Người Tây Tạng tiến hóa để sống ở độ cao 4.000m
Phụ nữ sống trên cao nguyên Tây Tạng đã thích nghi với môi trường khan hiếm oxy trong hàng nghìn năm thông qua một số tiến hóa.
Nghiên cứu công bố trên tạp chí PNAS của Cynthia Beall, giáo sư ở Đại học Case Western Reserve hé lộ những đặc điểm thích nghi giúp phụ nữ Tây Tạng không chỉ sống sót mà còn phát triển tốt giữa môi trường khắc nghiệt ở vùng núi cao. Hít thở không khí loãng ở độ cao lớn là một thách thức sinh tồn nhưng kết quả nghiên cứu cho thấy những đặc điểm sinh lý độc đáo của phụ nữ Tây Tạng đã cải thiện khả năng sinh sản của họ bất chấp nồng độ oxy thấp trong môi trường xung quanh, theo Sci Tech Daily.
Phụ nữ Tây Tạng phát triển nhiều đặc điểm thích nghi với môi trường nghèo oxy. (Ảnh: iStock)
Beall và cộng sự nghiên cứu 417 phụ nữ Tây Tạng trong độ tuổi từ 46 đến 86 sống ở độ cao 3.657 - 4.267 m trên mực nước biển ở Upper Mustang, Nepal tại rìa phía nam cao nguyên Tây Tạng. Họ thu thập dữ liệu về lịch sử sinh sản của những người phụ nữ, đo lường sinh lý, lấy mẫu ADN và đánh giá yếu tố xã hội. Họ muốn tìm hiểu cách các đặc điểm cung cấp oxy đối mặt với chứng giảm oxy máu ở độ cao lớn ảnh hưởng tới số ca sinh con. Đây là thước đo chủ chốt khả năng tiến hóa tốt.
Các nhà nghiên cứu phát hiện phần lớn trẻ em có một loạt đặc điểm độc đáo về máu và tim giúp cơ thể vận chuyển oxy. Những phụ nữ sinh nhiều con nhất có lượng huyết sắc tố (phân tử vận chuyển oxy), gần với mức trung bình của mẫu vật, nhưng độ bão hòa oxy cao hơn nhiều, cho phép vận chuyển oxy hiệu quả hơn tới tế bào mà không làm tăng độ nhớt của máu.
"Đây là trường hợp chọn lọc tự nhiên đang diễn ra. Những người phụ nữ Tây Tạng tiến hóa theo cách cân bằng nhu cầu oxy của cơ thể mà không khiến tim hoạt động quá tải", Beall nhận xét.
Nhóm nghiên cứu liên ngành của Beall bao gồm Brian Hoit và Kingman Strohl ở Trường Y Case Western Reserve và nhiều nhà khoa học quốc tế khác, tiến hành khảo sát thực địa năm 2019. Họ tích cực làm việc với cộng đồng địa phương ở vùng Himalaya thuộc Nepal, thuê phụ nữ bản xứ làm trợ lý nghiên cứu và cộng tác cùng nhiều lãnh đạo dân cư.
Một đặc điểm di truyền mà họ nghiên cứu nhiều khả năng có nguồn gốc từ người Denisovan sống ở Siberia cách đây khoảng 50.000 năm. Hậu duệ của người Denisovan sau đó di cư tới cao nguyên Tây Tạng. Đặc điểm này là một biến thể của gene EPAS1 chỉ có ở cộng đồng bản xứ trên cao nguyên Tây Tạng, giúp điều phối nồng độ hemoglobin. Các đặc điểm khác như tăng lưu lượng máu tới phổi và tâm thất rộng hơn cũng giúp tăng cường vận chuyển oxy. Những đặc điểm này góp phần vào tỷ lệ sinh sản thành công lớn hơn, cung cấp hiểu biết về con người thích nghi với lượng oxy thấp trong không khí và cơ thể suốt cả đời.
Những điều bạn chưa biết về súng AK-47
AK-47 kể từ khi chính thức được đưa vào sử dụng năm 1949 cho đến nay vẫn luôn nắm giữ vị trí là khẩu súng trường phổ biến nhất và mang lại hiệu quả sử dụng cao nhất ở khắp nơi trên thế giới.
Sau 389 ngày ở Bắc Cực, ngốn hơn 160 triệu đô, hàng trăm nhà khoa học mang về tin dữ: Đó là gì?
Sau 389 ngày ở Bắc Cực trong một dự án ngốn hơn 160 triệu USD, không ngờ các nhà khoa học lại mang về một tin dữ.
Sự thật về những lời đồn đoán kì bí xoay quanh ngôi nhà cô quạnh nhất thế giới ở Iceland
Tại một hòn đảo hoang sơ thuộc quần đảo Vestmannaejar ngoài khơi Iceland, nhiều năm nay đã tồn tại một căn nhà trắng trên sườn đồi xanh ngắt.
Tại sao ông già Noel lại mặc quần áo màu đỏ?
Ông già Noel, ông già Tuyết, Thánh Nicholas hay Santa Claus là cách gọi một người - linh hồn của lễ Giáng sinh. Hình ảnh của ông già Noel được lấy nguyên mẫu từ một nhân vật có thật trong lịch sử.
Ngày Đông chí là gì?
Ngày Đông chí là ngày mà thời gian ban đêm dài nhất trong năm ở bán cầu bắc, là ngày mà thời gian ban đêm ngắn nhất ở bán cầu nam.
Người Ai Cập cổ đại ướp xác không phải để bảo quản thi thể mà vì mục đích hoàn toàn khác này
Quy trình ướp xác của người Ai Cập cổ đại có thể giúp bảo quản thi thể đáng kinh ngạc, nhưng mục đích ban đầu của việc ướp xác lại khiến chúng ta đều bất ngờ.
