Mộ cổ Tây Á tiết lộ vật dụng gây sốc hơn 4.000 năm trước

Vật dụng thú vị trong nhiều hang động và mộ cổ Tây Á cho thấy "thú vui tao nhã" của nhiều người ngày nay có nguồn gốc rất xa xưa.

Nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi hai nhà khảo cổ Walter Crist của Đại học Leiden (Hà Lan) và Rahman Abdullayev của Hiệp hội Lịch sử Minnesota (Mỹ) đã khám phá ra 6 bàn cờ cổ đại từ các ngôi mộ cổ và hang động ở Azerbaijan.


Hai trong số 6 bàn cờ cổ đại được tìm thấy từ các hang động và mộ cổ ở quốc gia Tây Á Azerbaijan - (Ảnh: European Journal of Archaeology).

Có niên đại trên dưới 4.000 năm, mỗi thiết kế đều giống với họa tiết đặc trưng mà trò chơi cờ bàn cổ đại Hounds and Jackals dựa theo.

Trước đây người ta cho rằng Hounds and Jackals do người Ai Cập phát minh vì được khai quật từ ngôi mộ cổ của một quan chức chính phủ tại đất nước này.

Tuy vậy, những phát hiện mới - rải rác trên các khu vực thuộc Bán đảo Abşeron và Khu bảo tồn Gobustan - cho thấy trò chơi này từng phổ biến như thế nào vào thời điểm song song.


Bàn cờ Hounds and Jackals trong mộ cổ Ai Cập - (Ảnh: Bảo tàng Met).

Trong số 6 di chỉ nơi loại hiện vật này được khai quật, có cái là mộ cổ của những người giàu có, có cái là hang động nơi những người thợ săn thời đại đồ đồng từng trú ẩn.

Một vài bàn cờ trong số đó có niên đại từ nửa sau thiên niên kỷ thứ 3, tức đâu đó giữa mốc 4.000 và 4.500 năm trước. Vì vậy chúng xưa hơn nhiều so với cái được khai quật ở Ai Cập.

Theo bài công bố trên tạp chí khoa học European Journal of Archaeology, niên đại của 6 bàn cờ cho thấy trò chơi này có thể đã được khai sinh ở Tây Á chứ không phải Ai Cập.

Mặt dù vậy, các hiện vật ở Tây Á lẫn cái ở Ai Cập đều đang ngạc nhiên. Điều này cho thấy ý tưởng tạo nên một bàn cờ đã có từ rất sớm trong lịch sử nhân loại.

Điều này có nghĩa là nếu bạn có thú vui chơi cờ - bất kể loại gì - bạn đang lặp lại điều mà người châu Á từng làm hàng ngàn năm trước.


Một bàn cờ cổ đại được người chăn gia súc Tây Á sử dụng - (Ảnh: European Journal of Archaeology).

Bất kể nguồn gốc của trò chơi là gì, thú vui này đã nhanh chóng được nhiều người đón nhận, từ giới quý tộc của Trung Vương quốc Ai Cập đến những người chăn gia súc ở Kavkaz, thương nhân Assyria cổ ở Anatolia, công nhân xây dựng kim tự tháp...

"Sự lan truyền nhanh chóng của trò chơi này chứng tỏ khả năng của trò chơi như "chất bôi trơn xã hội", tạo điều kiện cho các tương tác vượt qua ranh giới xã hội. Điều đó vẫn đúng cho đến bây giờ" - các tác giả kết luận.

Loading...
TIN CŨ HƠN
Philippines phát hiện

Philippines phát hiện "vật lạ" 40.000 tuổi làm đảo lộn lịch sử nhân loại

Trong hang động Tabon nằm ở tình Palawan miền Tây Philippines, các nhà khảo cổ đã phát hiện ra dấu vết của một công nghệ "vượt thời gian" hàng chục ngàn năm so với hiểu biết trước đây.

Đăng ngày: 28/08/2025
Màn bí ẩn về nơi chôn cất Thành Cát Tư Hãn

Màn bí ẩn về nơi chôn cất Thành Cát Tư Hãn

Nơi chôn cất Thành Cát Tư Hãn từ lâu đã trở thành chủ đề gây tranh cãi. Theo sử sách lưu truyền, người lập nên đế chế Mông Cổ yêu cầu được chôn trong một ngôi mộ vô danh.

Đăng ngày: 24/08/2025
Phát hiện điểm lạ trên hài cốt 5.000 năm tuổi, chuyên gia sốc nặng với vóc dáng người xưa

Phát hiện điểm lạ trên hài cốt 5.000 năm tuổi, chuyên gia sốc nặng với vóc dáng người xưa

Điểm lạ trên những bộ hài cốt đó là gì lại khiến các chuyên gia bối rối như vậy?

Đăng ngày: 24/08/2025
Đang đào chiến hào phòng thủ, binh sĩ Ukraine sửng sốt phát hiện cổ vật quý giá

Đang đào chiến hào phòng thủ, binh sĩ Ukraine sửng sốt phát hiện cổ vật quý giá

Theo Heritage Daily, vò hai quai là những cổ vật được người xưa sử dụng để lưu trữ và vận chuyển lương thực, thực phẩm cả chất lỏng lẫn đồ khô.

Đăng ngày: 23/08/2025
Sốc nặng với

Sốc nặng với "công nghệ thế kỷ 21" xuất hiện trong thành cổ La Mã

Một căn biệt thự lộng lẫy, tiện nghi thuộc về thành phố nghỉ dưỡng ven biển Stabiae của người La Mã, sở hữu những thứ tưởng chừng như chỉ có thể tìm thấy trong thời hiện đại.

Đăng ngày: 23/08/2025
Phát hiện dấu tích của

Phát hiện dấu tích của "rồng tử thần" sống cách đây 86 triệu năm

Các nhà khoa học Argentina đã phát hiện ra một loài bò sát bay khổng lồ được mệnh danh là "Rồng tử thần" sống cách đây 86 triệu năm cùng với khủng long.

Đăng ngày: 22/08/2025
Top 8 loài khủng long lớn nhất Trái đất thời tiền sử

Top 8 loài khủng long lớn nhất Trái đất thời tiền sử

Kích thước khổng lồ của những loài khủng long này sẽ khiến bạn kinh ngạc.

Đăng ngày: 21/08/2025
Tiêu điểm
Khoa Học News