Nhận diện thuốc lá thế hệ mới

Những năm gần đây, tình hình sử dụng các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới có xu hướng gia tăng, đặc biệt trong giới trẻ. Đã có không ít trường hợp học sinh được đưa vào bệnh viện cấp cứu trong trạng thái kích thích, loạn thần, ảo giác hoặc suy hô hấp do ngộ độc các chất có trong các sản phẩm này.

Vậy thuốc lá thế hệ mới là gì và cách nhận diện nó ra sao? Theo đại diện Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế), những năm gần đây, bên cạnh các sản phẩm thuốc lá điếu, xì gà, thuốc lá sợi (thuốc lào) đang được quản lý theo quy định của Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá, trên thị trường đã và đang xuất hiện các sản phẩm mới, phổ biến nhất là thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. 

Hiện nay Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá không quy định về các sản phẩm "thuốc lá điện tử", "thuốc lá nung nóng", vì vậy các sản phẩm này chưa được phép nhập khẩu, kinh doanh và lưu hành hợp pháp tại Việt Nam.

Các nhà sản xuất và nhiều trang mạng xã hội bán thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng muốn tìm cách hấp dẫn khách hàng bằng các hình dáng bắt mắt, có thể giống điếu thuốc lá truyền thống hoặc giống như bút, ổ đĩa hình hoặc giống như thỏi son, khiến cho giới trẻ dễ dàng mua và sử dụng mà không bị phát hiện.


Các sản phẩm "thuốc lá điện tử", "thuốc lá nung nóng" chưa được phép nhập khẩu, kinh doanh và lưu hành hợp pháp tại Việt Nam

Thuốc lá điện tử là thiết bị chạy bằng pin làm nóng dung dịch điện tử (tinh dầu) để tạo ra sol khí chứa chất tạo mùi, thường được hòa tan vào propylene glycol hoặc/và glycerine. Để che giấu độ gắt của nicotin làm cho sản phẩm dễ chịu hơn, dễ hít vào hơn và tạo mùi vị hấp dẫn, thu hút người sử dụng, đặc biệt là giới trẻ, các nhà sản xuất còn sử dụng rất nhiều loại hương liệu có mùi vị như: bạc hà, táo, cam, chanh… trong thuốc lá điện tử.

Còn thuốc lá nung nóng là sản phẩm sử dụng thiết bị điện tử để nung nóng điếu thuốc (hoặc viên nén thuốc lá) đến nhiệt độ đủ để tạo ra "sol khí" (khói), có chứa nicotin - chất gây nghiện cao và các hóa chất, chất phụ gia và thường có nhiều hương vị.

Thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng là những sản phẩm mới xuất hiện trong khoảng 10 năm trở lại, bằng chứng khoa học về độc tính và ảnh hưởng sức khỏe lâu dài của các sản phẩm này vẫn đang được tiếp tục nghiên cứu. Tuy nhiên, rất nhiều các nghiên cứu bước đầu đã chỉ ra hậu quả đối với sức khoẻ của việc sử dụng và tiếp xúc thụ động với "sol khí"/khói của các sản phẩm này.

Thuốc lá điện tử đang được tiếp thị và quảng cáo là sản phẩm thay thế "an toàn hơn" và người dùng cũng cho rằng chúng "ít gây hại" hơn các sản phẩm thuốc lá điếu. Tuy nhiên, các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm đã khẳng định rằng, thuốc lá điện tử tạo ra các hóa chất độc hại giống như thuốc lá, kèm theo các phụ gia hương liệu và kim loại nặng. Những chất này có thể gây hại cho sức khỏe ngoài các tác hại sẵn có của nicotin trong sản phẩm.

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), trên thế giới chưa có bằng chứng về việc thuốc lá điện tử giúp cai nghiện thuốc lá thông thường. WHO cũng không xác nhận thuốc lá điện tử là "một biện pháp hỗ trợ cai nghiện". Bằng chứng cho thấy người sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng có nguy cơ sử dụng thuốc lá thông thường, nhiều người sử dụng đồng thời cả thuốc lá điện tử và thuốc lá thông thường. Thuốc lá điện tử không những không giúp cai thuốc lá mà còn khiến người chưa hút thuốc trở thành nghiện nicotin. Những người trẻ chưa từng hút thuốc lá điếu thông thường nhưng sử dụng thuốc lá điện tử có nguy cơ nghiện thuốc lá điếu thông thường cao gấp 2-3 lần so với những người chưa từng sử dụng thuốc lá điện tử.


 Trên thế giới chưa có bằng chứng về việc thuốc lá điện tử giúp cai nghiện thuốc lá thông thường.

WHO đã khuyến cáo: Việc cho phép các sản phẩm mới sẽ làm tăng nhanh tỷ lệ sử dụng các sản phẩm này, dẫn tới nghiện nicotine và sử dụng thuốc lá điếu thông thường ở giới trẻ. Các bên tham gia cần cân nhắc ưu tiên áp dụng các biện pháp để ngăn chặn sự bắt đầu sử dụng các sản phẩm thuốc lá mới, bao gồm ở cấp độ cao nhất là ban hành quy định cấm.

Cũng theo WHO, không có sản phẩm thuốc lá nào là an toàn cho sức khỏe. Thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng có chứa nicotine, vẫn là sản phẩm gây nghiện. Theo bảng phân loại bệnh tật quốc tế thì lệ thuộc nicotine được phân loại là một bệnh thuộc loại rối loạn do sử dụng chất kích thích hoặc các hành vi gây nghiện. Nicotine còn là chất độc hại, gây các bệnh tim mạch, hô hấp, tiêu hóa...

Trong báo cáo tại Hội nghị các bên tham gia Công ước khung lần thứ 6 và 7 (COP7) đã nêu: "tất cả các sản phẩm thuốc lá đều gây hại đối với sức khỏe Việc tuyên truyền thuốc lá nung nóng ít hóa chất độc hại hơn so với thuốc lá truyền thống sẽ gây hiểu nhầm cho người sử dụng về tác hại của thuốc lá nung nóng". Thuốc lá thế hệ mới đang chưa được nhận diện đúng đắn, dẫn đến những hiểu nhầm và việc sử dụng gây hậu quả nghiêm trọng tới sức khỏe cộng đồng.

Tin nổi bật

Tin cùng chuyên mục

Tin mới nhất