạn của va chạm thiên thạch hoặc hoa văn rạn nứt trên đá có thể chứng minh giả thuyết về vụ va chạm.

Tính đến nay, giới nghiên cứu đã biết khoảng 200 miệng hố va chạm trên mặt đất. Hơn một nửa nằm ở châu Âu, Bắc Mỹ và Australia. Niên đại của phần lớn cấu trúc va chạm còn sót lại chưa đến 200 triệu năm và các cấu trúc nhỏ hơn 5 km hầu hết chưa được mô tả đầy đủ. Quá trình xói mòn thường phá hủy nhanh chóng hoặc chôn vùi miệng hố ở những khu vực thường có hoạt động kiến tạo, như gần vùng đứt gãy hoặc trên đáy biển. Miệng hố va chạm được bảo tồn tốt nhất bên trong phần lõi ổn định của các lục địa như Canadian, bán đảo Fennoscandia và Australia.

TIN CŨ HƠN
Những món ăn Giáng sinh vòng quanh thế giới

Những món ăn Giáng sinh vòng quanh thế giới

Người Đức thưởng thức bánh tráng miệng stollen kết hợp từ hoa quả khô và bột hạnh nhân, người Ba Lan ăn món cải bắp hầm còn dân Rumani lại ăn canh thịt viên vào dịp Giáng sinh.

Đăng ngày: 27/12/2025
Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của lò vi sóng

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của lò vi sóng

Lò vi sóng ngày càng trở nên quen thuộc trong các gia đình, nó rất linh hoạt, là loại bếp tiết kiệm thời gian nhờ bức xạ vi ba đốt nóng thức ăn phục vụ cho nhu cầu ăn uống của con người.

Đăng ngày: 26/12/2025
Bí mật viên kẹo socola đặt trên giường của khách sạn mỗi tối: Cách chiều

Bí mật viên kẹo socola đặt trên giường của khách sạn mỗi tối: Cách chiều "thượng đế" không phải dạng vừa

Để kinh doanh khách sạn thành công, các quản lý và ông chủ sẽ nghĩ ra nhiều "chiêu trò" để lấy lòng khách hàng.

Đăng ngày: 26/12/2025
Những điều bạn chưa biết về súng AK-47

Những điều bạn chưa biết về súng AK-47

AK-47 kể từ khi chính thức được đưa vào sử dụng năm 1949 cho đến nay vẫn luôn nắm giữ vị trí là khẩu súng trường phổ biến nhất và mang lại hiệu quả sử dụng cao nhất ở khắp nơi trên thế giới.

Đăng ngày: 26/12/2025
Sau 389 ngày ở Bắc Cực, ngốn hơn 160 triệu đô, hàng trăm nhà khoa học mang về tin dữ: Đó là gì?

Sau 389 ngày ở Bắc Cực, ngốn hơn 160 triệu đô, hàng trăm nhà khoa học mang về tin dữ: Đó là gì?

Sau 389 ngày ở Bắc Cực trong một dự án ngốn hơn 160 triệu USD, không ngờ các nhà khoa học lại mang về một tin dữ.

Đăng ngày: 26/12/2025
Sự thật cực thú vị về huyền thoại bo bo thời bao cấp

Sự thật cực thú vị về huyền thoại bo bo thời bao cấp

Nhiều người thời nay sẽ 'không nuốt nổi' hạt bo bo. Nhưng trong hoàn cảnh thiếu thốn thời bao cấp, bo bo vẫn là thứ có thể chấp nhận được trong bữa ăn hàng ngày...

Đăng ngày: 26/12/2025
Sự thật về những lời đồn đoán kì bí xoay quanh ngôi nhà cô quạnh nhất thế giới ở Iceland

Sự thật về những lời đồn đoán kì bí xoay quanh ngôi nhà cô quạnh nhất thế giới ở Iceland

Tại một hòn đảo hoang sơ thuộc quần đảo Vestmannaejar ngoài khơi Iceland, nhiều năm nay đã tồn tại một căn nhà trắng trên sườn đồi xanh ngắt.

Đăng ngày: 26/12/2025
Khoa Học News