Ngôi mộ chống động đất cổ nhất thế giới
Ngôi mộ của Cyrus Đại đế cách đây hơn 2.500 năm được coi là công trình cổ nhất với cấu trúc chống động đất hiệu quả.
Ở Hy Lạp và Ba Tư cổ đại, một kỹ thuật xây dựng được phát triển trong đó vật liệu khác như gốm và đất sét được chèn vào giữa mặt đất và nền móng để khi mặt đất rung động, lớp này trượt dưới lớp khác giúp giảm thiểu thiệt hại gây ra bởi động đất, theo Amusing Planet. Kỹ thuật này được gọi là cách chấn đáy, là một trong những biện pháp hữu hiệu nhất để bảo vệ công trình xây dựng khỏi động đất ngày nay. Ví dụ sớm nhất về cách chấn đáy là ngôi mộ Cyrus ở Pasargadae, thủ đô của đế quốc Achaemenid dưới thời Cyrus Đại đế (năm 559 - 530 trước Công nguyên) tại Iran.
Ngôi mộ của Cyrus Đại đế. (Ảnh: Borna_Mirahmadian).
Dù Cyrus Đại đế trị vì vương quốc rộng lớn trải dài từ biển Địa Trung Hải tới sông Indus, lăng mộ của ông vô cùng đơn giản và khiêm nhường. Ngôi mộ có hình dáng gần giống lập phương với kích thước 6 x 5 m. Một cánh cửa nhỏ dẫn xuống hầm. Mái ngôi mộ có hình tam giác. Gian mộ nằm bên trên phần đáy hình kim tự tháp có 6 bậc lớn. Ngôi mộ được xây từ những tảng đá lớn.
Nền móng của mộ làm từ vài lớp đá vôi. Lớp đầu tiên xây bằng đá gắn kết nhờ vữa, bao gồm hỗn hợp vữa vôi và tro hoặc cát, sau đó mài nhẵn. Lớp phía trên làm từ các tảng đá nối với nhau bằng thanh kim loại nhưng không liền với lớp bên dưới. Điều này cho phép lớp phía trên trượt qua đỉnh của lớp dưới trong trường hợp động đất.
Ngôi mộ Cyrus đã trải qua nhiều trận động đất trong 2.500 năm qua, dù các nhà nghiên cứu không biết cường độ của chúng hay chúng có đủ mạnh để kích động cấu trúc "cách chấn đáy" hay không. Họ không phát hiện dấu hiệu tảng đá và các lớp bị xê dịch. Cho tới nay, họ vẫn chưa thể xác định chắc chắn cấu trúc kim tự tháp đúng là thiết kế "cách chấn đáy" giúp bảo vệ ngôi mộ hay không.
Theo sử gia Hy Lạp Arrian xứ Nicomedia, người từng là tướng của Alexander Đại đế, vị vua người Macedonia từng ghé thăm ngôi mộ sau khi cướp phá Persepolis. Alexander chỉ huy một trong những binh lính của ông là Aristobulus tiến vào lăng mộ. Ở bên trong, ông tìm thấy một chiếc giường bằng vàng, bộ bàn có bình để uống, quan tài vàng, vài đồ trang trí nạm đá quý.
Một nghiên cứu chi tiết của Đại học Islamic Azad ở Iran cho rằng hệ thống cách chấn đáy ở lăng mộ Cyrus Đại đế thực sự tồn tại. Họ đã mô phỏng ngôi mộ bằng phần mềm và để nó trải qua động đất mạnh trước khi rút ra kết luận.
Phát hiện gây sốc: Một quái vật tưởng hiền lành nhưng thực chất đã tiêu diệt 70% sinh vật Trái đất
Đi ngược thời gian về kỷ Devon, thời đại thảm khốc nhất với hàng loạt cuộc đại tuyệt chủng, các nhà khoa học đã xác định được thủ phạm vô cùng bất ngờ, là thứ vẫn tồn tại trên Trái đất ngày nay.
Liệu lịch sử có đảo lộn khi phát hiện gian bếp 780.000 năm của người khác loài ở Biển Chết?
Một nhóm khoa học gia quốc tế làm việc ở khu vực phía Bắc Biển Chết tuyên bố đã tìm thấy những dấu hiệu sớm nhất về việc nấu ăn.
Tìm thấy chiếc cốc “xuyên không” trong mộ cổ hơn 2.000 năm
Các nhà khảo cổ bất ngờ khi tìm thấy chiếc cốc thời hiện đại trong mộ cổ hơn 2.000 năm. Đây là bảo vật gì?
TQ: Lăng mộ chôn 46 cô gái khỏa thân và điều gây sốc đằng sau
Điều kỳ lạ là 46 cỗ quan tài này có hình dáng và kích thước giống hệt nhau.
Người Đông Á mang gene một loài người khác với nhiều bất thường
Nhóm nghiên cứu từ Anh đã tìm ra câu trả lời cho bí ẩn hóc búa: Loài người cổ Neanderthals sinh sống chủ yếu ở châu Âu, vì sao người Đông Á lại mang DNA của họ nhiều nhất thế giới?
Đào trúng mộ cổ, nam sinh viên tìm thấy "kho báu" trị giá hàng tỷ đồng
Một nam sinh viên đã tìm thấy kho báu trị giá 4,5 tỷ đồng trong ngôi mộ cổ.
